Obfite krwawienia miesiączkowe - objaw niepożądany po szczepionkach Comirnaty i Spikevax

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: niedziela, 30.10.2022, 04:41

Odsłony: 159

Krystyna Knypl

Z informacji prasowej nadesłanej przez Europejską Agencję Leków (ang. European Medicines Agency, EMA) dowiadujemy się, że Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) - będący jedną ze struktur EMA - ( https://www.ema.europa.eu/en/committees/pharmacovigilance-risk-assessment-committee-prac)  zalecił dodanie do informacji o produkcie, że szczepionki  Comirnaty i Spikevax  mogą powodować u kobiet ciężkie krwawienia miesiączkowe.

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Ute

Ciężkie krwawienie miesiączkowe (obfite miesiączki) można zdefiniować jako krwawienie charakteryzujące się zwiększoną objętością i (lub) czasem trwania, które zakłóca fizyczną, społeczną, emocjonalną i materialną jakość życia danej kobiety. Przypadki ciężkiego krwawienia miesiączkowego zgłaszano po podaniu pierwszej, drugiej i uzupełniającej dawki szczepionek Comirnaty i Spikevax. Objaw ten był zgłaszany zarówno w czasie badan klinicznych, jak również był zgłaszany przez pacjentek w systemie Eudravigilance, a także opisywany w literaturze medycznej.

Po dokonaniu przeglądu dostępnych danych PRAC  stwierdził, że istnieje co najmniej uzasadniona możliwość, że wystąpienie obfitego krwawienia miesiączkowego jest związane przyczynowo z tymi szczepionkami i dlatego zalecił aktualizację informacji o produkcie. Częstość występowania tego działania niepożądanego wg PRAC jest nieznana. 

Przegląd medycznej literatury naukowej na ten temat przedstawili M.Nazir i wsp.  w artykule zatytułowanym "Menstrual abnormalities after COVID-19 vaccines: A systematic review" ) na łamach recenzowanego pisma Vacunas ( https://www.sciencedirect.com/journal/vacunas ). Słowo vacunas w języku hiszpańskim oznacza szczepionki.

Do przeglądu włączono łącznie 78 138 zaszczepionych kobiet z 14 badań. Spośród nich 39 759 (52,05%) miało jakąś formę problemu z miesiączką po szczepieniu. Menorrhagia (obfite, przedłużające się krwawienie), metrorrhagia (nieregularne miesiączki) i polimenorrhea (cykl krótszy niż 21 dni) były najczęściej obserwowanymi problemami, a ogólny wskaźnik zaburzeń miesiączkowania w badaniach wynosił od 0,83% do 90,9%. Wiek, ciąża w wywiadzie, ogólnoustrojowe działania niepożądane szczepionki COVID-19, palenie tytoniu oraz druga dawka szczepionki COVID-19 były predyktorami problemów z miesiączkowaniem po szczepieniu.

Dr med. Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Czy nadal wszystko zaczyna się od badania kropli krwi? Od morfologii do terapii genowych i komórkowych

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 28.10.2022, 21:14

Odsłony: 181

Informacja prasowa

Terapie genowe i komórkowe (CAR-T) już dziś spowodowały przełom w leczeniu niektórych chorób hematologicznych (chłoniaki, białaczki) i neurologicznych (SMA), a w przyszłości mają szansę być wykorzystywane także w szeregu innych schorzeń. Konieczna jest jednak wyrafinowana diagnostyka, która zaczyna się od prostego badania krwi i jego interpretacji podkreślano podczas debaty "Czy nadal wszystko zaczyna się od badania kropli krwi ? Od morfologii do terapii genowych i komórkowych" zorganizowanej przez Stowarzyszenie Hematologia Nowej Generacji, która odbyła się 28 października 2022 w Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie.

Debata "Czy nadal wszystko zaczyna się od badania kropli krwi ? Od morfologii do terapii genowych i komórkowych"

Najnowszą metoda leczenia, coraz szerzej stosowaną w hematoonkologii są komórki CAR-T. Od pacjenta są pobierane limfocyty T, następnie zmieniane metodą inżynierii genetycznej i z powrotem podawane pacjentowi. Technologia CAR-T jest już dostępna w leczeniu ostrej białaczki limfoblastycznej, w chłoniakach rozlanych z dużych komórek B, pierwotnym chłoniaku śródpiersia oraz szpiczaku plazmocytowym.

Technologia CAR-T polega na modyfikacji genetycznej limfocytów T w taki sposób, by stały się zdolne do rozpoznawania i eliminacji komórek nowotworowych. Limfocyty T zostają wyposażone w chimeryczne receptory antygenowe (ang. chimeric antygen receptor; CAR). Dzięki tej modyfikacji komórki nowotworowe stają się widoczne dla układu odpornościowego. CAR na limfocytach T łączą się z charakterystycznymi białkami znajdującymi się na powierzchni komórek nowotworowych, i w efekcie zostają uruchomione mechanizmy zwalczające chorobę przez układ immunologiczny.

Terapie genowe znajdują także zastosowanie w neurologii. Od 1 września 2022 jest w Polsce refundowana terapia genowa w rdzeniowym zaniku mięśni (SMA). Obecnie każde dziecko w Polsce po urodzeniu ma wykonane badanie przesiewowe w kierunku SMA. Prowadzone są też badania kliniczne terapii genowych w innych chorobach, takich jak na przykład adrenoleukodystrofia, zespól Retta. Wazna jest współpraca między specjalistami oraz lekarzami rodzinnymi - podkreślano podczas konferencji, w której udział wzięli specjalista neurologii dziecięcej dr hab. Magdalena Chrościńska - Krawczyk, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych dr Michał Sutkowski oraz hematolodzy prof. dr hab. Krzysztof Giannopoulos i prof. dr hab. Tomasz Wróbel.

Więcej informacji na temat hematoonkologii pod linkami

https://hematoonkologia.pl/aktualnosci

https://hematoonkologia.pl/edukacja

https://terapiegenowe.pl/

Oprac. Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Sztuczna inteligencja pomoże zdiagnozować ciężką stenozę aortalną

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: czwartek, 27.10.2022, 21:28

Odsłony: 157

Krystyna Knypl

Stenoza aortalna jest najczęstszą pierwotną zmianą zastawkową wymagającą operacji lub interwencji przezcewnikowej w Europie oraz Ameryce Północnej. Częstość występowania tej wady serca wzrasta ze względu na starzenie się społeczeństw. Wytyczne zalecają wczesną interwencję u wszystkich objawowych pacjentów  ze względu na niepomyślne rokowanie. Około 50% nieleczonych pacjentów ze stenozą aortalną umiera w ciągu pierwszych dwóch lat od wystąpienia objawów. Do oceny ciężkości choroby wykorzystuje się badanie echokardiograficzne, a mianowicie prędkość szczytową, średni gradient ciśnienia i powierzchnię zastawki aortalnej. Istnieje jednak coraz więcej dowodów na to, że podwyższone ryzyko śmiertelności wykracza poza obecne definicje diagnostyczne i u większej liczby pacjentów należy rozważyć wymianę zastawki aortalnej.

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Aortic_stenosis

W badaniu AI-ENHANCED AS, przedstawionym podczas kongresu European Society of Cardiology 2022,  sprawdzono, czy algorytm AI opracowany na podstawie parametrów echokardiograficznych rutynowo stosowanych w praktyce klinicznej może zidentyfikować  umiarkowaną i ciężką stenozę aortalnej związane ze zwiększoną pięcioletnią śmiertelnością. Autorzy doniesienia opracowali  AI-Decision Support Algorithm (AI-DSA) został opracowany przy użyciu danych z National Echo Database of Australia (NEDA), która zawiera ponad 1 000 000 echokardiogramów od ponad 630 000 pacjentów i jest powiązana z informacjami o śmiertelności.

Spośród 179 054 osób, AI-DSA zidentyfikował 2 606 (1,4%) z fenotypem umiarkowanym do ciężkiego i 4 622 (2,5%) z ciężkim fenotypem. Pięcioletnia śmiertelność wynosiła 56,2% u pacjentów z fenotypem umiarkowanym do ciężkiego i 67,9% u pacjentów z ciężkim fenotypem.

Autorzy badania sugerują, że algorytm AI mógłby być stosowany w praktyce klinicznej, aby ostrzegać lekarzy o pacjentach, którzy powinni przejść dalsze badania w celu określenia, czy kwalifikują się do wymiany zastawki aortalnej.

Piśmiennictwo

https://academic.oup.com/eurheartj/article/43/7/561/6358470?login=false

https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Artificial-intelligence-identifies-severe-aortic-stenosis-from-routine-echocardiograms

Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Uroczystość otwarcia w Warszawie nowoczesnego ośrodka badań klinicznych

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: czwartek, 27.10.2022, 04:05

Odsłony: 313

Krystyna Knypl

Nowoczesne metody leczenia nowotworów niosą nadzieję dla tysięcy pacjentów, którzy każdego roku otrzymują rozpoznanie zmieniające ich życie.  W dniu 26 października 2022 r. w Warszawie nastąpiło otwarcie zaawansowanego technologicznie ośrodka sieci Pratia. Oznacza to dla mieszkańców całej Polski większy dostęp do innowacyjnych terapii onkologicznych.

Nowotwory złośliwe stanowią drugą po chorobach układu krążenia, przyczynę zgonów w Polsce. Dane Krajowego Rejestru Nowotworów mówią o ponad 170 tysiącach przypadków stwierdzonych w 2019 roku. Liczba zachorowań na nowotwory złośliwe powiększa się z roku na rok, w ciągu dekady 2010-2019 wzrosła o ponad jedną piątą. Województwo mazowieckie znalazło się, po województwie śląskim, na drugim miejscu pod względem liczby rozpoznanych nowotworów.

Ogromną rolę w procesie rozwijania nowych terapii odgrywają badania kliniczne. W Polsce w 2019 roku 35% wszystkich badań klinicznych było poświęconych onkologii. W 2020 roku, we wszystkich obszarach terapeutycznych, dostęp do najnowocześniejszych terapii uzyskało w ten sposób 25 tysięcy pacjentów .

Wiedza polskich pacjentów na temat badań klinicznych wyraźnie rośnie, gdy sami zapadają na chorobę nowotworową. O ile 6 na 10 Polaków zetknęło się z określeniem „badania kliniczne”, to wśród pacjentów onkologicznych zaznajomionych z nim jest już 8 na 10. Chęć udziału w takich programach zadeklarowało 55% Polaków, a w przypadku pacjentów onkologicznych odsetek chętnych do udziału w badaniach wynosi 72%.

Szansa na wyleczenie choroby, możliwość uzyskania dostępu do najnowszych metod leczenia i bezpłatnej opieki zdrowotnej skłaniają potencjalnych pacjentów do udziału w badaniach klinicznych. W świadomości Polaków nadal obecne są jednak także bariery, przede wszystkim obawa przed negatywnymi skutkami ubocznymi, strach przed niezbadaną terapią i konieczność odbywania cyklicznych wizyt w ośrodkach.

Przecięcie wstęgi w ośrodku badań klinicznych Pratia

Cały proces udziału pacjenta w badaniu klinicznym przebiega w wysokich standardach technologicznych, kadrowych oraz administracyjnych. Placówki, w których są prowadzone badania kliniczne, muszą spełnić szczegółowo określone wymagania i umiejętnie poruszać się w procesach badawczych. Wiele badań klinicznych Polska przyciąga zza granicy, przede wszystkim ze Stanów Zjednoczonych. Kluczem do ich ulokowania nad Wisłą jest spełnienie norm jakościowych potwierdzonych w inspekcjach organów krajowych oraz międzynarodowych, takich jak amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) oraz Europejska Agencja Leków (EMA).

Pratia jest największą siecią ośrodków badań klinicznych w Europie. W Polsce jest 10 ośrodków badań klinicznych, w tym trzy z nich specjalizują się w onkologii i hematoonkologii (Katowice, Kraków, Poznaniu).

Za punkt honoru postawiliśmy sobie stworzenie kolejnego ośrodka w Warszawie, który łączy w sobie 20 lat doświadczenia w badaniach wczesnych faz i onkologii. Dzisiaj mamy przyjemność ogłosić start jego działalności – powiedział Maciej Jurkun, dyrektor Pratia Polska podczas uroczystości otwarcia. Dziennikarze medyczni uczestniczący w uroczystości otwarcia mieli możliwość zwiedzenia ośrodka oraz poznania zasad jego pracy.

Temat badań klinicznych w hematologii/onkologii poruszaliśmy na naszych łamach w artykule "Badania kliniczne nad chłoniakami niosą nadzieje" https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/choroby-rzadkie/510-badania-kliniczne-nad-chloniakami-niosa-nadzieje

Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Więcej o badaniach klinicznych

https://pl.wikipedia.org/wiki/Protok%C3%B3%C5%82_badania_klinicznego

https://pl.wikipedia.org/wiki/Protok%C3%B3%C5%82_badania_klinicznego

Więcej informacji o Pratia

https://www.pratia.com/s/partners

https://pratia.com/en/blog-partnerow/pratia-invests-in-mtz-clinical-research-and-enters-a-new-area-of-%E2%80%8B%E2%80%8Bearly-phase-clinical-research/

https://www.money.pl/gielda/neuca-siec-pratia-objela-udzialy-mtz-clinical-research-6598823868102785a.html

Wyróżnienie w konkursie plastycznym dla naszej młodej ilustratorki

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: środa, 26.10.2022, 15:39

Odsłony: 213

Z przyjemnością informujemy, że praca plastyczna Adrianny Kęsik (lat 10), uczennicy Szkoły Podstawowej nr 45, im. Janusza Korczaka w Sosnowcu, zdobyła Wyróżnienie na Wojewódzkim  Konkursie Plastycznym W drodze do Polski – losy Śląska po powstaniach, organizowanym przez Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny – oddział Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. Adrianna  debiutowała na łamach Gazety dla Lekarzy pięknym rysunkiem lamy (do obejrzenia pod linkiem https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1222-badania-nad-skutecznoscia-szczepionki-mrna-1273-w-zapobieganiu-zakazeniom-innymi-wirusami)

Konkurs adresowany był do uczniów szkół podstawowych (wiek 10 -14 lat) oraz szkół ponadpodstawowych z terenu województw opolskiego i śląskiego.

Zadaniem uczestników było przygotowanie pracy plastycznej przedstawiającej bramy triumfalne  stawiane z okazji uroczystości przyłączenia do Polski  części Górnego Śląska, które odbywały się od 20 czerwca do 4 lipca 1922 roku w górnośląskich miastach i miejscowościach.

Przesłano łącznie 253 prace z 44 ośrodków (241 w kategorii szkół podstawowych, 12 w kategorii szkół ponadpodstawowych).

Praca Adrianny przedstawia bramę triumfalną w Królewskiej Hucie ( obecnie Chorzów) 

"Uroczystość powitania Wojska Polskiego odbyła się 20 czerwca. Polskie oddziały powitały na moście w Szopienicach tłumy ludzi, wśród nich wojewoda śląski Józef Rymer i działacz narodowy i dyktator III powstania śląskiego Wojciech Korfanty.

Oddziały polskiej kawalerii pod wodzą gen. Stanisława Szeptyckiego przeszły w kilkukilometrowej defiladzie do rynku w Katowicach, przechodząc po drodze przez ustawione i udekorowane bramy triumfalne." cyt. Muzeum Historii Polskihttps://muzhp.pl/pl/e/1764/podpisanie-w-katowicach-aktu-przylaczenia-czesci-gornego-slaska-do-polsk

Wydarzenie zrealizowano w ramach projektu Połączenie Górnego Śląska z Polską Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017 - 2022 w ramach Rządowego Programu Dotacyjnego Niepodległa. Link do strony organizatora konkursu

https://muzeum.opole.pl/wyniki-konkursu-plastycznego-w-drodze-do-polski-losy-slaska-po-powstaniach-/

Gratulujemy Młodej Artystce oraz Rodzicom. Cieszymy się, że Gazeta dla Lekarzy, którą tworzą lekarze oraz ich rodziny, może podzielić się informacją o sukcesie Adrianny pochodzącej z rodziny lekarskiej.

O sukcesie Adrianny pisze także jej szkoła, więcej pod linkiem https://www.facebook.com/SP45.Sosnowiec/posts/pfbid02LrswRcS31TJ6jsriQNupTr2kLGchea4spoanCXK4YCJqn6jiRur8ZTiFnunVYepEl

Krystyna Knypl

GdL 10 /2022

 

Międzynarodowa konferencja "Opieka farmaceutyczna a bariery w rozwoju aptek"

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: środa, 19.10.2022, 13:17

Odsłony: 221

Krystyna Knypl

Przedstawiciele branży farmaceutycznej zebrali się 19/10/2022 r. w Warszawie, aby obradować nad dalszym rozwojem opieki farmaceutycznej. Jest to trzecia z kolei konferencja zorganizowana przez Europejską Federację Sieci Aptecznych w której uczestniczą farmaceucie z Polski, Irlandii, Słowenii, Czech, Chorwacji, Węgier i Rumunii. Program konferencji jest pod linkiem https://www.eufpc.eu/conference-2022

Zgodnie z definicją, którą określa ustawa o zawodzie farmaceuty, opieka farmaceutyczna to świadczenie zdrowotne udzielane przez farmaceutę i stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem prowadzącym leczenie pacjenta, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii. Obszary, w których ustawodawca przewidział świadczenia to konsultacje farmaceutyczne, przeglądy lekowe, indywidualne plany opieki farmaceutycznej, badania diagnostyczne, recepty kontynuowane - czytamy na stronie https://www.aptekarska.pl/2022/07/04/opieka-farmaceutyczna-zmiany-od-01-09-2022/

Polskie apteki są szczególnie aktywne w  promowaniu rozwoju opieki farmaceutycznej o czym świadczy między innymi  2,2 mln dawek szczepionki przeciwko COVID-19 podanych pacjentom przez farmaceutów w aptekach oraz ich aktywny udział w szczepieniach przeciwko grypie.W planach jest wykonywanie w aptece oznaczeń glukozy, lipidogramu oraz podejmowanie leczenia. Zdaniem wykładowców przeszkodą w rozwoju tych usług w aptekach jest niemożność reklamowania tego rodzaju usług oraz brak dostępu farmaceuty do dokumentacji lekarskiej.

Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Światowy Dzień Zakrzepicy 2022

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: czwartek, 13.10.2022, 21:27

Odsłony: 194

Krystyna Knypl

13 października obchodzony jest Światowy Dzień Zakrzepicy. Jest to również dzień urodzin Rudolfa Virchowa, który jako pierwszy opisał chorobę zakrzepowo-zatorową.

Źródło ilustracji:

https://en.wikipedia.org/wiki/Rudolf_Virchow

Z tej okazji odbyła się w Warszawie zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Flebologiczne konferencja naukowa podczas której przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat choroby zakrzepowo - zatorowej. Z powodu tego schorzenia umiera na świecie codziennie 1600 osób, jest ona przyczyną zgonów 543 tysięcy zgonów rocznie. Według danych NFZ w Polsce na chorobę zakrzepowo-zatorowa choruje rocznie około 230 tysięcy osób. Ryzyko zachorowania jest większe u osób z trombofilią (czyli nadkrzepliwością zwaną też stanem prozakrzepowym). Zakrzepica rozwija się o usób ze stanem prozakrzepowym gdy wystąpi dodatkowy czynnik ryzyka, jak na przykład unieruchomienie. Nasza globalna mobilność i związane z nią długie podróże ma też swój udział w zwiększenie liczby przypadków choroby zakrzepowo-zatorowej. Podczas konferencji podkreślano znaczenie profilaktyki oraz edukacji.

Krystyna Knypl

GdL 10/2022

Sztuka pisania życiorysu na przykładzie Krystyny Knypl

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: czwartek, 13.10.2022, 07:17

Odsłony: 232

Krystyna Knypl ( nazwisko panieńskie Łapińska) urodziła się na Podlasiu w rodzinie szlacheckiej pieczętującej się herbem Jelita, przyznanym jej pra-pradziadkowi Wincentemu Anastazemu Łapińskiemu w roku 1765 przez Heroldyę Królestwa Polskiego.

 

Dokument potwierdzający szlacheckie korzenie Krystyny

Korzenie ze strony matki, Haliny Hublewskiej, prowadzą do Ksawerego Konopackiego uważanego za założyciela warszawskiej Nowej Pragi. Był on naczelnikiem sekcji Wydziału Górnictwa przy Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie. 

Zauważmy, że trasa kolei Warszawsko-Petersburskiej przebiega przez rodzinne miasteczko Krystyny, czyli Łapy! Cóż za symbolika!

Kraj lat dziecinnych

Strach ma duże oczy..., no i loki ;)

Na fotografii, wykonanej w słynnym salonie fotograficznym Władysława Piotrowskiego ( https://wirtualnelapy.dklapy.pl/galeria), widzimy elegantkę z dużymi oczami i jasnymi falującymi lokami.

Krystyna dała się poznać jako front woman już od najmłodszych lat

Kolejna fotografia z dzieciństwa Krystyny (zrobiona w Wysokiem Mazowieckiem, gdzie rodzice Krystyny pracowali w miejscowym liceum. Ojciec był dyrektorem szkoły, a Matka nauczycielką języka polskiego https://jagiellonczyk.org.pl/2021/03/10/historia-lo/) wskazuje, że prezentuje się ona równie interesująco w stroju wizytowym do fotografii, jak i w roboczym stroju do piaskownicy.

Co więcej, ma talent do bycia tzw. front woman! Wczesne opanowanie tej umiejętności przydało się po latach, gdy Krystyna została redaktor naczelną „Gazety dla Lekarzy”. Wiadomo nie od dziś, że Diabeł ubiera się u Prady i wszystkie redaktor naczelne to elegantki, że ho! ho!

W 1948 roku rodzice przenieśli się do Warszawy, gdzie Matka objęła stanowisko kierowniczki bursy studenckiej „Dziekanka” przy Krakowskim Przedmieściu.

Otwarcie Dziekanki

Ojciec pracował jako księgowy w stowarzyszeniu wyższej użyteczności publicznej o nazwie „Towarzystwo Burs i Stypendiów”. Matka Halina, zainspirowana rozmowami ze studentami mieszkającymi w Dziekance, zaczęła uczęszczać na zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim, początkowo jak wolny słuchacz wykładów tak wybitnych profesorów jak Witold Doroszewski (https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Doroszewski) czy Artur Sandauer (https://pl.wikipedia.org/wiki/Artur_Sandauer). Po zdaniu dwóch egzaminów została przyjęta na wydział polonistyki i po jego ukończeniu uzyskała tytuł magistra na podstawie pracy o twórczości Aleksandra Fredry.

Praca magisterska

Po ukończeniu studiów Matka Halina pracowała jako redaktor w Państwowym Zakładzie Wydawnictw Lekarskich przy ulicy Długiej. Krystyna odwiedzając matkę w wydawnictwie miała okazję poznać przyszłych luminarzy medycyny, takich jak Bogdan Kamiński, Artur Dziak ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/890-nie-lataj-za-wysoko-bo-cie-nie-zauwaza), którzy także pracowal w PZWL-u. Opowieści o innych autorach, wybitnych profesorach medycyny jak Eleonora Reicher (twórczyni polskiej reumatologii), Antoni Horst, fizjolog ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Horst), Alicja Blaim, pediatra-endokrynolog ( https://endokrynologiapediatria.wum.edu.pl/content/historia-kliniki-pediatrii-i-endokrynologii) a także obecne w domu egzemplarze słynnych podręczników medycznych redagowanych przez Matkę, takich jak na przykład Historia medycyny Władysław Szumowskiego, niewątpliwie miały wpływ na wybór studiów lekarskich przez Krystynę.

Podczas wakacji powracała chętnie do rodzinnego miasteczka, korzystając z zaproszenia Cioci Frani, osoby pobożnej, wielkiego serca i szlachetności, a także miłośniczki zwierząt. Ciocia Frania miała także talent matematyczny, z którego korzystały wszystkie okoliczne dzieci. Jak wspomniała po latach Henia, koleżanka z dzieciństwa – nie było takiego równania matematycznego, którego Ciocia nie potrafiłaby rozwiązać.

Ciocia Frania, prekursorka ekologicznej gospodarki, przygotowuje chrust do ogrzania mieszkania

Ciocia zawsze miała w swym gospodarstwie konia, krowy, owieczki oraz kota. Jeden z nich znany był z tego, że odprowadzał ciocię do kościoła na poranną mszę świętą. Po odprowadzeniu Cioci wracał do domu, siadał na wysokim słupku ogrodzenia i tak czekał na jej powrót z kościoła.

Poranne przeganianie krów z obory na pastwisko oraz powrót pod wieczór były ceremonią trwale wpisaną w miejscowe obyczaje, a uczestnictwo w nich – ulubionym zajęciem jej Córki Kate, która wiele wakacji spędziła w rodzinnej miejscowości swojej matki.

Owieczki, które początkowo pasły się z krowami na łąkach nad Narwią, z czasem skubały trawę w przydomowym ogrodzie.

Na podwórku u Cioci Frani

Edukacja szkolna oraz studia wyższe

Krystyna jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego nr 27 im. T. Czackiego, które w jej szkolnych czasach mieściło się przy ulicy Karowej w Warszawie. Po zdaniu matury odbyła w latach 1962-1968 studia na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie. Po piątym roku była laureatką konkursu na wzorowego studenta.W 1967 r. była na 4 tygodniowej wakacyjnej praktyce studenckiej w Instytucie Medycznym w Rydze (http://modnediagnozy.blogspot.com/2021/12/5122021-praktyka-studencka-w-rydze-otwa.html).

W czasie studiów słuchała wykładów wybitnych profesorów o szlachetnych życiorysach. Należeli do nich między innymi chirurg prof. Zdzisław Łapiński (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1244-medycyna-oparta-na-wspomnieniach), Powstaniec Warszawski oraz uczestnik członek Polskiej Misji Medycznej do Ham-Hyn w Korei Północnej (1955) oraz internista prof. Marek Sznajderman (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020), u którego zdawała egzamin dyplomowy w chorób wewnętrznych oraz odbywała staż podyplomowy. Po latach odnalazła dokumenty z których dowiedziała się, że był on razem z jej Ojcem więźniem niemieckiego, koncentracyjnego obozu w Sachsenhausen.

Praca w zawodzie lekarza

Swą wiedzę o echokardiografii pogłębiała na seminarium w Londynie (1979), podczas którego miała okazję obserwować pionierskie badanie zastawki tętnicy płucnej przez prof. Arthura E. Weymana.

Dyplom uczestnictwa w seminarium "Postępy echokardiografii" w Londynie

Od 1982 roku pracowała w Poradni Nadciśnieniowej Państwowego Szpitala Klinicznego nr 1 w Warszawie przy ul. Nowogrodzkiej 59, łącząc praktykę lekarską z pracą naukową oraz dydaktyczną. Pod jej kierunkiem troje młodych lekarzy zrealizowało prace naukowe na temat nadciśnienia, które były prezentowane przez nich na kongresach European Society of Hypertension w Mediolanie i Paryżu. Krystyna prezentowała w 2004 roku trzy doniesienia naukowe na kongresie Interamerican Society of Hypertension w Sao Paulo.

Dyplom Specjalisty European Society of Hypertension

Swój lekarski odcinek drogi zawodowej podsumowała w książce "Złoty Dyplom Lekarza",

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/images/ksiazki/Krystyna%20Knypl%20Zloty%20dyplom%20lekarza-WWW.pdf

Praca w zawodzie dziennikarza

Od roku 2000 Krystyna kontynuowała praktykę lekarską w warszawskich prywatnych przychodniach lekarskich. Nowa formuła pracy pozwoliła jej na bardziej intensywne zajęcie się twórczością dziennikarską oraz literacką. W 2003 roku wydała debiutancką powieść "Maść tygrysia czyli powołanie do medycyny" ( drugie wydanie książki w nakładzie 1500 egzemplarzy miało tytuł "Życie po byciu lekarzem", tytuł informuje o drugie karierze w zawodzie dziennikarza kontynuowanej przy zachowaniu aktywnego prawa wykonywania zawodu lekarza przez Krystynę. Czytelnicy przyjęli książkę bardzo życzliwie, co zachęciło Krystynę do kontynuowania aktywności literackich.

Jednak bardziej niż pisanie recept na leki hipotensyjne pociągało ją pisanie felietonów, artykułów, wierszy oraz książek. W latach 2006-2012 była felietonistką „Gazety Lekarskiej” wydawanej przez Naczelną Izbę Lekarską. Na łamach tego czasopisma stworzyła ponadczasowo słynną rubrykę „Rozszyfruj receptę”, w której pokazywała przykłady lekarskich hieroglifów, a czytelnicy nadsyłali rozszyfrowania.

Jedna z zagadek z rubryki "Rozszyfruj Receptę".

Jej kolorowy wizerunek w prasie wysokonakładowej

Rubryka "Pytania do lekarza"

W 2012 roku podjęła się wydawania miesięcznika „Gazeta dla Lekarzy” –  pisma non profit tworzonego przez lekarzy i ich rodziny. Współtwórcą "Gazety dla Lekarzy" jest jej Mąż Mieczysław Knypl (1949-2021), ku pamięci którego napisała książkę "Tańczę tango, powieść miłosna".

Okładka "Tańczę tango, powieść miłosna"

Jest autorką powieści SF "Diagnoza: gorączka złota" napisanej w latach 2011/2013, w której występuje Nowy Wspaniały Świat, Rzeczywistość Rozszerzona, szczepionka Muti Vir-Vir, która jest podawana w szczepionko-busach...Nie dość tego szczepionka wywołuje pewne działania niepożądane, które cieszą Partię Bogatokratów...

Swój dziennikarski odcinek drogi zawodowej podsumowała w książce "Kaczka Dziennikarska" ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/images/gdl_2020/KACZKA%20dziennikarska.pdf

Ze szczególnym zaangażowaniem Krystyna promuje zdrowy styl życia oraz dietę z ograniczeniem soli. W uznaniu zasług na tym polu otrzymała w 2014 roku World League Award for Notable Achievments In Dietary Salt Reduction at the Population Level.

Dyplom World Hypertension League

Krystyna podróżowała po  Europie oraz Afryce Północnej. Prawdziwym wyzwaniem była podróż do Brazylii odbyta przez nią w związku z prezentacją trzech doniesień naukowych podczas kongresu Interamerican Society of Hypertension w São Paulo. Realizacja podróży była możliwa dzięki otrzymaniu wyjazdowego grantu naukowego.

Podróżowała także do Argentyny na World Congress of Cardiology w Buenos Aires,  a zakończeniu obrad odbyła samodzielnie przygotowaną, indywidualną podróż do wodospadów Iguazu.

Podobnie w pojedynkę podróżowała do Australii na kongres transplantologiczny. Wielokrotnie odwiedziła Stany Zjednoczone w związku z akredytacjami dziennikarskimi na kongresach American Society of Hypertension, American Society of Cardiology, American Heart Association, American Society of Clinical Oncology.

12 października obchodzimy Światowy Dzień Reumatyzmu

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: środa, 12.10.2022, 00:36

Odsłony: 237

Krystyna Knypl

12 października obchodzimy (od 1996 roku) Światowy Dzień Reumatyzmu. Z tej okazji 11 października 2022 r. odbyła się w Sejmie RP debata podczas której przedstawiono  projekt pilotażu "Pacjent pierwszorazowy z wczesnym zapaleniem stawów na ścieżce opieki kompleksowej KOWZS". Program debaty był następujący:
1.O wdrożeniu projektu pilotażu „Kompleksowa opieka nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów KOWZS”
  -  Maciej Miłkowski – podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
2.Szybka ścieżka opieki zdrowotnej dla pacjentów pierwszorazowych z wczesnym zapaleniem stawów wypracowana we współpracy z Ministerstwem Zdrowia.
-  dr. n. med. Marek Tombarkiewicz – dyrektor Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie, lider kompleksowej opieki KOWZS
3.Zapalne choroby reumatyczne przebiegające z objawami wczesnego zapalenia stawów - wybrane aspekty epidemiologii, diagnostyka i leczenie.
- Przedstawienie projektu świadczenia KOWZS w oparciu o najczęstsze zapalne choroby reumatyczne przebiegające z objawami wczesnego zapalenia stawów.
- prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska, konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii
4.Wpływ kompleksowej opieki KOWZS na optymalizację leczenia pacjenta z zapalną chorobą reumatyczną z perspektywy lekarzy praktyków i kierowników Klinik, przyszłych koordynatorów KOWZS.
- Kierownicy Klinik, przyszłych ośrodków realizujących KOWZS
5.Przesłanie ambasadorki kampanii „ Wcześniej Znaczy Lepiej” skierowane do pacjentów pierwszorazowych na temat tzw. „czujności diagnostycznej” związanej z koniecznością zgłaszania się do lekarza w razie zaobserwowania objawów wczesnego zapalenia staw.
– Agata Młynarska – ambasadorka kampanii „Wcześniej Znaczy Lepiej”, dziennikarka
6.Znaczenie kompleksowej opieki i szybkiej ścieżki dla pacjentów pierwszorazowych z zapalnymi chorobami reumatycznymi - perspektywa pacjenta.
– Violetta Zajk – Prezes Stowarzyszenia 3majmy się RAZEM
7.Doświadczenia pacjentów w obecnym systemie opieki zdrowotnej.
Dagmara Samselska – Prezes Fundacji Amicus
8.Ocena dostępu do świadczeń w reumatologii na podstawie danych NFZ i map potrzeb zdrowotnych MZ. Ścieżka pacjenta w KOWZS.
–  Marzena Domańska- Sadynica, MBA – ekspert ochrony zdrowia, Prezes Fundacji Eksperci dla Zdrowia

Raport jest dostępny pod linkiem

https://spartanska.pl/wp-content/uploads/Raport-Szybka-Sciezka-Opieki-Zdrowotnej-dla-Pacjenta-Pierwszorazowego-z-Zapaleniem-Stawow.pdf

O kampanii "Wcześniej znaczy lepiej" promującej projekt można poczytać pod linkiem

https://wczesniejznaczylepiej.pl/szybka-sciezka-dla-pacjentow-pierwszorazowych-z-zapaleniem-stawow-w-ramach-kompleksowej-opieki-nad-chorym-z-wczesnym-zapaleniem-stawow-raport-prezentowany-na-posiedzeniu-parlamentarnego-zespolu-ds/

 Wszystkim zaangażowanym w realizację projektu przesyłam wyrazy uznania za podjecie tak ważnego  tematu jakim jest kompleksowy plan opieki nad chorymi na wczesne zapalenie stawów.

Obrady prowadziła Poseł na Sejm RP Pani Violetta Porowska ( https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/posel.xsp?id=306&type=A), przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds Praw Pacjentów.

Krystyna Knypl

GdL 10/2022

P.S. Obrady to nie tylko wykłady, ale także kuluary, w których miałam możliwość odbycia krótkich rozmów z  kilkoma osobami zaangażowanymi  w realizację proje

Ciekawe obrady, ciekawe nowo poznane osoby, sympatyczne rozmowy kuluarowe od wejścia do Sejmu poczynając: przechodzę kontrolę bezpieczeństwa. Oddaję mój plecak na taśmę oraz przechodzę przez bramkę wykrywającą przedmioty metalowe. Na wszystkich lotniskach świata zawsze czymś dzwoniłam. Tym razem nie dzwonię! Pan z obsługi komentuje: może się pani obniżył poziom żelaza w organizmie ;)

Nazwisko prof. Eleonory Reicher, twórczyni polskiej reumatologii jest mi znane od wielu lat. Moja Matka Halina w latach 50 tych pracowała w PZWL- u. Jedną z redagowanych przez nią książek był podręcznik prof. Eleonory Reicher "Współczesne zagadnienia gośca". Pani Profesor zaprosiła  moją Matkę oraz jeszcze jedną panią redaktor do domu gdzie pracowano nad redakcją podręcznika. Pani Profesor miała dwa koty, które słabo znosiły konkurencję obcych osób zajmujących uwagę  ich opiekunki. 

W pewnym momencie jeden z kotów zaczął huśtać się na firance, a drugi spacerować po biurku, na którym rozłożony był maszynopis książki. W pewnym momencie druga z redaktorek dała klapsa  spacerującemu po maszynopisie kotkowi, zachęcając go do opuszczenia biurka. 

- A cóż biedna kocina zrobił, że pani ją tak źle traktuje? - oznajmiła chłodnym głosem Pani Profesor Eleonora Reicher. Po czym po chwili dodała:

- To ja już pani dziękuję, dalej będziemy pracować z redaktor Haliną... 

Po latach odnalazłam w katalogach Biblioteki Narodowej książkę nad którą panie wówczas pracowały.

Zamiłowanie do kotów jest kontynuowane w Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji o czym dowiedziałam się w kuluarach konferencji i na tym właśnie polega ich urok. Obrady on line nie dają takich możliwości.

 Przeglądając informacje o Eleonorze Reicher (https://pl.wikipedia.org/wiki/Eleonora_Reicher) byłam pod wrażeniem lekarskiej drogi jaką przeszła, ciekawie było przeczytać, że Pani Profesor pracowała w II Klinice Chorób Wewnętrznych przy ul. Nowogrodzkiej 59, w której zdawałam egzamin dyplomowy z chorób wewnętrznych u prof. Marka Sznajderman oraz odbywałam w jego zespole staż podyplomowy (więcej o tym jak mistycznie zbiegały się drogi https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2041-ksiazki-nadeslane-profesor-tadeusz-tempka-pionier-polskiej-hematologii)

Nagroda Nobla w medycynie i fizjologii dla Svante Pääbo za badania genomu człowieka i jego przodków

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 03.10.2022, 13:38

Odsłony: 288

Krystyna Knypl

Ludzkość zawsze była zaintrygowana swoim pochodzeniem. Skąd pochodzimy i jak jesteśmy spokrewnieni z tymi, którzy byli przed nami? Co odróżnia nas, Homo sapiens, od innych homininów? Odpowiedzi na niektóre z tych pytań poznajemy dzięki badaniom Svante Pääbo, który jest tegorocznym laureatem Nagrody Nobla w medycynie i fizjologii.

Svante Pääbo zsekwencjonował genom neandertalczyka, wymarłego krewnego współczesnych ludzi. Dokonał również  odkrycia nieznanego wcześniej hominina - Denisowianina. Odkrył on również, że transfer genów z tych wymarłych homininów do Homo sapiens nastąpił po migracji z Afryki około 70 000 lat temu. Ten starożytny przepływ genów do współczesnych ludzi ma dziś znaczenie fizjologiczne, na przykład wpływając na to, jak nasz układ odpornościowy reaguje na infekcje.

Nasi przodkowie oraz krewni

Źródło ilustracji:

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Hominini.PNG" />

Kluczowe badania Pääbo dały początek zupełnie nowej dyscyplinie naukowej - paleogenomice. Ujawniając różnice genetyczne, które odróżniają wszystkich żyjących ludzi od wymarłych homininów, jego odkrycia stanowią podstawę do zbadania, co czyni nas wyjątkowymi ludźmi.

Jaskinia Denisowa

Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Denisovan

Skąd pochodzimy?

Pytanie o nasze pochodzenie i o to, co czyni nas wyjątkowymi, interesuje ludzi od czasów starożytnych. Paleontologia i archeologia są ważne dla badań nad ewolucją człowieka. Badania dostarczyły dowodów na to, że anatomicznie nowoczesny człowiek, Homo sapiens, po raz pierwszy pojawił się w Afryce około 300 000 lat temu, podczas gdy nasi najbliżsi znani krewni, neandertalczycy, rozwinęli się poza Afryką i zamieszkiwali Europę i Azję Zachodnią od około 400 000 lat do 30 000 lat temu, kiedy to wyginęli. Około 70 000 lat temu grupy Homo sapiens migrowały z Afryki na Bliski Wschód, skąd rozprzestrzeniły się na resztę świata. Homo sapiens i neandertalczycy współistnieli więc na dużych obszarach Eurazji przez dziesiątki tysięcy lat. Co jednak wiemy o naszych relacjach z wymarłymi neandertalczykami? Wskazówki mogą pochodzić z informacji genomowych. Do końca lat 90. ubiegłego wieku udało się zsekwencjonować prawie cały ludzki genom. Było to duże osiągnięcie, które pozwoliło na późniejsze badania genetycznych związków między różnymi populacjami ludzkimi. Jednak badania relacji między współczesnymi ludźmi a wymarłymi neandertalczykami wymagałyby sekwencjonowania genomowego DNA odzyskanego z archaicznych okazów.

Zadanie pozornie niemożliwe  

Początkowo Svante Pääbo zafascynował się możliwością wykorzystania nowoczesnych metod genetycznych do badania DNA neandertalczyków. Szybko jednak zdał sobie sprawę z ekstremalnych wyzwań technicznych, ponieważ z czasem DNA ulega modyfikacjom chemicznym i rozpada się na krótkie fragmenty. Po tysiącach lat pozostają jedynie śladowe ilości DNA, a to, co pozostaje, jest masowo zanieczyszczone DNA pochodzącym od bakterii i współczesnych ludzi. Jako doktorant u Allana Wilsona, pioniera w dziedzinie biologii ewolucyjnej, Pääbo zaczął opracowywać metody badania DNA neandertalczyków - przedsięwzięcie to trwało kilka dekad.

 W 1990 roku Pääbo został zatrudniony na Uniwersytecie w Monachium, gdzie jako nowo mianowany profesor kontynuował prace nad archaicznym DNA. Postanowił przeanalizować DNA z neandertalskich mitochondriów - organelli w komórkach, które zawierają własne DNA. Genom mitochondrialny jest niewielki i zawiera tylko ułamek informacji genetycznej w komórce, ale występuje w tysiącach kopii, co zwiększa szansę na sukces. Dzięki swoim wyrafinowanym metodom Pääbo udało się sekwencjonować region mitochondrialnego DNA z fragmentu kości sprzed 40 tysięcy lat. Tym samym po raz pierwszy mieliśmy dostęp do sekwencji pochodzącej od wymarłego krewnego. Porównania ze współczesnymi ludźmi i szympansami wykazały, że neandertalczycy byli genetycznie odrębni.

Sekwencjonowanie genomu neandertalskiego

Ponieważ analizy małego genomu mitochondrialnego dały tylko ograniczone informacje, Pääbo podjął się teraz ogromnego wyzwania, jakim było sekwencjonowanie neandertalskiego genomu jądrowego. W tym czasie otrzymał propozycję założenia Instytutu Maxa Plancka w Lipsku, w Niemczech. W nowym Instytucie Pääbo i jego zespół stale doskonalili metody izolacji i analizy DNA z archaicznych szczątków kostnych. Zespół badawczy wykorzystał nowe osiągnięcia techniczne, dzięki którym sekwencjonowanie DNA stało się bardzo wydajne. Pääbo zaangażował również kilku kluczowych współpracowników posiadających wiedzę z zakresu genetyki populacyjnej i zaawansowanych analiz sekwencji. Jego wysiłki zakończyły się sukcesem. Pääbo dokonał rzeczy pozornie niemożliwej i mógł opublikować pierwszą sekwencję genomu neandertalskiego w 2010 roku. Analizy porównawcze wykazały, że najnowszy wspólny przodek neandertalczyków i Homo sapiens żył około 800 000 lat temu.
Pääbo i jego współpracownicy mogli teraz zbadać relacje między neandertalczykami a współczesnymi ludźmi z różnych części świata. Analizy porównawcze wykazały, że sekwencje DNA neandertalczyków były bardziej podobne do sekwencji współczesnych ludzi pochodzących z Europy lub Azji niż do współczesnych ludzi pochodzących z Afryki. Oznacza to, że neandertalczycy i Homo sapiens krzyżowali się podczas tysiącleci współistnienia. U współczesnych ludzi o europejskim lub azjatyckim pochodzeniu około 1-4% genomu pochodzi od neandertalczyków.

Sensacyjne odkrycie

W 2008 roku w jaskini Denisowej ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Denisowianin ) w południowej części Syberii odkryto liczący 40 000 lat fragment z kości palca. Kość zawierała wyjątkowo dobrze zachowane DNA, które zespół Pääbo poddał sekwencjonowaniu. Wyniki wywołały sensację: sekwencja DNA była unikalna w porównaniu ze wszystkimi znanymi sekwencjami pochodzącymi od neandertalczyków i współczesnych ludzi. Pääbo odkrył nieznanego wcześniej hominina, któremu nadano imię Denisowianian. Porównania z sekwencjami pochodzącymi od współczesnych ludzi z różnych części świata wykazały, że przepływ genów nastąpił również pomiędzy Denisova a Homo sapiens. Związek ten po raz pierwszy zaobserwowano w populacjach z Melanezji i innych części Azji Południowo-Wschodniej, gdzie osobnicy noszą do 6% DNA Denisowianina.

Odkrycia Pääbo wygenerowały nowe zrozumienie naszej historii ewolucyjnej. W czasie, gdy Homo sapiens wyemigrował z Afryki, co najmniej dwie wymarłe populacje homininów zamieszkiwały Eurazję. Neandertalczycy żyli w zachodniej Eurazji, podczas gdy Denisowianie zamieszkiwali wschodnią część kontynentu. Podczas ekspansji Homo sapiens poza Afrykę i ich migracji na wschód, nie tylko napotkali oni i krzyżowali się z neandertalczykami, ale także z Denisowianinami.

Paleogenomika i jej znaczenie

Dzięki swoim przełomowym badaniom Svante Pääbo ustanowił zupełnie nową dyscyplinę naukową - paleogenomikę. Po pierwszych odkryciach jego grupa zakończyła analizy kilku dodatkowych sekwencji genomów wymarłych homininów. Odkrycia Pääbo ustanowiły unikalny zasób, który jest szeroko wykorzystywany przez społeczność naukową do lepszego zrozumienia ewolucji i migracji człowieka. Nowe potężne metody analizy sekwencji wskazują, że archaiczne homininy mogły również mieszać się z Homo sapiens w Afryce. Jednak żadne genomy wymarłych homininów z Afryki nie zostały jeszcze zsekwencjonowane z powodu przyspieszonej degradacji archaicznego DNA w tropikalnym klimacie.

Dzięki odkryciom Svante Pääbo rozumiemy teraz, że archaiczne sekwencje genów od naszych wymarłych krewnych wpływają na fizjologię współczesnych ludzi. Jednym z takich przykładów jest denisowska wersja genu EPAS1, która daje przewagę w przetrwaniu na dużych wysokościach i jest powszechna wśród dzisiejszych Tybetańczyków. Innym przykładem są geny neandertalskie, które wpływają na naszą odpowiedź immunologiczną na różne rodzaje infekcji.

Co czyni nas wyjątkowo ludzkimi?

Homo sapiens charakteryzuje się wyjątkową zdolnością do tworzenia złożonych kultur, zaawansowanych innowacji i sztuki figuratywnej, a także zdolnością do przekraczania otwartych wód i rozprzestrzeniania się we wszystkich częściach naszej planety. Neandertalczycy również żyli w grupach i mieli duże mózgi (Rysunek 4). Używali również narzędzi, ale te rozwinęły się bardzo słabo w ciągu setek tysięcy lat. Różnice genetyczne między Homo sapiens a naszymi najbliższymi wymarłymi krewnymi były nieznane, dopóki nie zostały zidentyfikowane dzięki przełomowej pracy Pääbo. Intensywne badania koncentrują się na analizie funkcjonalnych implikacji tych różnic, a ich ostatecznym celem jest wyjaśnienie, co różni nas od przodków.

Źródło: https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2022/press-release/

Krystyna Knypl

Życiorys Svante Pääbo https://www.eva.mpg.de/genetics/staff/paabo/

GdL 10/2022

Gazeta dla Lekarzy nr 9/2022 - artykuł wstępny oraz spis treści

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: sobota, 01.10.2022, 06:44

Odsłony: 220

Krystyna Knypl

Drogie Koleżanki oraz Koledzy,

Tematyka pandemiczna powoli ustępuje miejsca bardziej gorącym tematom jak ogrzewanie pomieszczeń, oświetlenie przestrzeni publicznej oraz inflacja. Podążając za tymi tematami publikujemy cykl artykułów o złocie. Jednak aby na naszych łamach nie było zbyt prozaicznie dodajemy wątek poetycki.

W minionym miesiącu odwiedziło nas 4280 osób, które złożyły 7292 wizyty. Od początku roku łamy Gazety dla Lekarzy odwiedziły 49 154 osoby, no i oczywiście całe chmary botów, ale to zupełnie inna bajka ;). Pozdrawiam serdecznie wszystkich wizytujących nasze strony, wspomnianych botów nie wykluczając, bo nie może być tak, że jednych pozdrawiamy, a drugich pomijamy. No i oczywiście twórców oprogramowania dla botów także pozdrawiamy. Doceniamy fakt, że doceniacie naszą redakcję ;).

Dla podtrzymania serdecznych relacji z wszystkimi zapraszamy na śniadanie prasowe oraz  życzymy smacznego, że o wyciąganiu trafnych wniosków z wizytowania naszych stron nie wspomnę. 

Dr  med. Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

Gazeta dla Lekarzy

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut

Spis treści

1. Kongres European Society of Cardiology 2022 - najciekawsze doniesienia 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2036-kongres-european-society-of-cardiology-2022-najciekawsze-doniesienia

2. Wpływ zanieczyszczonego powietrza na rozwój raka płuca może być niedoszacowany 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2037-wplyw-zanieczyszczonego-powietrza-na-rozwoj-raka-pluca-moze-byc-niedoszacowany

3. Dlaczego mężczyźni częściej niż kobiety chorują na nowotwory? 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2038-dlaczego-mezczyzni-czesciej-niz-kobiety-choruja-na-nowotwory

4. Książki nadesłane: Profesor Tadeusz Tempka. Pionier polskiej hematologii

 https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2041-ksiazki-nadeslane-profesor-tadeusz-tempka-pionier-polskiej-hematologii

5. Konferencja prasowa "Idź na rekord. Wygraj z nadciśnieniem tętniczym"

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2055-konferencja-prasowa-idz-na-rekord-wygraj-z-nadcisnieniem-tetniczym

 6. Informacja prasowa: Komisja Europejska kupuje Tecovirimat - lek przeciwko małpiej ospie

7. Złoto w czasach kryzysów, część 1

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2042-zloto-w-czasach-kryzysow

8. Złoto w czasach kryzysów, część 2. Jak wydobywa się złoto?

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2043-zloto-w-czasach-kryzysow-czesc-2-jak-wydobywa-sie-zloto

 9. Złoto w czasach kryzysu, część 3: biżuteria, monety, sztabki 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2044-zloto-w-czasach-kryzysu-sztabki-monety-bizuteria-czesc-3

10. Złoto w czasach kryzysu, część 4: czy może zabraknąć złota?

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2045-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-4-czy-moze-zabraknac-zlota

11. Złoto w czasach kryzysu, część 5: jak inwestować w złoto? 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2046-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-5-jak-inwestowac-w-zloto

12. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 1

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2047-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-wiersze-krystyny-knypl

13. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 2 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2048-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-2

14. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 3

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2049-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-3

15. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 4

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2050-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-4

16. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 5

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2051-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-5

17. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 6

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2052-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-6

18. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 7

 https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2053-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-7

19. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 8

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2054-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-8

20. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 9

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2057-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-9

21. Pamięć i jej wspomagacze

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2040-pamiec-i-jej-wspomagacze

 22. AI-Nokio ponownie odwiedza księdza

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2039-ai-nokio-ponownie-odwiedza-ksiedza

Krystyna Knypl

GdL 9/2022

Informacja prasowa: Komisja Europejska kupuje Tecovirimat - lek przeciwko małpiej ospie

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 26.09.2022, 15:46

Odsłony: 204

Informacja prasowa

Komisja zabezpieczyła dzisiaj ponad 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek tekowirymatu, leku stosowanego w leczeniu ospy małpiej. Przedmiotowe zamówienie publiczne w sytuacji nadzwyczajnej jest finansowane przez Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) i przekazywane za pośrednictwem rescEU z myślą o leczeniu pacjentów w państwach członkowskich o najpilniejszych potrzebach. Tekowirymat produkowany jest przez firmę farmaceutyczną Meridian / SIGA.

Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Dzisiaj, dzięki Urzędowi ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia, zapewniliśmy ponad 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek leku, aby pomóc osobom dotkniętym ospą małpią. W połączeniu z ponad 330 tys. dawkami szczepionki zakupionymi już przez UE, dzięki tym lekom pomożemy państwom członkowskim zaspokoić najpilniejsze potrzeby i zapewnić opiekę dla większej liczby pacjentów w Europie. Tendencja wskazująca na zmniejszanie się liczby przypadków ospy małpiej w UE jest obiecująca, ale nie oznacza, że zagrożenie już minęło ani że możemy zmniejszyć naszą czujność. Gotowość jest fundamentem Europejskiej Unii Zdrowotnej.

Komisarz do spraw zarządzania kryzysowego Janez Lenarčič stwierdził: Ospa małpia jest jednym z priorytetowych zagrożeń uwzględnianych przy zabezpieczaniu rezerw strategicznych rescEU. Te partie leków przeciwko wirusowi ospy małpiej zapewnią naszym obywatelom dodatkowy poziom ochrony. Zapasy będą udostępniane państwom członkowskim w celu zaspokojenia ich pilnych potrzeb.

Wspomniane zamówienie nadzwyczajne zaspokoi pilne potrzeby, natomiast wspólne zamówienia realizowane aktualnie przez HERA i państwa członkowskie UE z czasem będą również zaspokajać średnio- i długoterminowe potrzeby państw członkowskich.

Wszystkie państwa uczestniczące w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności mogą skorzystać z części zakupionych 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek tekowirymatu.

Kontekst

Od początku wybuchu epidemii ospy małpiej Komisja uważnie śledzi rozwój choroby w Europie i wspiera działania w zakresie gotowości i reagowania podejmowane przez wszystkie państwa członkowskie. Zakup i przekazanie ponad 334 000 dawek szczepionki wyprodukowanych przez Bavarian Nordic to tylko jeden z przykładów wsparcia oferowanego państwom członkowskim. Jednym z głównych zadań HERA jest zapewnienie rozwoju, produkcji, zakupów i sprawiedliwej dystrybucji kluczowych medycznych środków przeciwdziałania.

Zdolności rescEU  

Pojawiające się zagrożenia, takie jak medyczne sytuacje nadzwyczajne, ale także incydenty CBRJ (chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe), mogą przerastać możliwości państw członkowskich UE w zakresie wzajemnej pomocy, zwłaszcza gdy z tym samym zdarzeniem zmaga się jednocześnie kilka państw europejskich.

Dzięki uruchomieniu Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności, rescEU zapewnia dodatkowy poziom ochrony, pozwalając na szybsze i bardziej kompleksowe reagowanie w sytuacji nadzwyczajnej. Rezerwa rescEU jest w 100 proc. finansowana ze środków UE, a jej funkcjonowanie kontroluje Komisja Europejska, w ścisłej współpracy z państwem, w którym znajduje się rezerwa.

Źródło informacji:

Wydział prasy
Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce

Link do  charakterystyki produktu leczniczego Tecovirimat SIGA

https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/tecovirimat-siga-epar-product-information_pl.pdf

GdL 9/2022 Fot.

Krystyna Knypl

Konferencja prasowa "Idź na rekord. Wygraj z nadciśnieniem tętniczym"

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: wtorek, 20.09.2022, 17:55

Odsłony: 224

Informacja prasowa

Mierz ciśnienie tętnicze, bo warto! - to główne przesłanie XIX edycji ogólnopolskiej kampanii profilaktyczno - edukacyjnej Servier dla Serca., która w tym roku w całości poświęcona jest budowaniu świadomości w kierunku korzyści zdrowotnych płynących z kontrolowania i właściwego leczenia nadciśnienia tętniczego. Podczas konferencji przedstawiono następujące prezentacje:

Książki nadesłane: Profesor Tadeusz Tempka. Pionier polskiej hematologii

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 09.09.2022, 20:41

Odsłony: 317

Książka " " pod  redakcją naukową prof. Artura Jurczyszyna oraz prof. Ryszarda W. Gryglewskiego powiększyła zbiory biblioteczne redakcji Gazety dla Lekarzy. Będzie ona kolejną cenną pamiątką zbioru zatytułowanego "Książki z dedykacją". Serdecznie dziękuję!

Okładka książki

Dedykacja

Z kilku powodów przeczytałam nadesłaną książkę z bardzo dużym zainteresowaniem. Pierwszym z nich jest fakt, że nazwisko profesora T. Tempki jest mi znane od studenckich lat. Był on jednym z autorów podręcznika "Choroby wewnętrzne" wydanego w 1965 roku przez Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Z podręcznika tego uczyłam się do egzaminu z chorób wewnętrznych, który zdawałam w 1967 roku u prof. Marka Sznajdermana ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020) w II Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Warszawie. Z treści monografii o prof.T. Tempce dowiedziałam się, że był on aresztowany podczas Sonderaktion Krakau ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Sonderaktion_Krakau) i następnie uwięziony w niemieckim obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.

W tym miejscu w mistyczny sposób zbiegają się drogi historii ponieważ mój Ojciec Józef Łapiński ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/861-o-moim-ojcu-jozefie-lapinskim) był również więźniem tego niemieckiego obozu koncentracyjnego. Także mój egzaminator z interny prof. Marek Sznajderman ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020) był więźniem obozu w Sachsenhausen. Cześć ich pamięci!

Cennym walorem monografii o prof. T. Tempce są wspomnienia osób, które znały Profesora oraz ilustracje wielu dokumentów związanych z Profesorem.

Gratulacje oraz wyrazy uznania dla wszystkich zaangażowanych w wydanie tej bardzo cennej monografii.

Dr med. Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

Gazeta dla Lekarzy

GdL 9/2022

Dlaczego mężczyźni częściej niż kobiety chorują na nowotwory?

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 02.09.2022, 06:42

Odsłony: 242

Wpływ zanieczyszczonego powietrza na rozwój raka płuca może być niedoszacowany

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 02.09.2022, 06:29

Odsłony: 241

Krystyna Knypl

W ostatnich latach wzrasta świadomość społeczeństwa na temat szkodliwości dla zdrowia zanieczyszczonego powietrza. Do tej pory nie doceniano roli zanieczyszczenia powietrza jako czynnika ryzyka dla raka płuca. Wiadomo, że u większości osób nowotwór rozwija się z powodu palenia papierosów. Wśród chorych na raka płuca kilka procent stanowią jednak osoby, które nigdy nie paliły papierosów i nie były narażone na bierne wdychanie dymu tytoniowego. W doniesieniu zaprezentowanym na tegorocznej World Conference on Lung Cancer sprawdzono wpływ zanieczyszczonego powietrza na ryzyko rozwoju raka płuca. W badaniu wzięło udział 236 niepalących kobiet z rozpoznaniem raka płuca, które wypełniały szczegółowy kwestionariusz dotyczący miejsca zamieszkania, wywiadu rodzinnego oraz narażenia na czynniki ryzyka tego nowotworu. Następnie przeanalizowano miejsca zamieszkania pod kątem występowania zanieczyszczenia powietrza. Zauważono, że aż 20% niepalących chorych na raka płuca miało zwiększoną 20-letnią ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza pyłami o cząsteczce mniejszej niż 2,5 mikrometra, która jest uznawana przez Światową Organizację Zdrowia za najbardziej niebezpieczną.

Schemat budowy płuc człowieka 1. tchawica 2. odg. tętnicy płucnej 3. drobna żyłka płucna 4. przewód pęcherzykowy 5. pęcherzyki płucne 6. wcięcie sercowe (wpustowe) 7. oskrzeliki 8. oskrzela III-rzędowe 9. oskrzela II-rzędowe 10. oskrzele główne 11. krtań

Źródło ilustracji

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/46/Illu_bronchi_lungs_numerical_labels.jpg" />

Źródło informacji:

www.medscape.com/viewarticle/979155

GdL 9/2022

Gazeta dla Lekarzy nr 8/2022 - artykuł wstępny oraz spis treści

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: środa, 31.08.2022, 01:35

Odsłony: 207

Krystyna Knypl

Wakacje dobiegły końca, a wraz z nimi problemy związane z wyborem  miejsca wypoczynku, logistyki dojazdu oraz powrotu, budżetu i kilku innych sezonowych dylematów. Najmłodsze pokolenie powraca do szkół, a rodzice do obowiązków nadzorowania wykształcenia. Programy szkolne chyba od zawsze były lekko oderwane od codziennego życia i nie zawsze były nastawione na nauczanie umiejętności potrzebnych w codziennym życiu. Celują nie tylko w tym oderwaniu programy szkolne, akademickie programy edukacyjne też lubią być oderwane od praktyki dnia codziennego. Obserwujemy obfitą ofertę edukacyjną - medycynę można obecnie studiować nieomal w każdym większym mieście. Czy wyborem będzie wizyta u absolwenta wydziału lekarskiego mającego zaledwie kilkuletnią tradycję w szkoleniu kard czy porada z udziałem sztucznej inteligencji pokaże czas. Doniesienia naukowe prezentowane podczas kongresu European Society of Cardiology ( Barcelona 26 -29/08/2022) pokazują, że AI bywa nieco zagubiona w medycynie.

W tej sytuacji życzenie obyśmy tylko zdrowi byli nabiera szczególnej mocy.

Życząc zdrowia wszystkim naszym Czytelnikom zapraszam do lektury nr 8/2022 Gazety dla Lekarzy.

1. Naukowo o roli babć w życiu wnuków - GdL

 https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2023-naukowo-o-roli-babc-w-zyciu-wnukow

2. Działania niepożądane po jednoczesnym podaniu szczepionki przeciw covid i grypie - GdL

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2024-dzialania-niepozadane-po-jednoczesnym-podaniu-szczepionki-przeciw-covid-i-grypie

3. Europejska Unia Zdrowotne o zaopatrzeniu w szczepionki przeciwko COVID - 19 - GdL

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2025-europejska-unia-zdrowotne-o-zaopatrzeniu-w-szczepionki-przeciwko-covid-19

4. Long COVID - objawy oraz leczenie - GdL

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2026-long-covid-bjawy-oraz-leczenie

 5. Tirzepatyd - nowość w leczeniu otyłości - GdL

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2030-tirzepatyd-nowosc-w-leczeniu-otylosci

6. 19 sierpnia obchodzimy Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej - GdL

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2031-swiatowy-dzien-pomocy-humanitarnej-2

7. Chodzić trzeba przez całe życie! - GdL

 https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2034-chodzic-trzeba-przez-cale-zycie

8. Ainokio na wizycie u inspektora - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2027-ainokio-na-wizycie-u-inspektora

9. Proza i poezja diety przyszłości- Beata Niedźwiedzka, Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2028-proza-i-poezja-diety-przyszlosci

 10. Przepis na zupę przyszłości. Tylko u nas! - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2029-przepis-na-zupe-przyszlosci-tylko-u-nas

11. Cykl rozwojowy drzewa genealogicznego - Alicja Barwicka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2032-cykl-rozwojowy-drzewa-genealogicznego

12. Ainokio spotyka pracownika korporacji- Beata Niedzwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2033-ainokio-spotyka-pracownika-korporacji

Pozdrawiam serdecznie

Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

Gazety dla Lekarzy

GdL 8/2022

Chodzić trzeba przez całe życie!

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 26.08.2022, 00:55

Odsłony: 252

Krystyna Knypl

Osobom dorosłym zaleca się wykonywanie co najmniej 150 minut tygodniowo aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności lub 75 minut tygodniowo aktywności fizycznej o energicznej intensywności. Jednak u wielu osób dorosłych aktywność fizyczna z wiekiem maleje.

Podczas kongresu European Society of Cardiology (26 - 29 sierpnia 2022, Barcelona) Moo-Nyun Jin i wsp. z Inje University Sanggye Paik Hospital, Seul, Republika Korei przedstawili doniesienie zatytułowane "Association of usual walking with mortality in oldest old adults aged 85 years and older: a nationwide senior cohort study" na temat korzyści płynących z aktywności fizycznej u osób w podeszłym wieku.

Z badania wynika, że chodzenie co najmniej jedną godzinę tygodniowo jest korzystne dla osób w wieku 85 lat i starszych. Inaczej mówiąc 10 minut codziennego spaceru poprawia zdrowie seniorów.

Badacze wykorzystali informacje z koreańskiej bazy danych National Health Insurance Service (NHIS) Senior. Do badania włączono 7 047 dorosłych w wieku 85 lat lub starszych, którzy przeszli koreański narodowy program badań przesiewowych w latach 2009-2014. Uczestnicy wypełnili kwestionariusz dotyczący aktywności fizycznej w czasie wolnym, w którym pytano o długość czasu spędzonego w każdym tygodniu na chodzeniu w wolnym tempie, aktywności o umiarkowanej intensywności, takiej jak jazda na rowerze i szybki spacer, oraz aktywności o energicznej intensywności, takiej jak bieganie.  

Średnia wieku uczestników wynosiła 87 lat, a 4 813 (68,3%) stanowiły kobiety. Uczestnicy zostali podzieleni na pięć grup w zależności od czasu spędzanego tygodniowo na chodzeniu w wolnym tempie. Około 4 051 (57,5%) uczestników nie wykonywało żadnego powolnego chodzenia, 597 (8,5%) chodziło mniej niż godzinę, 849 (12,0%) chodziło od jednej do dwóch godzin, 610 (8,7%) chodziło od dwóch do trzech godzin, a 940 (13,3%) chodziło więcej niż trzy godziny tygodniowo.

W całej badanej populacji 7 047 dorosłych, 1 037 (14,7%) uczestników wykonywało aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności, a 773 (10,9%) o energicznej intensywności. Tylko 538 uczestników (7,6%) spełniało zalecenia wytycznych dotyczące aktywności fizycznej o intensywności umiarkowanej do energicznej. Spośród 2 996 uczestników, którzy spacerowali w wolnym tempie co tydzień, 999 (33%) wykonywało również aktywność fizyczną o umiarkowanej lub energicznej intensywności.

Badacze przeanalizowali związki między chodzeniem, śmiertelnością z wszystkich przyczyn oraz śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych. W porównaniu z osobami nieaktywnymi, ci, którzy chodzili co najmniej godzinę tygodniowo mieli 40%  niższe ryzyko względne śmiertelności z powodu wszystkich przyczyn oraz 39% niższe ryzyko z powodu chorób układu krążenia.

Piśmiennictwo

1. Moo-Nyun Jin et al. Association of usual walking with mortality in oldest old adults aged 85 years and older: a nationwide senior cohort study.

https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Octogenarians-should-walk-10-minutes-a-day-to-prolong-life

2. Visseren FLJ, Mach F, Smulders YM, et al. 2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice. Eur Heart J. 2021;42:3227–3337.

3. Kim Y, Lee E. The association between elderly people's sedentary behaviors and their health-related quality of life: focusing on comparing the young-old and the old-old. Health Qual Life Outcomes. 2019;17:131.

Milanović Z, Pantelić S, Trajković N, et al. Age-related decrease in physical activity and functional fitness among elderly men and women. Clin Interv Aging. 2013;8:549–556.

Krystyna Knypl

GdL 8/2022

19 sierpnia obchodzimy Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 19.08.2022, 03:40

Odsłony: 260

Krystyna Knypl

19 sierpnia obchodzimy, ustanowiony przez ONZ, Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej upamiętniający pracowników organizacji niosących pomoc, którzy stracili życie lub zostali ranni w trakcie wykonywania swojej pracy.

Jedną z wielu organizacji niosących pomoc humanitarną są Lekarze bez Granic , której oddział niedawno powstał w Polsce ( https://lekarze-bez-granic.pl/). Organizacja ta prowadzi działania pomocowe w 88 krajach na całym świecie dowiadujemy się z niedawno opublikowanego raportu za rok 2021 ( https://www.msf.org/international-activity-report-2021)

W 2021 roku prowadzili 495 interwencji humanitarnych w 72 krajach., 47% z tych akcji było prowadzonych w Afryce.

Mobilna klinika MSF w miejscowości Nzacko (Republika Środkowoafrykańska), więcej o tej akcji pomocowej pod linkiem

Źródło:

https://msf.org.uk/article/return-nzacko-story-town-cut-conflict

W 2021 roku Lekarze bez Granic udzielili ponad 12,5 mln konsultacji medycznych, przeprowadzili blisko 112 tysięcy operacji, asystowali przy 317 tysiącach porodów. Leczyli 2,6 mln przypadków malarii, a programem leczenia niedożywienia objęli 82 tysiące dzieci ze skrajnym niedożywieniem.

Jedna trzecia (34 proc.) działań medycznych Lekarzy bez Granic w 2021 roku prowadzona była w warunkach konfliktu zbrojnego, a jedna czwarta (24 proc.) – w warunkach niestabilności wewnętrznej.

W okresie pandemii COVID - 19 wolontariusze Lekarzy bez Granic udzielali pomocy medycznej w Syrii, Jemenie, Indiach, Brazylii, RPA oraz Wenezueli. Dostarczali tlen, materiały medyczne, pomagali w leczeniu najcięższych przypadków.

W ubiegłym roku Lekarze bez Granic nieśli także pomoc w Sudanie Południowym, gdzie trzeci rok z rzędu miały miejsce silne powodzie, zalewając między innymi obóz dla osób wewnętrznie przesiedlonych. Ulewy nawiedziły również afrykańskie państwo Niger, przyczyniając się do wzrostu niedożywienia. Nieodżywienie nasiliło się w takich krajach  jak Niger, Somalia, Madagaskar,Haiti oraz Filipiny - w krajach tych  Lekarze bez Granic prowadzili programy żywieniowe. Lekarze bez Granic nieśli także pomoc w krajach, w których miały miejsce akty przemocy.

W takich sytuacjach Lekarzy bez Granic udzielają pomocy w  klinikach mobilnych docierające do pacjentów, którzy ze względu na walki nie mogą samodzielnie udać się do lekarza.

Kolejnym miejscem na mapie działań Lekarzy bez Granic jest Afganistan gdzie w 2021 roku prowadzono szpitale oraz przychodnie, skupiając się na zdrowiu kobiet w ciąży, matek i dzieci. Prowadzili też działania związane z niedożywieniem, gruźlicą oraz wirusem Covid-19.

W 2021 roku zespoły Lekarzy bez Granic w Afganistanie składały się z ponad 2 300 osób, a wydatki na udzieloną w ty kraju pomoc wyniosły 39,5 mln euro.

Obecnie organizacja Lekarze bez Granic we współpracy z Instytutem Gruźlicy w Warszawie przygotowuje program dotyczący wykrywania, diagnozowania oraz leczenia gruźlicy lekoopornej. Programy takie są prowadzone od kilku lat przez Lekarzy bez Granic w różnych krajach, gdzie ten problem występuje.

Na łamach Gazety dla Lekarzy dostępne są od 2017 roku artykuły, których autorką jest dr Marta Florea, spec. ginekologii i położnictwa, opisujące jej pracę w ramach wolontariatu z Médecins Sans Frontières (MSF) w Pakistanie

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/399-jak-zostac-lekarzem-bez-granic

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/400-jak-to-jest-byc-lekarzem-bez-granic

Dr Maria Wieteska - Miłek (kardiolog) opisuje pracę polskich kardiologów w Tanzanii

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/625-akcja-humanitarna-kardiolog-w-afryce-2017

W uznaniu zasług kardiolodzy Maria Wieteska - Miłek, Ewa Dłużniewska Robert Ryczek oraz Konrad Rylski ( stomatolog) zostali odznaczeni Krzyżami Zasługi

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/782-prezydent-rzeczpospolitej-polskiej-odznaczyl-czlonkow-zespolu-kardiolog-w-afryce-i-dentysta-w-afryce

 Dr Marta Florea jest członkiem Kolegium Redakcyjnego Gazety dla Lekarzy.

Krystyna Knypl

Źródła:

https://www.gov.pl/web/polskapomoc/swiatowy-dzien-pomocy-humanitarnej

https://www.msf.org/international-activity-report-2021

Informacja prasowa polskiego oddziału organizacji Lekarze bez Granic

GdL 8/2021

Tirzepatyd - nowość w leczeniu otyłości

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 15.08.2022, 20:08

Odsłony: 459

Krystyna Knypl

Podczas 82 kongresu American Diabetes Association (3 - 7 czerwca 2022 r. New Orleans) ogłoszono wyniki badania SURMOUNT-1, pierwszego badania fazy 3 oceniającego bezpieczeństwo i skuteczność tirzepatydu w leczeniu otyłości.

Budowa cząsteczki tirzepatydu

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Tirzepatide

Badanie zostało przedstawione na kongresie oraz jednocześnie opublikowane w „The New England Journal of Medicine” w artykule zatytułowanym Tirzepatide Once Weekly for the Treatment of Obesity.

Otyłość dotyka 650 milionów ludzi na całym świecie i prawie połowę Amerykanów. Otyłość jest chorobą przewlekłą z ograniczonymi możliwościami leczenia, która zwiększa ryzyko wystąpienia innych schorzeń związanych z wagą i negatywnie wpływa na ogólny stan zdrowia. Badanie to miało na celu ocenę zastosowania tirzepatydu, leku podawanego raz w tygodniu, będącego agonistą receptora GIP (glukozozależnego polipeptydu insulinotropowego) i GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1), w leczeniu otyłości.
Do badania włączono 2 539 uczestników z otyłością lub nadwagą z co najmniej jednym schorzeniem związanym z masą ciała, nie chorujących na cukrzycę. Współzależnymi punktami końcowymi były procentowa zmiana masy ciała w stosunku do wartości wyjściowej oraz większy odsetek uczestników osiągających redukcję masy ciała o co najmniej 5% w porównaniu z placebo. Najczęściej zgłaszane zdarzenia niepożądane były związane z układem pokarmowym i miały na ogół łagodne lub umiarkowane nasilenie, zwykle występowały w okresie zwiększania dawki. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były nudności, biegunka i zaparcia.
Ogólna średnia redukcja masy ciała dla najwyższej dawki tirzepatydu (15 mg) wyniosła około 23 kilogramów. Znaczną utratę masy ciała uzyskano również w przypadku niższych dawek tirzepatydu: 15,75 kg w przypadku dawki 5 mg i 22 kg w przypadku dawki 10 mg. Tirzepatyd miał ogólny profil bezpieczeństwa i tolerancji zbliżony do innych terapii opartych na inkretynach zatwierdzonych do leczenia otyłości.
Europejska Agencja Leków (EMA) w dniu 21 lipca 2022 r. wydała pozytywną opinię, zalecając przyznanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu tirzepatydu jako produktu przeznaczonego do leczenia cukrzycy typu 2.

Krystyna Knypl

Źródło: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2206038

GdL 8/2022

Long COVID - objawy oraz leczenie

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 08.08.2022, 01:40

Odsłony: 291

 Krystyna Knypl

Po ostrym zakażeniu COVID-19 możliwe jest przejście formę przewlekłą infekcji. Postać ta częściej występuje u u młodych dorosłych, zwłaszcza kobiet. Przebieg ostrej fazy choroby nie wpływa na obraz kliniczny long COVID.

Powrót do zdrowia w zdecydowanej większości przypadków long COVID następuje w ciągu roku.

Najczęściej występujące objawy to zmęczenie, ból głowy, mgła mózgowa, duszność, wypadanie włosów, ból, bezsenność, zawroty głowy, utrata pamięci i kołatanie serca.

Wirus SARS-CoV-2

źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Long_COVID

Nasilenie objawów doświadczanych przez niektórych pacjentów z Long COVID może być znaczne.

W niektórych przypadkach dodatkowo może wystąpić tachykardia ortostatyczna, zespołem chronicznego zmęczenia oraz neuropatią małych włókien. Ponadto mogą wystąpić: zła tolerancja wysiłki, bóle mięśni szkieletowych utrzymujące się nawet do 6 miesięcy po przebyciu ostrej fazy COVID-19.

 Często stwierdza się ponadto zaburzenia nastroju, lęk, a także zaburzeń snu.  Objawy mogą utrzymywać się do 12 miesięcy, a nawet dłużej. Leczenie long COVID jest objawowe.

Źródło:

https://nap.nationalacademies.org/catalog/26619/long-covid-examining-long-term-health-effects-of-covid-19

Krystyna Knypl

GdL 8/2022

Działania niepożądane po jednoczesnym podaniu szczepionki przeciw covid i grypie

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: wtorek, 02.08.2022, 04:39

Odsłony: 303

Krystyna Knypl

Na łamach czasopisma Journal of American Medical Association opublikowano artykuł zatytułowany" Reactogenicity of Simultaneous COVID-19 mRNA Booster and Influenza Vaccination in the US, autorstwa A.M. Hause i wsp. afiliowanych w CDC COVID-19 Response Team, Centers for Disease Control and Prevention, oraz w Georgia Rollins School of Public Health, Emory University w Atlantcie pytanie:

Czy reakcje ogólnoustrojowe występują częściej po jednoczesnym podaniu dawki przypominającej COVID-19 mRNA i szczepionki przeciwko grypie sezonowej niż po samej dawce przypominającej COVID-19 mRNA?

Wyniki W tym badaniu kohortowym obejmującym dane pochodzące od 981 099 osób w wieku 12 lat lub starszych, jednoczesne podanie dawki przypominającej COVID-19 mRNA i szczepionki przeciwko grypie wiązało się ze zwiększeniem liczby reakcji ogólnoustrojowych odpowiednio o 8% do 11% w porównaniu z samą dawką przypominającą COVID-19 mRNA. Różnice te były istotne statystycznie.

Wirus grypy ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Grypa)

 Źródło informacji:

https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2794318

Krystyna Knypl

GdL 8/2022

Naukowo o roli babć w życiu wnuków

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 01.08.2022, 05:10

Odsłony: 273

Krystyna Knypl

W nowym badaniu opublikowanym niedawno w Proceedings of the Royal Society B, amerykańscy naukowcy z Georgia's Emory University zeskanowali głowy 50 babć za pomocą MRI, gdy patrzyły one na zdjęcia swoich wnuków w wieku od 3 do 12 lat. Pokazano im również zdjęcia dziecka i dorosłego, których nie znały, oraz zdjęcia jednego z ich własnych, dorosłych dzieci - dorosłego rodzica tej samej płci co ich wnuk.

Gdy babcie ogladały zdjęcia wnuków ich części mózgu odpowiedzialne za  empatię emocjonalną oraz ruch wykazywały pozytywną aktywność emocjonalną. Kiedy oglądają one zdjęcia swojego wnuka, naprawdę czują to, co czuje wnuk. Kiedy dziecko czuje radość, one też czują tę radość. Kiedy dzieci wyrażają niepokój, babcie też czują ten niepokój - powiedział neurobiolog James Rilling.

 Psychiatra dziecięcy Arthur Kornhaber już w latach 80-tych pisał  znaczenie relacji dziadków, jego pacjent o imieniu Billy miał problemy z zachowaniem, które ustąpiły, gdy jego babcia była obecna w jego życiu. Kiedy Kornhaber poprosił Billy'ego, aby narysować swoją rodzinę, Billy stworzył piramidę, z nim na szczycie grającym w piłkę. Jego rodzice zostali umieszczeni pod nim z podpisem "szczęśliwi, bo jestem dobrym piłkarzem". Na dole piramidy byli jego dziadkowie z podpisem "szczęśliwi, że jestem szczęśliwy".

Oglądając zdjęcia swoich dorosłych dzieci babcie aktywowały inną część mózgu - empatię poznawczą, co oznacza, że starały się je zrozumieć na poziomie bardziej mózgowym niż emocjonalnym.

Badania wykazały, że matki małych dzieci mają aż o 10 procent większe szanse na płatną pracę, jeśli w pobliżu mieszka babcia; prawie wszyscy dziadkowie pomagają finansowo swoim wnukom; a dzieci, które są blisko dziadków, rzadziej popadają w depresję w wieku dorosłym.

Opierając się na danych z Fragile Families and Child Wellbeing Study, badania kohortowego dzieci urodzonych w 20 miastach USA w latach 1998-2000, odkryli, że śmierć babci w ciągu poprzednich siedmiu lat oznaczała, że nastolatki były bardziej narażone na depresję matki - i że "dorastający chłopcy mają 50-procentowy wzrost objawów depresji po śmierci babci" w stosunku do rówieśników, którzy nie stracili babci - wzrost, który "działa niezależnie od wpływu śmierci na ich matkę". (Co ciekawe, nie było zwiększonego ryzyka depresji związanego ze śmiercią dziadka, co badacze próbują zrozumieć).

W czasie, gdy "akceptujemy", że COVID nieproporcjonalnie wpłynie na osoby starsze, musimy uznać wpływ ich utraty na pokolenie dzieci, które bezpośrednio i pośrednio polegają na ich wsparciu. Niewielu powiedziałoby, że dziadkowie są bez znaczenia, ale trzeba się zastanowić, czy wystarczająco dużo z nas zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo są kluczowi. Gdyby więcej z nas zdawało sobie z tego sprawę, jak mogłoby to zmienić sposób, w jaki planujemy nasze dni, nasze życie, nasze miasta - a także nasze reakcje na  COVID - pisze Julia Baird omawiająca badania naukowe na temat babć i dziadków na łamach The Sydney Morning Herald.

Źródło:

https://www.smh.com.au/national/grandmother-hypothesis-revisited-the-women-who-fill-our-children-s-most-human-needs-20220722-p5b3oc.html

Bukiet koniczynek od mojego Wnuka

Tekst i zdjęcie Krystyna Knypl

GdL 8/2022

Gazeta dla Lekarzy nr 7/2022 - artykuł wstępny oraz spis treści

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: poniedziałek, 01.08.2022, 02:38

Odsłony: 292

Krystyna Knypl

Wakacje upływają nam pod znakiem inflacji oraz Omicrona. Musimy więc dbać o nasze budżety domowe oraz o zdrowie. Każdy ma w tym względzie własne przemyślenia oraz doświadczenia. Warto podkreślić, że tradycyjne postawy wobec oby wyzwań mają swoje nieprzemijające zalety i choć może nie przeprowadzano badań klinicznych na temat ich skuteczności to dziesiątki lat praktyki mają swoją moc dowodową.Trzeci temat na czasie to oczywiście nadchodząca przyszłość. Jej literacką wersję przedstawiamy w powieści SF "Perfect City - kraina przyszłości". Czy nasza wizja jest prorocza pokaże czas. Mamy nadzieję, że powieść zdobędzie uznanie Czytelników, planujemy jej wydanie papierowe, zachęceni bardzo przyjaznym odbiorem bibliofilskiego wydania roczników 2012 - 2022 Gazety dla Lekarzy. 

Spis treści:

1. Ainokio idzie do szkoły - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1990-ai-nokio-idzie-do-szkoly

2. Szczepionki przeciwko Covid 19 a ryzyko wystąpienia migotania przedsionków - Krystyna Knypl https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1991-szczepionki-przeciwko-covid-19-a-ryzyko-wystapienia-migotania-przedsionkow

3. Ainokio trouble- Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1992-ai-nokio-s-trouble

4. Okaz na pokaz - Alicja Barwicka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1993-okaz-na-pokaz

5. COVID-19: druga dawka przypominająca dla osób powyżej 60. roku życia i osób z grupy podwyższonego ryzyka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1994-covid-19-druga-dawka-przypominajaca-dla-osob-powyzej-60-roku-zycia-i-osob-z-grupy-podwyzszonego-ryzyka

6. Ainokio odwiedza nauczycielkę języka polskiego - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1995-ai-nokio-odwiedza-nauczycielke-jezyka-polskiego

7. Europejska Unia Zdrowotna: surowsze przepisy mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa i jakości krwi, tkanek i komórek - Informacja prasowa

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1996-europejska-unia-zdrowotna-surowsze-przepisy-majace-na-celu-zwiekszenie-bezpieczenstwa-i-jakosci-krwi-tkanek-i-komorek

8. Dorobek naukowy i dziennikarski dr Beaty Niedźwiedzkiej

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1997-dorobek-naukowy-i-dziennikarski-dr-beaty-niedzwiedzkiej

9. Bibliofilskie wydanie roczników 2012 - 2022 Gazety dla Lekarzy przekazane do Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1998-bibliofilskie-wydanie-rocznikow-2012-2022-gazety-dla-lekarzy-przekazane-do-biblioteki-jagiellonskiej-w-krakowie

10. Ainokio chce się zapisać do szkoły - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1999-ainokio-chce-zapisac-sie-do-szkoly

11. Dieta bogata w potas zmniejsza negatywny wpływ soli na zdrowie - Informacja prasowa https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2000-dieta-bogata-w-potas-zmniejsza-negatwny-wplyw-soli-na-zdrowie

12. Ainokio spotyka dziwnego sprzedawcę - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2001-ainokio-spotyka-sprzedawce

13. Aktualna cena naszej domeny - Krystyna Knypl 

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2002-aktualna-cena-naszej-domeny

14. Perfect City, kraina przyszłości - spis treści

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2003-perfect-city-kraina-przyszlosci

15. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział pierwszy - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2004-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-pierwszy

16. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział drugi- Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2005-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-drugi

17. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział trzeci - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2006-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-trzeci

18. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział czwarty - Krystyna Knypl, Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2006-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-trzeci

19. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział piąty - Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2008-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-piaty

20. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział szósty - Krystyna Knypl, Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2009-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-szosty

21. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział siódmy- Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2010-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-siodmy

22. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział ósmy - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2011-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-osmy

23. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział dziewiąty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2012-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dziewiatky

24. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział dziesiąty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2013-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dziesiaty

25. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział jedenasty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2014-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-jedenasty

26. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział dwunasty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2015-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dwunasty

27. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział trzynasty -Beata Niedźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2015-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dwunasty

28. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział czternasty - Beata Nieźwiedzka

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2015-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dwunasty

29. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział piętnasty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-ncaczelnej/2018-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-pietnasty

30. Perfect City - kraina przyszłości, rozdział szesnasty - Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2019-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-szestnasty

31. Raport WHO o zdrowiu migrantów i uchodźców- Krystyna Knypl

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2021-raport-who-o-zdrowiu-migrantow-i-uchodzcow-2

Życzę wszystkim ciekawej lektury oraz pozdrawiam serdecznie

Dr med. Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut

GdL 7/2022

Raport WHO o zdrowiu migrantów i uchodźców

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: sobota, 30.07.2022, 01:18

Odsłony: 270

Krystyna Knypl

Ukazał się pierwszy w historii raport WHO o zdrowiu migrantów i uchodźców.

W streszczeniu raportu czytamy:

Na całym świecie więcej ludzi niż kiedykolwiek wcześniej przemieszcza się, a mimo to wielu uchodźców i migrantów ma gorsze wyniki zdrowotne niż ludność przyjmująca. Zajęcie się ich potrzebami zdrowotnymi jest zatem globalnym priorytetem zdrowotnym i stanowi integralną część zasady prawa do zdrowia dla wszystkich. Kluczem jest wzmocnienie i utrzymanie systemów opieki zdrowotnej poprzez zapewnienie, że są one wrażliwe na potrzeby uchodźców i migrantów oraz sprzyjają włączeniu społecznemu.

Na wyniki zdrowotne wpływa cały szereg czynników. Jednak uchodźcy i migranci zmagają się z dodatkowymi uwarunkowaniami, takimi jak niepewny status prawny, dyskryminacja, bariery społeczne, kulturowe, językowe, administracyjne i finansowe, brak informacji o uprawnieniach zdrowotnych, niski poziom wiedzy na temat zdrowia oraz strach przed zatrzymaniem i deportacją.

Ta przełomowa publikacja nakreśla obecne i przyszłe możliwości i wyzwania oraz przedstawia kilka strategii mających na celu poprawę zdrowia i dobrostanu uchodźców i migrantów. Jest to narzędzie rzecznicze dla krajowych i międzynarodowych decydentów zaangażowanych w zdrowie i migrację.

Dowody na temat zdrowia uchodźców i migrantów pozostają fragmentaryczne - porównywalne dane między krajami i w czasie są pilnie potrzebne do śledzenia postępu w kierunku związanych ze zdrowiem Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Ponieważ do docelowej daty 2030 r. pozostało zaledwie 8 lat, aby zmienić nasz świat, czas na działanie jest teraz.

Raport jest dostępny pod linkiem, liczy 48 stron

https://www.who.int/teams/health-and-migration-programme/world-report-on-the-health-of-refugees-and-migrants

Krystyna Knypl

GdL 7/2022

Książki nadesłane: Sztuka Jana Bukowskiego

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 29.07.2022, 09:31

Odsłony: 284

Krystyna Knypl

Książka "Sztuka Jana Bukowskiego" pod  redakcją naukową prof. Piotra de Bończa Bukowskiego oraz prof. Artura Jurczyszyna powiększyła zbiory biblioteczne redakcji Gazety dla Lekarzy. Będzie ona cenną pamiątką zbioru zatytułowanego "Książki z dedykacją". Serdecznie dziękuję!

Transmisję z pięknej uroczystości promocji książki w Krakowie można obejrzeć pod linkiem

https://www.youtube.com/watch?v=D5Z58fcvQoI

Kraków i bibliofilskiej wydania pięknych dzieł to dobrze dobrana para! Wiemy coś o tym, a jeśli  ktoś nie wie to zapraszamy do kliknięcie na link https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1998-bibliofilskie-wydanie-rocznikow-2012-2022-gazety-dla-lekarzy-przekazane-do-biblioteki-jagiellonskiej-w-krakowie

Jeszcze raz serdeczne gratulacje oraz pozdrowienia z Warszawy!

Dr med. Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

Gazeta dla Lekarzy

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut/115-statut

GdL 7/2022

Dieta bogata w potas zmniejsza negatwny wpływ soli na zdrowie

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 22.07.2022, 07:38

Odsłony: 287

Informacja prasowa

Kobiety, które jedzą banany, awokado i łososia mogą zmniejszyć negatywne skutki soli w diecie, zgodnie z badaniem opublikowanym w European Heart Journal. W badaniu stwierdzono, że diety bogate w potas były związane z niższym ciśnieniem krwi, szczególnie u kobiet z wysokim spożyciem soli.

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Banana

Badanie objęło 24 963 uczestników (11 267 mężczyzn i 13 696 kobiet). Było to badanie EPIC-Norfolk, które rekrutowało osoby w wieku od 40 do 79 lat z ogólnych praktyk lekarskich w Norfolk w Wielkiej Brytanii w latach 1993-1997. Średnia wieku wynosiła 59 lat dla mężczyzn i 58 lat dla kobiet. Uczestnicy wypełniali kwestionariusz dotyczący stylu życia, zmierzono im ciśnienie krwi i pobrano próbkę moczu w celu oznaczenia stężenia sodu oraz potasu.

Badacze przeanalizowali związek między spożyciem potasu a ciśnieniem krwi po dostosowaniu do wieku, płci i spożycia sodu. Większe spożycie potas było związane z niższym ciśnieniem krwi u kobiet - wraz ze wzrostem spożycia, ciśnienie krwi spadało. U mężczyzn nie stwierdzono związku między spożyciem  potasu a ciśnieniem krwi.

Podczas obserwacji wynoszącej  średnio 19,5 roku, 13 596 (55%) uczestników było hospitalizowanych lub zmarło z powodu choroby sercowo-naczyniowej. Badacze przeanalizowali związek pomiędzy spożyciem potasu a zdarzeniami sercowo-naczyniowymi po skorygowaniu wieku, płci, wskaźnika masy ciała, spożycia sodu, stosowania leków obniżających poziom lipidów, palenia tytoniu, spożycia alkoholu, cukrzycy i wcześniejszego zawału serca lub udaru mózgu.

Osoby spożywające najwięcej potasu miały o 13% niższe ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych w porównaniu z osobami spożywającymi najmniej potasu.

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby dorośli spożywali co najmniej 3,5 grama potasu i mniej niż 2 gramy sodu (5 gramów soli) dziennie. Pokarmy o wysokiej zawartości potasu obejmują warzywa, owoce, orzechy, fasolę, produkty mleczne i ryby. Na przykład 115 gramowy banan ma 375 mg potasu, 154 gramy gotowanego łososia mają 780 mg, 136 gramowy ziemniak ma 500 mg, a 1 filiżanka mleka ma 375 mg.

Informacja prasowa (K.K.)

GdL 7/2022

Bibliofilskie wydanie roczników 2012 - 2022 Gazety dla Lekarzy przekazane do Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: piątek, 15.07.2022, 16:08

Odsłony: 326

Krystyna Knypl

Bibliofilskie wydanie roczników 2012 - 2022 Gazety dla Lekarzy zostało przekazane do zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie, która istnieje od 1364 roku i ma status Biblioteki Narodowej. Ten zaszczytny status mają, cyt.: biblioteki, które, niezależnie od swojej nazwy, są odpowiedzialne za gromadzenie i przechowywanie wszystkich publikacji wydanych w kraju i otrzymujące z tego tytułu egzemplarz obowiązkowy, na podstawie ustawy lub innych porozumień.

Mogą one również sprawować niektóre z następujących funkcji: opracowywać bieżącą bibliografię narodową; gromadzić i uaktualniać stale szeroki i reprezentatywny zbiór piśmiennictwa zagranicznego, w tym wydawnictwa o danym kraju; działać jako centralny ogólnokrajowy ośrodek informacji bibliograficznej, sporządzać katalogi centralne; publikować bibliografię retrospektywną".

( https://pl.wikipedia.org/wiki/Biblioteka_narodowa)

Fot.1. Biblioteka Jagiellońska: wicedyrektor d/s zbiorów mgr Krzysztof Frankowicz (w kamizelce), kierownik Oddziału Czasopism mgr Adam Tomaszkiewicz (kustosz BJ) zapoznają się z rocznikami Gazety dla Lekarzy.

Fot. 2. Kierownik Oddziału Czasopism mgr Adam Tomaszkiewicz (kustosz BJ) i mgr Bożena Komar (kustosz BJ) zapoznają się z rocznikami Gazety dla Lekarzy.

Roczniki 2012 - 2022 Gazety dla Lekarzy znajdują się także w Bibliotece Narodowej w Warszawie ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1875-bibliofilskie-wydanie-gazety-dla-lekarzy-2012-2021-juz-w-katalogach-biblioteki-narodowej). 

Również Biblioteka Główna Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego posiada wspomniane wydanie Gazety dla Lekarzy ( więcej https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1953-bibliofilskie-wydanie-rocznikow-2012-2022-gazety-dla-lekarzy-przekazane-do-biblioteki-glownej-warszawskiego-uniwersytetu-medycznego).

Nakład bibliofilskiego wydania Gazety dla Lekarzy wynosi 10 egzemplarzy. Poza wspomnianymi instytucjami pozostałe egzemplarze trafiły do bibliotek zespołu redakcyjnego Gazety dla Lekarzy.

Dr med. Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

Gazeta dla Lekarzy

GdL 7/2022

Szczepionki przeciwko Covid 19 a ryzyko wystąpienia migotania przedsionków

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: sobota, 02.07.2022, 03:14

Odsłony: 500

Na łamach czasopisma Journal of the American College of Cardiology (Impact Factor 24,01) ukazało się doniesienie, w treści którego czytamy:

Szczepionki COVID-19 zostały opracowane w rekordowym czasie i okazały się bezpieczne i skuteczne w ograniczaniu zdolności przenoszenia i ciężkich zakażeń. Ponieważ szczepionki te są nowe, istnieje potrzeba zrozumienia potencjalnych działań niepożądanych (AE) i podjęcia odpowiednich działań w celu zmniejszenia niepożądanego obciążenia chorobowego.

Metody:

System zgłaszania zdarzeń niepożądanych FDA (FAERS) jest publicznie dostępną bazą danych, która gromadzi zgłoszenia działań niepożądanych dla leków i terapeutycznych produktów biologicznych z całego świata. Ta baza danych została wykorzystana do wyszukiwania migotania przedsionków (AF) zgłoszonego jako działanie niepożądane przy stosowaniu szczepionek Moderna, Pfizer, Johnson & Johnson, Astra Zeneca i szczepionek przeciwko wirusowi grypy. Proporcjonalny współczynnik zgłaszania (Proportional Reporting Ratio - PRR) wykorzystano do wykrycia nieproporcjonalnego zgłaszania AF wśród różnych szczepionek COVID i szczepionki przeciwko wirusowi grypy.

Wyniki:

Odsetki wszystkich zgłoszonych działań niepożądanych przypisywanych AF wynosiły: Pfizer 2,6%, Moderna 1,8%, Astra Zeneca 0,6%, szczepionka przeciwko wirusowi grypy 0,4%. PRR dla zgłoszonych zdarzeń związanych z AF był najwyższy w przypadku firmy Pfizer (4,19, p<0,001), następnie Moderna (2,38, p=0,01), Astra Zeneca (0,73, p=0,26) i szczepionka przeciwko wirusowi grypy (0,3, p<0,001). Wśród wszystkich leków zgłoszonych do FAERS, PRR dla całkowitego AE przypisywanego AF w przypadku firmy Pfizer wynosił 7,7. Nie zgłoszono żadnych zdarzeń związanych z AF w przypadku szczepionki Johnson & Johnson.

Wnioski:

Zgłoszone dane wskazują na możliwy związek pomiędzy szczepionką Pfizer COVID a migotaniem przedsionków.. Wskazane są dalsze badania w celu lepszego zrozumienia tej zależności i jej wpływu na obciążenie chorobami układu krążenia.

Źródło:

https://www.jacc.org/doi/10.1016/S0735-1097%2822%2902829-7?fbclid=IwAR1RcFDyn_6Xo7RUNqhb-hhb6cdXpDcHoF7_YKfZgEPw8HiuXQomRSNzPGM

Źródło ilustracji:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Migotanie_przedsionk%C3%B3w

Krystyna Knypl

GdL 7/2022

Gazeta dla Lekarzy nr 6/2022 - spis treści oraz artykuł wstępny

Szczegóły

Kategoria: Nowości

Opublikowano: czwartek, 30.06.2022, 05:10

Odsłony: 308

Krystyna Knypl

Za nami pandemia, przed nami wakacje i co jeszcze? Krajowi administratorzy systemu ochrony zdrowia zapowiadają zmiany w prawie, które uczynią wszystkich zdrowymi i szczęśliwymi, a w odniesieniu do lekarzy także "no fault" czyli bez winy w przypadku niepomyślnego przebiegu choroby. Można spodziewać się ile emocji dostarczą przygotowywane nowe przepisy. Inny anglojęzyczny termin to "douty of candour" czyli obowiązek szczerości. Pisaliśmy o tym obowiązku na naszych łamach w 2017 rok, więcej pod linkiem https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly/543-duty-of-candour

Jak będzie wyglądała owa szczerość gdy do medycyny wkroczy sztuczna inteligencja? Czy potrafi on być szczera czy raczej niekoniecznie? Kto będzie odpowiadał za jej błędy?Na I Kongresie Humanizacji Medycyny w pewnym momencie obrad padło zadnie "za wszystko będzie odpowiadał lekarz". Poniekąd to oczywista oczywistość, że winny być musi i nie może nim być specjalista nauk o zdrowiu ani menedżera, bo oni nie leczą! I tym sposobem koło zamyka się, może dokładnie błędne koło.  My tu sobie gadu-gadu a do drzwi systemów stuka Big Data, która do wszystkich póki co jest Big Surprise. No cóż pożyjemy, zobaczymy, a o co zapraszam do lektury nr 6/2022 GdL. Nasze strony od stycznia 2022 odwiedziło ponad 37 tysięcy czytelników, którzy złożyli ponad 55 tysięcy wizyt. Strony GdL były także wizytowane prze bot, najbardziej aktywny był Ahrefsbot ( https://www.matthewwoodward.co.uk/seo/ahrefsbot/), który złożył 64 tysiące żądań.

Spis treści

1.Wspominając...

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/1965-4-06-2022-wspominajac

2. I Kongres Humanizacji Medycyny

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1967-i-kongres-humanizacji-medycyny

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1969-i-kongres-humanizacji-medycyny-dzien-drugi

3. EU i USA współpraca w zakresie gotowości i reagowania na zagrożenia dla zdrowia publicznego

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1970-komisja-europejska-i-usa-podpisuja-ustalenia-w-sprawie-wspolpracy-w-zakresie-gotowosci-i-reagowania-na-zagrozenia-dla-zdrowia-publicznego

4. Narodowy Instytut Onkologii obchodzi 90-lecie istnienia

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1962-90-narodowy-instytut-onkologii-obchodzi-90-lecie-istnienia

5. Wpływ spożywania warzyw i czerwonego mięsa na ryzyko rozwoju nowotworów

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1963-wplyw-spozywania-warzyw-i-czerwonego-miesa-na-ryzyko-rozwoju-nowotworow

6. Personel szpitalny w czasach kryzysów

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1964-personel-szpitalny-w-czasach-kryzysow

7. Kongres Royal College of Obstetricians & Gynecologists, Londyn 13 -15 czerwiec 2022

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1974-kongres-royal-college-of-obstetricians-gynecologists-londyn-13-15-czerwiec-2022

8. System ochrony zdrowia wymaga rehabilitacji. Wywiad z dr Krystyną Walendowicz, dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego im. dr S.Jasińskiego w Zakopanem

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1975-system-ochrony-zdrowia-wymaga-rehabilitacji-wywiad-z-dr-krystyna-walendowicz-dyrektor-wojewodzkiego-szpitala-rehabilitacyjnego-w-zakopanem

9. Konferencja o wykorzystaniu danych w ochronie zdrowia, Bruksela 21 czerwiec 2022

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1977-konferencja-w-wyorzystaniu-danych-w-ochronie-zdrowia-bruksela-21-czerwiec-2022

10. Otwórz oczy na miastenię – rzadką chorobę nerwowo-mięśniową

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1980-otworz-oczy-na-miastenie-rzadka-chorobe-nerwowo-miesniowa

11. Healthcare Data Innovation Hybrid Conference, Bruksela 21 czerwca, 2022

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1982-healthcare-data-innovation-hybrid-conference-bruksela-21-czerwca-2022

12. New White Paper calls for removal of barriers in regulatory framework to harness the power of AI, to save lives and cut costs

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1985-data-key-to-future-of-healthcare-new-white-paper-calls-for-removal-of-barriers-in-regulatory-framework-to-harness-the-power-of-ai-to-save-lives-and-cut-costs

13. HIV w Polsce

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1986-hiv-w-polsce

14. Kłopot AI~NOKIO

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1973-klopot-ai-nokio

15. AI~NOKIO staje przed sądem

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1976-ai-nokio-staje-przed-sadem

16. Algorytm bycia człowiekiem

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1984-algorytm-bycia-czlowiekiem

17.Czy robot może mieć duszę?

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1987-czy-robot-moze-miec-dusze

18. Czy jest na pokładzie świadczeniodawca medyczny ? Czy tak będzie wołać stewardesa za jakiś czas?

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/1988-czy-jest-na-pokladzie-swiadczeniodawca-medyczny-czy-tak-bedzie-wolac-stewardesa-za-jakis-czas

Życzę ciekawej lektury

Krystyna Knypl

redaktor naczelna & wydawca

GdL 6/2022