Światowe Forum Ekonomiczne w Davos na osi czasu

World economic forum logo300

Krystyna Knypl

Światowe Forum Ekonomiczne to szwajcarska fundacja non-profit założona przez Klausa Schwaba, która co roku organizuje w Davos konferencje poświęcone najważniejszym problemom politycznym i gospodarczym współczesnego świata.

Klaus Schwab World Economic Forum Annual Meeting 2006 400

Klaus Schwab w 2006 r.

Początki działalności

W 1970 r. Klaus Schwab opuścił szwajcarską grupę przemysłową Escher Wyss, aby w Alpach Szwajcarskich zorganizować dwutygodniową konferencję na temat zarządzania. Pierwsze Europejskie Forum Zarządzania odbyło się w Davos, w Szwajcarii, w lutym 1971 roku. Około 450 uczestników z 31 krajów – menedżerów z różnych firm w Europie, a także członków Komisji Europejskiej i czołowych naukowców z uniwersytetów amerykańskich – zebrało się, aby dyskutować o lepszych metodach zarządzania.

Pierwszą współpracowniczką Klausa Schwaba w tym przedsięwzięciu była Hilde Stoll, z którą wkrótce potem wziął ślub. Do dziś pozostają dla siebie zaufanymi partnerami. Dostrzegając potrzebę szerszej świadomości społecznej w prowadzeniu biznesu, Hilde założyła własną organizację, Schwab Foundation for Social Entrepreneurship, zrzeszającą przedsiębiorców społecznych z całego świata.

Dwa wydarzenia wyróżniały spotkanie w Davos w 1973 roku. Aurelio Peccei, włoski przemysłowiec, wygłosił przemówienie na temat swojej książki The Limits to Growth, która wywołała sensację, kwestionując zrównoważony charakter globalnego wzrostu gospodarczego. Autor nakreślił wybory, jakich musi dokonać społeczeństwo, aby pogodzić rozwój gospodarczy z ograniczeniami środowiskowymi. Ponadto uczestnicy podjęli inicjatywę opracowania kodeksu etycznego opartego na koncepcji interesariuszy Klausa Schwaba.

W 1976 r. Europejskie Forum Zarządzania uruchomiło program wraz z Organizacją Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego (UNIDO), oferując platformę dla wschodzących gospodarek, aby zaprezentować uczestnikom Davos projekty inwestycyjne. Wśród 26 krajów, które skorzystały z tej inicjatywy, znalazły się Boliwia, Iran, Wybrzeże Kości Słoniowej, Nigeria, Filipiny i Tajlandia.

Spotkanie wzmocniło również udział społeczeństwa obywatelskiego poprzez zaproszenie wybitnych mówców, takich jak Ralph Nader, amerykański działacz na rzecz praw konsumentów i ochrony środowiska.

Po wojnie arabsko-izraelskiej w 1973 r. i nałożonym w jej następstwie embargu na ropę naftową stosunki Zachodu z krajami arabskimi stały się napięte. W październiku Forum zorganizowało pierwsze Sympozjum Współpracy Biznesowej Arab-Europa w Montreux, Szwajcaria, wraz z głównymi instytucjami arabskimi i europejskimi.

W 1979 r. delegacja Chińskiej Republiki Ludowej po raz pierwszy uczestniczyła w sympozjum w Davos. Jeszcze w tym samym roku Klaus Schwab złożył swoją pierwszą wizytę w Chinach na zaproszenie przewodniczącego Chińskiej Akademii Nauk Społecznych i stanął na czele delegacji Europejskiego Forum Zarządzania składającej się z 20 europejskich dyrektorów generalnych. Był to początek długotrwałych relacji z Chinami.

Zmiana nazwy

Europejskie Forum Zarządzania zmieniło w 1987 roku nazwę na Światowe Forum Ekonomiczne (WEF), aby odzwierciedlić swoje globalne członkostwo i fakt, że polityka gospodarcza była i jest na pierwszym planie jego działalności.

Minister spraw zagranicznych Niemiec Zachodnich, Hans-Dietrich Genscher, zaapelował do Zachodu o zmianę podejścia i zbliżenie się do Związku Radzieckiego. Niektórzy historycy uważają, że był to decydujący sygnał końca zimnej wojny oraz dążenia Związku Radzieckiego do zacieśnienia stosunków z Zachodem. Wystąpienie Genschera zbiegło się z obecnością w Davos pierwszej oficjalnej delegacji ze Związku Radzieckiego.

Napięte stosunki między Grecją a Turcją prawie doprowadziły w 1988 r. do wojny, ale osobiste spotkania w Davos premiera Turcji Turguta Özala z premierem Grecji Andreasem Papandreu pozwoliły uniknąć konfliktu.

W październiku 1989 r. zburzono mur berliński, dzielący Wschód od Zachodu i będący symbolem zimnej wojny. 3 października 1990 r. nastąpiło ponowne zjednoczenie Niemiec. Podczas dorocznego spotkania odbyła się również sesja poświęcona Nowej Europie, w której po raz pierwszy wzięli udział szefowie państw Europy Zachodniej i Wschodniej.

Nelson Mandela, polityk RPA walczący o zniesienie apartheidu i szef Afrykańskiego Kongresu Narodowego wystąpił wspólnie – po raz pierwszy poza RPA – z prezydentem F.W. de Klerkiem na WEF w 1992 roku. Uścisk dłoni Mandeli z de Klerkiem symbolizował koniec apartheidu. Aby doprowadzić do tego wspólnego wystąpienia, Klaus Schwab kilkakrotnie podróżował do RPA, aby ustalić z każdym z przywódców warunki ich udziału w sesji w Davos.

W Davos kluczową kwestią w 1998 roku była reforma światowego systemu finansowego w obliczu kryzysu finansowego, który dotknął rynki wschodzące, zwłaszcza Azję. Uczestnicy podkreślali potrzebę włączenia do tego procesu głównych krajów rozwijających się. Jednym z pomysłów było utworzenie ciała, w skład którego weszłoby 20 krajów – połowa gospodarek rozwiniętych i druga część rozwijających się. Takie właśnie spotkanie, znane jako G20, odbyło się w Bonn w Niemczech w 1998 roku. Uczestniczyli w nim tylko ministrowie finansów, a jego zakres ograniczał się do finansów światowych.

W kolejnych latach Klaus Schwab proponował podniesienie rangi spotkania G20 do rangi szczytu. Ostatecznie stało się to w 2008 r., kiedy Stany Zjednoczone były gospodarzem szczytu G20 w Waszyngtonie, aby zająć się skutkami światowego kryzysu gospodarczego. We wrześniu 2009 r. światowi przywódcy, którzy spotkali się w Pittsburghu w Pensylwanii, ogłosili, że G20 zastąpi G8 jako główne forum koordynujące światową politykę gospodarczą.

Głównym tematem obrad w 1999 roku była globalnego odpowiedzialność oraz społeczna odpowiedzialność biznesu. Po raz pierwszy do Davos przybył w 2000 roku urzędujący prezydent USA, Bill Clinton.

Szczepienia jako temat obrad

Na spotkaniu WEF w 2000 roku narodził się Globalny Sojusz na rzecz Szczepionek i Immunizacji (GAVI). Wśród wczesnych zwolenników GAVI był założyciel Microsoftu Bill Gates, który od 1996 roku jest regularnym uczestnikiem Davos. Inne tematy zdrowotne, które omawiano w Davos to Globalny Fundusz ds. Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią (2002) oraz Koalicja ds. Innowacji i Gotowości epidemicznej (2017).

Światowe Forum Ekonomiczne zorganizowało swoje doroczne spotkanie w 2002 roku w Nowym Jorku – jedyny raz w swojej historii odbyło się ono poza Davos – aby okazać solidarność ze Stanami Zjednoczonymi i mieszkańcami miasta po atakach terrorystycznych z 11 września.

Joe Biden at the 2016 World Economic Forum 02

W 2005 roku WEF rozpoczęło przełomowe badanie Woman’s Empowerment: Measuring the Global Gender Gap. W tej konferencji uczestniczył Joe Biden, wówczas demokratyczny senator z Delaware.

W 2007 r. narastały obawy dotyczące światowego systemu finansowego, a w szczególności gospodarki amerykańskiej i rynku nieruchomości. W 2007 roku na WEF ostrzegano, że gwałtowny wzrost cen aktywów jest jednym z głównych zagrożeń, przed którymi stoi świat.

W 2012 roku w Davos pojawili się Global Shapers – młodzi aktywiści w wieku około 20 lat, którzy podkreślali znaczenie problemów młodzieży. W ramach spotkań regionalnych przedstawicieli WEF odwiedzili nowe miejsca i rozszerzyli swój zasięg w Azji i Afryce.

Nowoczesna technika sprawiła, że ludzkość znalazła się w punkcie zwrotnym. W czasach, gdy miliardy zwykłych ludzi noszą w kieszeni superkomputer wszystko nabrało nowych wymiarów.

Czwarta Rewolucja Przemysłowa

Klaus Schwab ukuł w 2016 roku pojęcie Czwartej Rewolucji Przemysłowej, opisując dalekosiężny wpływ ery cyfrowej. Był to temat przewodni obrad w Davos 2016 roku oraz temat jego książki.

Światowe Forum Ekonomiczne uruchomiło Centrum Czwartej Rewolucji Przemysłowej, które współpracuje z ponad 100 przedsiębiorstwami i rządami z całego świata. Sieć koncentruje się na współtworzeniu skutecznej polityki dla postępu technicznego, który maksymalizuje korzyści, minimalizując jednocześnie ryzyko dla całego społeczeństwa.

W 2018 r. odbył się pierwszy w historii WEF panel współprzewodniczących, w którym zasiadały wyłącznie kobiety, wysyłając silny sygnał w obliczu rozprzestrzeniającej się fali ruchu #MeToo. W 2018 w WEF uczestniczyli kanclerz Niemiec Angela Merkel, prezydent USA Donald Trump, premier Indii Narendra Modi, prezydent Francji Emmanuel Macron oraz premier Wielkiej Brytanii Theresa May.

Na porządku dziennym obrad w Davos 2019 r. znalazł się kryzys ekologiczny dzięki staraniom takich osób jak brytyjski biolog sir David Attenborough i prymatolog Jane Goodall. 2019 był również pierwszym rokiem, w którym funkcję współprzewodniczącego sprawował Mohammed Hassan Mohamud, który uciekł przed konfliktem w Somalii i spędził 20 lat w obozie dla uchodźców w Kenii.

Ważnym tematem w 2020 roku na WEF był „kapitalizm interesariuszy” i jego priorytety w obecnych czasach. Rok 2021 to oczywiście tematyka Covid-19, a także wielki reset.

Krystyna Knypl

 Źródło: https://www.weforum.org/agenda/2019/12/world-economic-forum-davos-at-50-history-a-timeline-of-highlights

 Źródła ilustracji:

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Joe_Biden_at_the_2016_World_Economic_Forum_02.jpg

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Klaus_Schwab_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_2006.jpg  

GdL 2_2021