Wyboje na mlecznej drodze

Kilka słów o laktacji w Polsce*

Marta Florea

Wszyscy doskonale wiemy, że mleko matki jest najlepszym pokarmem dla noworodka i niemowlęcia. Karmienie piersią to korzyść nie tylko dla matki i dziecka, ale również dla całego społeczeństwa. Przytoczę kilka wybranych informacji dla poparcia tej tezy.

# Dzieci karmione piersią rzadziej umierają z powodu zakażenia układu pokarmowego i oddechowego, a jako dorośli rzadziej chorują na cukrzycę, otyłość i białaczki.

# Matki karmiące piersią rzadziej chorują na raka piersi, raka jajnika, cukrzycę, nadciśnienie i osteoporozę.

# Gdyby wszystkie noworodki i niemowlęta były karmione piersią zgodnie z zaleceniami WHO, można by uratować 1,4 mln dzieci rocznie i zaoszczędzić miliardy dolarów z tytułu zmniejszenia wydatków na ich leczenie (w USA oszacowano, że gdyby 90% matek karmiło dzieci wyłącznie piersią do 6 miesiąca, zaoszczędzono by 13 mld dol.).

Krótko mówiąc: karmienie piersią to doskonała inwestycja w zdrowie matki, dziecka, bardzo korzystna dla budżetu państwa.

Czy polskie mamy są świadome tych korzyści? Chcą karmić piersią? Jakie problemy napotykają na tej mlecznej drodze? Czy mogą liczyć na fachowe wsparcie personelu medycznego i systemu opieki zdrowotnej?

Bez wątpienia polskie matki chcą karmić piersią.

# 91% kobiet ciężarnych planuje karmić piersią,

# 85% ciężarnych deklaruje, że przygotowuje się teoretycznie do karmienia piersią (czytają książki i przeglądają strony internetowe poświęcone laktacji),

# 55% chce karmić piersią rok lub dłużej,

# 98% matek karmi piersią swoje dzieci zaraz po urodzeniu (jesteśmy w czołowej dziesiątce europejskich krajów z najwyższym odsetkiem rozpoczynania karmienia piersią).

Wydawałoby się, że zapał matek powinien zaowocować sukcesem laktacji w Polsce. Niestety tak nie jest.

# Tylko 64% kobiet ciężarnych uzyskało informacje o karmieniu piersią od lekarza lub położnej, a spośród nich 53% oceniło je jako rzetelne i wyczerpujące.

# W 6. miesiącu życia dziecka tylko 42% niemowląt jest karmionych piersią, a w 12. miesiącu zaledwie 11%.

# 35% kobiet przyznaje, że karmiło piersią do 6. miesiąca, czyli znacznie krócej niż zakładały.

Najczęstszymi przyczynami podawanymi przez matki jako powód zaprzestania karmienia piersią są: powrót do pracy (17%), wrażenie że dziecko się nie najada, ponieważ brakuje mu pokarmu (15%) oraz niechęć dziecka do karmienia piersią (8%).

Mamy deklarują, że najbardziej pomocna w utrzymaniu laktacji byłaby dla nich pomoc doradcy laktacyjnego po wyjściu ze szpitala (18%) oraz lepsza dostępność i refundacja porady laktacyjnej (25%).

Należy wspomnieć, że w wielu europejskich krajach porada laktacyjna jest standardem w opiece poporodowej. Na przykład w Belgii, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Szwecji, Wielkiej Brytanii kobietom przysługują 3 lub 4 wizyty konsultanta laktacyjnego. W samych Niemczech jest 1445 międzynarodowych konsultantów laktacyjnych; dla porównania – w Polsce jest ich zaledwie 96.

Tu przechodzimy do problematyki poradnictwa laktacyjnego w Polsce. W obecnym systemie opieka laktacyjna jest zdecydowanie niewystarczająca, a wykształcenie personelu medycznego w tej dziedzinie pozostawia wiele do życzenia.

Zaledwie u 37% kobiet (a w niektórych rejonach Polski u 8%!) położne były na czterech wizytach po porodzie, a jakość świadczonych przez nie porad laktacyjnych jest niska i nie przyczynia się do wydłużenia karmienia piersią. Nic dziwnego, skoro tylko 7% położnych poszerza i aktualizuje swoją wiedzę na kursach poświęconych karmieniu piersią.

Ponieważ kobiety karmiące nie mogą liczyć ani na wsparcie państwa, ani systemu opieki zdrowotnej, same piszą blogi (np. www.hafija.pl, karmiepiersia.blogspot.com), zakładają fundacje i grupy wsparcia, organizują akcje promujące karmienie naturalne (np. mlekoteka).

Podsumowując: polskie mamy chcą karmić naturalnie swoje dzieci. Należy dołożyć wszelkich starań, aby im w tym pomóc.

Marta Florea
specjalista położnictwa i ginekologii

międzynarodowy konsultant laktacyjny IBCLC

*Na podstawie Karmienie piersią w Polsce. Raport 2015 przygotowany pod patronatem merytorycznym Centrum Nauki o Laktacji.

GdL 7_2016