Komisja Europejska: najważniejsze kroki dotyczące skutecznych strategii szczepień i dystrybucji szczepionek

Komunikat prasowy

Bruksela, 15 października 2020 r.

W miarę jak Europa uczy się żyć z pandemią, zasadniczym elementem ostatecznego rozwiązania kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego pozostaje opracowanie i szybka dystrybucja na świecie bezpiecznych i skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19. W tym kontekście Komisja Europejska pracuje nad tym, aby w przyszłości zapewnić dostęp do bezpiecznych szczepionek w całej Europie, i zachęca do skoordynowanego podejścia w strategiach szczepień do dystrybucji szczepionek. Przed dyskusją przywódców UE Komisja Europejska przedstawia dzisiaj kluczowe elementy, które państwa członkowskie powinny uwzględnić w swoich strategiach szczepień przeciwko COVID-19, aby przygotować Unię Europejską i jej obywateli na moment, gdy dostępna będzie bezpieczna i skuteczna szczepionka. Komisja podaje także grupy osób, które państwa członkowskie powinny poddać szczepieniu w pierwszej kolejności.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oznajmiła: Bezpieczna i skuteczna szczepionka to nasze najlepsze rozwiązanie, aby pokonać koronawirusa i powrócić do normalnego życia. Dokładamy wszelkich starań, aby zawrzeć porozumienia z firmami farmaceutycznymi i zapewnić przyszłe szczepionki. Teraz musimy zadbać o to, by być w pełni gotowym do dystrybucji szczepionki, jak tylko zostanie wynaleziona. Nasza strategia szczepień ma za zadanie pomóc krajom UE przygotować ich plany szczepień: kogo należy zaszczepić w pierwszej kolejności, jak zorganizować sprawiedliwą dystrybucję szczepionek i jak chronić najsłabsze grupy społeczne. Jeżeli chcemy mieć skuteczną strategię szczepień, właśnie teraz powinniśmy się przygotować.

Wiceprzewodniczący do spraw promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas skomentował: Sytuacja związana z pandemią jest rozwojowa i przypomina tę z marca tego roku, czego jednak nie możemy powiedzieć o naszym stanie gotowości. Dziś decydujemy się na kluczowy etap w ramach trwającej reakcji UE na COVID-19. Naszym celem jest zapewnienie wszystkim w UE bezpiecznej, przystępnej cenowo i dostępnej szczepionki przeciwko COVID-19, gdy tylko zostanie udostępniona. Jedynie działając wspólnie, unikniemy zamieszania i staniemy się bardziej wydajni niż w przeszłości.

Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Z ogromnym niepokojem obserwuję coraz szybszy przyrost zakażeń w całej UE. Mamy coraz mniej czasu. Dla każdego priorytetem powinno być zrobienie wszystkiego, co konieczne, aby uniknąć szkodliwych konsekwencji powszechnie wprowadzanych środków izolacji. Wszyscy musimy być gotowi na podjęcie kolejnych kroków. Szczepionka nie będzie magicznym rozwiązaniem, ale odegra kluczową rolę w ratowaniu życia i powstrzymaniu pandemii. Po wynalezieniu bezpiecznej i skutecznej szczepionki musimy być gotowi, aby w miarę możliwości rozprowadzić ją jak najszybciej. Musimy także zdobyć zaufanie obywateli do jej bezpieczeństwa i skuteczności. Szczepionki nie uratują życia – szczepienia owszem.

Zgodnie ze strategią UE w zakresie szczepień z 17 czerwca Komisja Europejska i państwa członkowskie zapewniają produkcję szczepionek przeciwko COVID-19 w drodze umów zakupu z wyprzedzeniem zawieranych z producentami szczepionek w Europie. Każda szczepionka będzie musiała zostać zatwierdzona przez Europejską Agencję Leków zgodnie z normami bezpieczeństwa i skuteczności. Państwa członkowskie powinny już teraz przystąpić do opracowania wspólnej strategii szczepień z myślą o dystrybucji szczepionek.

Państwa członkowskie powinny zapewnić m.in.:

  • zdolność służb odpowiedzialnych za szczepienia w zakresie dostarczenia szczepionki przeciwko COVID-19, w tym wykwalifikowany personel oraz sprzęt medyczny i ochronny;
  • łatwy i niedrogi dostęp do szczepionek dla grup docelowych;
  • dystrybucję szczepionek, mając na uwadze różne potrzeby w zakresie przechowywania i transportu, w szczególności łańcuch chłodniczy, transport produktów w niskiej temperaturze i zdolność magazynowania;
  • jasne informacje na temat korzyści, zagrożeń i znaczenia szczepionki przeciwko COVID-19, aby zdobyć zaufanie publiczne.

Wszystkie państwa członkowskie równocześnie uzyskają dostęp do szczepionki przeciwko COVID-19 na podstawie liczby ludności. Ogólna liczba dawek szczepionki będzie ograniczona na początkowych etapach jej dystrybucji i zanim możliwe będzie zwiększenie jej produkcji. Dlatego w komunikacie podano przykłady nieuszeregowanych w kolejności grup osób, które powinny zostać zaszczepione jako pierwsze, gdy tylko dostępna będzie szczepionka przeciwko COVID-19. Do tych grup należą:

  • pracownicy służby zdrowia i ośrodków odpowiedzialnych za opiekę długoterminową;
  • osoby powyżej 60. roku życia;
  • osoby, które są szczególnie zagrożone z uwagi na swój stan zdrowia;
  • pracownicy o krytycznym znaczeniu;
  • osoby, które nie mogą utrzymywać dystansu społecznego;
  • bardziej defaworyzowane grupy społeczno-ekonomiczne.

W oczekiwaniu na pojawienie się zatwierdzonych szczepionek przeciwko COVID-19, gdy zapewniana jest ciągłość innych podstawowych usług i programów w zakresie opieki zdrowotnej i zdrowia publicznego, UE musi w dalszym ciągu ograniczać rozprzestrzenianie się wirusa. Jest to możliwe poprzez ochronę słabszych grup społecznych i dopilnowanie, aby obywatele przestrzegali środków ochrony zdrowia publicznego. Do tego czasu, a także najprawdopodobniej również w początkowych fazach wprowadzania szczepień, środki ograniczające, takie jak zachowanie dystansu fizycznego, zamykanie miejsc publicznych i dostosowywanie środowiska pracy* będą nadal głównymi narzędziami w obszarze zdrowia publicznego służącymi do kontroli ognisk COVID-19 i zarządzania nimi.   ■

* Dotyczy to m.in. stosowania masek, nakazów i zaleceń, aby zostać w domu, zamykania miejsc publicznych, ograniczenia liczby osób, które mogą uczestniczyć w zgromadzeniach w zamkniętych pomieszczeniach i na zewnątrz, telepracy i dostosowania miejsc pracy.