Starzenie się społeczeństw stawia nowe zadania przed systemami ochrony zdrowia. Poszukiwane są metody poprawy stanu zdrowia na poziomie populacyjnym, wśród których wszelkie metody niefarmakologiczne cieszą się dużym zainteresowaniem zarówno pacjentów, jak i organizatorów systemów ochrony zdrowia.
Choć odpowiednia aktywność fizyczna starszego pokolenia nie jest powszechna, to są grupy seniorów zaangażowanych w uprawianie sportu. Na łamach „Journal of Sport and Health Sicence” ukazało się doniesienie Reasons why older adults play sport: A systematic review autorstwa B.J. Stenner i wsp. omawiające to zagadnienie.
Wskaźniki epidemiczne w Senegalu są korzystne. W związku z tym od 11 października 2020 r. jedna z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Senegalu, wyspa Gorée, położona 3 km na wschód od portu w Dakarze, ponownie otwiera się dla zwiedzających.
Wyspa Gorée jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Fort D’Estrees na tej wyspie był bazą handlu niewolnikami, których drogą morską wysyłano do obu Ameryk, a także na Karaiby. Od połowy XVI do połowy XIX wieku przez wyspę Gorée przetransportowano około 20 mln niewolników.
Gorée była zamknięte przez sześć miesięcy z powodu pandemii koronawirusa. COVID-19 to niejedyna choroba zakaźna, która zaatakowała mieszkańców wyspy.
Czytaj więcej: Senegalska wyspa Gorée ponownie otwarta dla turystów
Epidemiolodzy i naukowcy angielscy oraz senegalscy reprezentujący między innymi takie placówki specjalizujące się w zagadnieniach zdrowia publicznego jak Centre for Global Infectious Disease Analysis, Imperial College London oraz Institut de Recherche en Santé de Surveillance Epidemiologique et de Formations w Dakarze opublikowali na łamach „British Medical Journal Yale” doniesienie The projected impact of mitigation and suppression strategies on the COVID-19 epidemic in Senegal: A modelling study omawiające dotychczasowe wyniki zwalczania COVID-19 w Senegalu.
Komunikat prasowy
Bruksela, 15 października 2020 r.
W miarę jak Europa uczy się żyć z pandemią, zasadniczym elementem ostatecznego rozwiązania kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego pozostaje opracowanie i szybka dystrybucja na świecie bezpiecznych i skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19. W tym kontekście Komisja Europejska pracuje nad tym, aby w przyszłości zapewnić dostęp do bezpiecznych szczepionek w całej Europie, i zachęca do skoordynowanego podejścia w strategiach szczepień do dystrybucji szczepionek. Przed dyskusją przywódców UE Komisja Europejska przedstawia dzisiaj kluczowe elementy, które państwa członkowskie powinny uwzględnić w swoich strategiach szczepień przeciwko COVID-19, aby przygotować Unię Europejską i jej obywateli na moment, gdy dostępna będzie bezpieczna i skuteczna szczepionka. Komisja podaje także grupy osób, które państwa członkowskie powinny poddać szczepieniu w pierwszej kolejności.
Komunikat prasowy
15 października – Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi
Nowotwory piersi należą do najczęściej diagnozowanych nowotworów u kobiet. Populacyjne ryzyko zachorowania na raka piersi wynosi około 10%, a to oznacza, że 1 na 10 kobiet zachoruje na ten nowotwór1, ale kobiety obciążone genetycznie zachorują wcześniej, a ich ryzyko rozwinięcia choroby jest znacznie wyższe. Genetyka odgrywa kluczową rolę na każdym etapie walki z rakiem piersi – pozwala na określenie dziedziczności, ustalenie planu profilaktyki oraz dobór efektywnej terapii. Wystarczą 4 ml krwi albo próbka śliny, by przeprowadzić proces sekwencjonowania, czyli odczytania genów powiązanych z nowotworami. Celem badania jest znalezienie w tych genach uszkodzeń, których obecność może zwiększać ryzyko zachorowania na raka. Taka wiedza może uratować życie.
Najnowsze techniki stosowane w diagnostyce i terapii migotania przedsionków, niewyjaśnionych omdleń, udarów kryptogennych oraz kardiologicznych i arytmicznych powikłań COVID-19 będą tematami przewodnimi Konferencji e-WDR 2020. Doroczne spotkanie najwybitniejszych ekspertów w dziedzinie elektrofizjologii i elektroterapii z Polski i z zagranicy odbędzie się w dniach 26 października - 6 listopada 2020 r. na platformie www.wdobrymrytmie.pl/online.
Czytaj więcej: O sercu w Dobrym Rytmie – zbliża się Konferencja e-WDR 2020
Problemy ze skutecznym leczeniem nadciśnienia tętniczego mają charakter globalny. Na łamach „Archives of Cardiovascular Diseases” ukazało się doniesienie Poor adherence to medication and salt restriction as a barrier to reaching blood pressure control in patients with hypertension: Cross-sectional study from 12 sub-Saharan countries, w którym przedstawiono zagadnienie kontroli nadciśnienia w krajach Afryki Subsaharyjskiej. Obserwuje się tam wzrastającą częstość występowania nadciśnienia tętniczego.
Niedostateczna kontrola nadciśnienia występuje we wszystkich krajach. W krajach o niższych dochodach jedną przyczyn są problemy finansowe. Na łamach pisma „PLoS One” ukazało się doniesienie zatytułowane Factors associated with poor adherence to medication among hypertensive patients in twelve low and middle income Sub-Saharan countries, które opisuje to zagadnienie na przykładzie krajów Afryki Subsaharyjskiej.
Czytaj więcej: Przyczyny nieskutecznej kontroli nadciśnienia w krajach Afryki Subsaharyjskiej
Szanowna Pani Redaktor, Panie Redaktorze,
w załączeniu przesyłam pismo Związku Aptekarzy, Pracodawców Polskich Aptek (ZAPPA) skierowane do Rzecznika MŚP w związku z uwagami Rzecznika skierowanymi w sprawie ustawy o zawodzie aptekarza.
Wnosimy o WYCOFANIE złożonych uwag.
Luty 2021
▶ Publikacja na www.sermo felietonów
5.02 My ecological CV (https://app.sermo.com/post/738131)
12.02 Probiotics, their discoverer and SARS-CoV-2 (https://app.sermo.com/post/739698). Felieton ten był w mailingu do użytkowników Sermo
19.02 When is the time to hang up stethoscope? (https://app.sermo.com/post/741535)
Czytaj więcej: Kalendarium aktywności dziennikarskich redaktor naczelnej „Gazety dla Lekarzy”
Materiał prasowy
Czy ludzkie serce skrywa przed lekarzami jakieś tajemnice? Kiedy i po co tworzy się elektryczną mapę serca? Odpowiada dr Krzysztof Kaczmarek z Kliniki Elektrokardiologii Centralnego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Komunikat prasowy
Bruksela, 8 października 2020
Komisja Europejska podpisała z firmą farmaceutyczną Gilead umowę ramową dotyczącą wspólnych zamówień na dostawę maksymalnie 500 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek leku Veklury (nazwa handlowa remdesiwiru), z możliwością zwiększenia zamówienia ponad tę ilość. Umowę dotyczącą wspólnych zamówień podpisało 36 uczestniczących w niej sygnatariuszy, w tym wszystkie państwa UE, państwa EOG, Zjednoczone Królestwo, a także sześć krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących (Albania, Republika Macedonii Północnej, Czarnogóra, Serbia, Kosowo* oraz Bośnia i Hercegowina).
Czytaj więcej: Komisja Europejska: umowa wspólnych zamówień na dostawę remdesiwiru
Na łamach „The Lancet” ukazało się doniesie Physical distancing, face masks, and eye protection to prevent person-to-person transmission of SARS-CoV-2 and COVID-19: a systematic review and meta-analysis autorstwa D.K.Chu i wsp. przedstawiające wyniki metaanalizy skuteczności zapobiegania szerzeniu się koronawirusa przy zastosowaniu maseczek, dystansu społecznego oraz ochrony oczu.
Szacuje się, że w Europie i Stanach Zjednoczonych 50-80% kobiet i 10% mężczyzn po 40. roku życia farbuje włosy. Istnieje podejrzenie, że związki chemiczne występujące w farbach do włosów mają działanie rakotwórcze oraz zaburzają pracę układu hormonalnego.
Farby trwałe, uważane za potencjalnie najbardziej niebezpieczne, stanowią 80% udziału w rynku. International Agency for Research on Cancer klasyfikuje zawodowe narażenie na farby do włosów jako czynnik potencjalnie rakotwórczy.
Czytaj więcej: Farbowanie włosów a ryzyko choroby nowotworowej
W diagnostyce raka jelita grubego podstawowym badaniem jest kolonoskopia, jednak nie wszystkie zmiany patologiczne są wykrywane w czasie wziernikowania. Dokładniejszą diagnozę mają umożliwić nowoczesne urządzenia, m.in. wykorzystujące sztuczną inteligencję.
Lista wszystkich webinariów jest dostępna pod adresem https://www.escardio.org/Education/E-Learning/Webinars?utm_medium=Email&utm_source=My%20ESC%20News&utm_campaign=ESC+-+Newsletter+-+week+40+-+2020.
Czytaj więcej: Webinaria European Society of Cardiology w październiku 2020
Sztuczna inteligencja pomoże skuteczniej wykrywać zmiany patologiczne, m.in. podczas badania kolonoskopowego jelita grubego. Więcej pod adresem https://www.pentaxmedical.com/pentax/.
Czytaj więcej: Sztuczna inteligencja energicznie wkracza do medycyny
Fakt, że żyjmy w globalnym świecie, jest powszechnie znany. Nie wszyscy jednak uświadamiamy sobie, że globalizacja obejmuje także medycynę. Na zagadnienie to zwracają uwagę Benjamin Quasinowski z Instytutu Socjologii w Duisburgu oraz T. Liu ze School of Public Affairs, Zhejiang University w Chinach w artykule The Globalisation of Cardiology and Cardiovascular Diseases in the World Society A Case Study with a Special Focus on Heart Failure opublikowanym w „International Journal of Environmental Research and Public Health”.
Według Google Analytics w minionym miesiącu internetowe wydanie „Gazety dla Lekarzy” odwiedziło 3255 użytkowników z całego świata, a liczba odsłon wynosiła 9630. Najczęściej zagląda się na nasze strony za pomocą telefonu komórkowego lub komputera w poniedziałek po pracy.
Czytaj więcej: Frekwencja na stronie internetowej „Gazety dla Lekarzy”
Komunikat prasowy w formie pytań i odpowiedzi
Bruksela, 24 września 2020 r.
17 czerwca Komisja Europejska przedstawiła europejską strategię mającą na celu przyspieszenie opracowania, produkcji i dystrybucji szczepionek przeciwko COVID-19. Chodzi o zapewnienie produkcji w Europie bezpiecznych i skutecznych szczepionek wysokiej jakości oraz zapewnienie szybkiego dostępu do nich państwom członkowskim i ich ludności. Strategia ta stanowi ponadto odzwierciedlenie globalnych starań na rzecz solidarności.
Czytaj więcej: Koronawirus a strategia Unii Europejskiej w dziedzinie szczepionek
Materiał prasowy
Niektóre zaburzenia rytmu serca są tak skomplikowane, że trudno je uchwycić, a więc i skutecznie leczyć. O tym, jak zrozumieć krążące w sercu impulsy elektryczne, zbudować mapę serca w 3D i skutecznie wyeliminować arytmię, mówi dr Grzegorz Karkowski, kardiolog z Oddziału Klinicznego Elektrokardiologii Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.
Komunikat prasowy
Bruksela, 18 września 2020 r.
Dziś weszła w życie druga umowa z firmą farmaceutyczną, formalnie zawarta między Sanofi-GSK a Komisją Europejską. Umowa umożliwi wszystkim państwom członkowskim zakup do 300 mln dawek szczepionki wyprodukowanej przez Sanofi-GSK. Ponadto państwa członkowskie mogą przekazać zarezerwowane dawki krajom o niskim i średnim dochodzie. Sanofi i GSK będą także dążyć do tego, aby znaczną część wyprodukowanych szczepionek w odpowiednim czasie dostarczyć w ramach współpracy z programem na rzecz globalnego dostępu do szczepionki przeciwko COVID-19 (COVAX) – filarem akceleratora dostępu do narzędzi walki z COVID-19 dla krajów o niższych i średnich dochodach.
Komunikat prasowy
Bruksela, 18 września 2020 r.
Unia Europejska zapewnia 18 państwom członkowskim i Zjednoczonemu Królestwu na transport do Europy podstawowych produktów medycznych wsparcie finansowe na kwotę 150 mln euro za pośrednictwem instrumentu wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych. Za pośrednictwem tego instrumentu UE sfinansowała między kwietniem a wrześniem 2020 r. transporty ładunków, które obejmowały ratujące życie środki ochrony indywidualnej, leki i sprzęt medyczny.
Z przyjemnością relacjonowaliśmy wydarzenia tegorocznego kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Komentarze ekspertów, które zamieszczaliśmy, były i nadal są chętnie czytane.
Prof. Andrzej Przybylski w imieniu zarządu Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego nadesłał do naszej redakcji podziękowanie za wsparcie medialne podczas ESC Congress 2020:
Komunikat prasowy
Bruksela, 10 września 2020 r.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus zainicjowali dziś pierwsze posiedzenie Rady Wysokiego Szczebla ds. Ułatwień i mu współprzewodniczyli, przewodząc pracom w zakresie globalnych ram współpracy dotyczącym akceleratora dostępu do narzędzi walki z COVID-19 (ACT-A), aby przyspieszyć opracowywanie i wdrażanie szczepionek, testów i terapii przeciwko COVID-19, a także usprawnić systemy opieki zdrowotnej.
Komunikat prasowy
Bruksela, 9 września 2020 r.
Komisja Europejska zakończyła dziś wstępne rozmowy z konsorcjum BioNTech-Pfizer na temat zakupu potencjalnej szczepionki przeciwko COVID-19. BioNTech-Pfizer to szósty podmiot, z którym Komisja zakończyła negocjacje, po Sanofi-GSK (31 lipca), Johnson & Johnson (13 sierpnia), CureVac (18 sierpnia) oraz Moderna (24 sierpnia). Pierwsza umowa, podpisana z AstraZeneca, weszła w życie 27 sierpnia.
Minister zdrowia dr nauk ekonomicznych Adam Niedzielski przedstawił 3 września 2020 r. podczas konferencji prasowej nową strategię walki z COVID-19 w sezonie jesienno-zimowym. Szczegółowe zasady są dostępne pod adresem https://www.gov.pl/web/zdrowie/jesienna-strategia-walki-z-epidemia-koronawirusa. ■
Czytaj więcej: Nowa strategia Ministerstwa Zdrowia walki z COVID-19
Założenia i oczekiwane wnioski z badania dotyczącego zaleceń dla kontynuacji terapii inhibitorami ACE i sartanami u chorych z potwierdzoną infekcją COVID-19 dla czytelników „Gazety dla Lekarzy” komentuje prof. Krzysztof Narkiewicz, kierownik Zakładu Nadciśnienia Tętniczego Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, były prezes Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.
Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: prof. Krzysztof Narkiewicz o badaniu BRACE CORONA
Ostatni dzień kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (1 września 2020) jest niezwykłym doświadczeniem na styku kardiologii i filozofii. Czy sztuczna inteligencja w medycynie to kierunek, od którego nie ma odwrotu? Co z holistycznym podejściem do terapii? Powrót do źródeł i futuryzm do pary? Zdaniem ekspertów uczestniczących w największym wydarzeniu kardiologicznym tego roku między dwoma na pozór całkowicie różnymi kierunkami nie ma żadnej sprzeczności.
Na łamach pisma Oncotarget ukazało się doniesienie zatytułowane Metastatic spread in patients with gastric cancer, którego autorami są Matias Riihimäki i wsp., w którym omówiono zagadnienie przerzutów raka żołądka na podstawie danych pochodzących ze szwedzkich oraz niemieckich baz danych.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5239553/
Najczęstszymi miejscami przerzutów były: wątroba ( 48%), otrzewna (32%), płuco (15%) i kości (12%). Przerzuty do płuc, układu nerwowego i kości były częstsze u mężczyzn w raku wywodzącym się z komórek wpustu i u mężczyzn, natomiast rak wywodzący się z innych komórek częściej dawał przerzuty w obrębie otrzewnej.
Gruczolakoraki z komórek sygnetowatych ( rak śluzowo - komórkowy) częściej dawały przerzuty w obrębie otrzewnej, kości, rzadziej do płuc i wątroby w porównaniu z gruczolakorakiem uogólnionym.
Przerzuty do kości jako pierwszy objaw raka żołądka należą do rzadkości opisany przez W.B. Ameur i w wsp. w doniesieniu Bone metastasis as the first sign of gastric cancer
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5724943/
Autorzy opisują zmiany osteolityczne w kręgosłupie i miednicy u 60 letnie kobiety. Pacjentkę poddano chemioterapii z zastosowaniem oksaliplatyny i 5-fluorouracylu oraz napromienianiu.
Jae Bong Ahn i wsp. podali, że wśród 2150 pacjentów, u których rozpoznano raka żołądka od czerwca 1992 r. do sierpnia 2010 r., przerzuty do kości występowały u 19 chorych z częstością 0,9%.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3204476/
Okres od rozpoznania przerzutów do kości do zgonu wynosił od 1 do 9 miesięcy, średnio 3,8±2,6 miesięcy. Prognoza stawiana jest nie tylko na podstawie badania histopatologicznego, ale także markerów nowotworowych - czytamy w artykule Bone metastasis in gastric cancer patients D.Wang i wsp.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3181400/
Krystyna Knypl