Wspominając prof. Marka Sznajdermana (1929-2020)

prof Marek Sznajderman gdl9 2020 400

Bohaterska i szlachetna droga życiowa

Krystyna Knypl

Życiorysy osób z pokolenia moich nauczycieli medycyny są kartami historii, na których ciągle odkrywamy dotychczas nieznane fakty. Poszukiwania bliższych danych o kolejach losu profesora Marka Sznajderman pozwoliły mi dostrzec, że łączą nas nie tylko wspólnie spędzone chwile w Państwowym Szpitalu Klinicznym nr 1 przy ulicy Nowogrodzkiej w Warszawie, ale także coś bardzo unikatowego, a mianowicie zbieżność wojennych losów mojego ojca i profesora – obaj byli więźniami obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Choć w rodzinnych rozmowach nieczęsto powracali do tego okresu swojego życia, to jesteśmy zobowiązani do pamiętania o ich przeżyciach oraz cierpieniach i przekazywania świadectwa następnym pokoleniom.

Nowogrodzkapostarzonapolaczone660

Państwowy Szpital Kliniczny nr 1

Dane biograficzne

Profesor Marek Sznajderman urodził się w Warszawie w 1929 roku, jego rodzicami byli Amelia z Rozenbergów i Ignacy Sznajderman, lekarz neurolog. Z chwilą wybuchu wojny uciekając przed Niemcami wraz z matką i młodszym bratem, znalazł się w Złoczowie (zachodnia Ukraina).

Zolochiv1660

Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej Amelia Sznajderman została aresztowana i stracona, natomiast synowie wrócili do ojca w gettcie warszawskim.

W sierpniu 1942 r. Marek Sznajderman został zabrany z getta do obozu pracy Fort Wola, a ojciec i brat zostali wywiezieni do obozu zagłady, gdzie zginęli.

W obozie pracy Marek Sznajderman przebywał do 30 kwietnia 1943 r. Następnie wywieziono go do obozu koncentracyjnego na Majdanku, w połowie lipca 1943 r. do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Pod koniec października 1944 r. został przewieziony do Sachsenhausen, stąd do obozu w Ordruff, następnie w styczniu 1945 r. z powrotem do Sachsenhausen i w lutym do obozu w Nossen w Saksonii.

W połowie kwietnia 1945 r. w czasie ewakuacji obozu udało mu się uciec. Po wyzwoleniu powrócił do Warszawy, a ponieważ nie miał nikogo z rodziny, trafił do Domu Dziecka w Zatrzebiu, który był prowadzony przez Centralny Komitet Żydów Polskich, a następnie do bursy przy ulicy Jagiellońskiej w Warszawie.

gmach wychowawczy bergsona660

Wychowankiem tego samego Domu Dziecka był także Witek Tryzno, mój kolega z 8. grupy studenckiej (Akademia Medyczna 1962-1968), którego wojenne losy naznaczone były zesłaniem na Syberię.

W 1947 r. Marek Sznajderman ukończył liceum im. J. Słowackiego i rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, kontynuował je na nowo utworzonej Akademii Medycznej.

Lekarska droga Profesora

W 1952 r. uzyskał dyplom lekarza. W latach 1952-1981 r. pracował w II Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Warszawie, wchodzącej w skład Państwowego Szpitala Klinicznego nr 1. W 1953 roku przez 9 miesięcy pracował jako uczestnik polskiej misji medycznej w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej. W 1959 r. uzyskał tytuł doktora nauk medycznych na podstawie pracy Badania nad gospodarką lipidową w ciąży (http://gbl-ikk.gbl.waw.pl/index.php/en/browse/katalog-ksiazek/li/prace-doktorskie-polskie-283/212100).

m sznajderman doktorat400

W 1967 r. uzyskał tytuł doktora habilitowanego, w 1980 r. tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1990 r. tytuł profesora zwyczajnego.

Od 1981 r. pracował w Instytucie Kardiologii w Warszawie na stanowisku profesora jako kierownik Kliniki Nadciśnienia Tętniczego. W latach 1983-1990 był redaktorem naczelnym „Kardiologii Polskiej”.

Profesor Marek Sznajderman był członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Internistów Polskich, Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą, Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za pracę na misji medycznej w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, a za prace w dziedzinie nadciśnienia tętniczego otrzymał Zespołową Nagrodę Państwową II stopnia.

Zagraniczne staże naukowe

1958 – Instytut Kardiologii, Praga
1961-62 – Royal Infirmary, Edynburg, Wielka Brytania
1971 – Serafimerlasarettet, Sztokholm, Szwecja
1983 – ośrodki uniwersyteckie w Wielkiej Brytanii i Szwajcarii

Moje spotkania z Profesorem i współpraca

Moje pierwsze spotkanie profesora Marka Sznajdermana miało miejsce w czerwcu 1967 roku podczas egzaminu z chorób wewnętrznych, tak pisałam:

Bardzo dobrze pamiętam przebieg egzaminu, jego spokojną atmosferę oraz życzliwość profesora. Zdawałam razem z koleżanką, która była w zaawansowanej ciąży. Dostałam piątkę, koleżanka trójkę z komentarzem, że czekają ją teraz ważniejsze sprawy niż zgłębianie interny, na które przyjdzie czas potem. Miałam okazję współpracować z prof. Markiem Sznajdermanem we wczesnym okresie mojej lekarskiej drogi. (https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly/953-gdy-alfabet-nowego-jezyka-przypomina-ci-chromosomy)

W mojej pamięci pozostają nasze wspólne obchody lekarskie oraz dyskusje o pacjentach prowadzone zawsze w przyjaznej i profesjonalnej atmosferze, a także opowieść o uroczystościach rocznicowych w ambasadzie koreańskiej poświęconych polskiej misji medycznej.

Krystyna Knypl

Portret narysowała Katarzyna Kowalska

Fot. szpitala Krystyna Knypl

Piśmiennictwo

http://www.zapispamieci.pl/marek-sznajderman.php  

https://www.wikiwand.com/pl/Marek_Sznajderman  

Kto jest kim w medycynie polskiej. Informator biograficzny. Interpress, Warszawa 1987

https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly/953-gdy-alfabet-nowego-jezyka-przypomina-ci-chromosomy

https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly/861-o-moim-ojcu-jozefie-lapinskim

Źródła ilustracji

https://pl.wikipedia.org/wiki/Z%C5%82ocz%C3%B3w#/media/Plik:Zolochiv1.jpg:Zolochiv1.jpg

https://pl.wikipedia.org/wiki/Gmach_Wychowawczy_Warszawskiej_Gminy_Starozakonnych#/media/Plik:Warszawa_9671.jpg:Warszawa_9671.jpg

https://pl.wikipedia.org/wiki/Gmach_Wychowawczy_Warszawskiej_Gminy_Starozakonnych#/media/Plik:Gmach_Wychowawczy_tablica.jpg:Gmach_Wychowawczy_tablica.jpg

GdL 9_2020