- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: wtorek, 29.11.2022, 12:37
-
Odsłony: 259
Informacja prasowa
Platforma cyfrowa "e-KRN+" utworzona w Narodowym Instytucie Onkologii - Państwowym Instytucie Badawczym (NIO-PIB) to miejsce gromadzenia danych z Krajowego Rejestru Nowotworów oraz onkologiczny h rejestrów narządowych.
Dzięki integracji platformy z systemami szpitalnymi możliwe jest sprawniejsze zbieranie danych, a także prowadzenie analiz naukowych, medycznych i ekonomicznych w oparciu o dane rzeczywiste. Więcej danych pod linkiem https://onkologia.org.pl/pl
Z rejestru dowiadujemy się, że w 2019 roku (to ostatnie dane jakie są dostępne w rejestrze) zdiagnozowano 171218 przypadków nowotworów złośliwych, z czego 85559 zachorowań wystąpiło u mężczyzn, a 85659 u kobiet. Natomiast pod linkiem https://www.pib-nio.pl/wp-content/uploads/2021/07/2021_07_14_NIO_Raport-Wplyw-pandemii-COVID-19-na-system-opieki-onkologicznej.pdf możemy zapoznać się z raportem "Wpływ pandemii Covid-19 na system opieki onkologicznej". W raporcie czytamy, cyt.: W ogólnym zestawieniu szacujemy, że
liczba nowych rozpoznań nowotworów spadła o około 20% w 2020 roku w stosunku do roku 2019, co jest zbliżone do wartości raportowanych w innych krajach europejskich.(...) Wczesne dane z 2021 roku świadczą o zwiększeniu liczby rozpoznawanych nowotworów do poziomu z końca 2019 roku – nie ma bezpośrednich sygnałów z danych ogólnopolskich o fali chorych na nowotwory, a liczba wydawanych kart DILO również zwiększyła się mniej więcej do poziomu z końca 2019 roku.
W ramach platformy informatycznej "e-KRN+" nastąpiła pełna integracja Krajowego Rejestru Nowotworów z czterema systemami szpitalnymi (Narodowy Instytut Onkologii w Warszawie z oddziałami w Krakowie i Gliwicach Oraz Instytut Hematologii i Transfuzjologii. Podczas tworzenia platformy e-KRN korzystano z zaawansowanych technologii informatycznych, w tym algorytmów sztucznej inteligencji.

Źródło ilustracji
https://en.wikipedia.org/wiki/Maria_Sklodowska-Curie_National_Research_Institute_of_Oncology
O Narodowym Instytucie Onkologii na łamach Gazety dla Lekarzy piszemy w artykułach:
Narodowy Instytut Onkologii obchodzi 90-lecie istnienia
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1962-90-narodowy-instytut-onkologii-obchodzi-90-lecie-istnienia
Instytut Radowy Marii Skłodowskiej - Curie powstał z funduszy zgromadzonych przez kobiety!
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1281-instytut-radowy-marii-sklodowskiej-curie-powstal-z-funduszy-zgromadzonych-przez-kobiety
Oprac. KK
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 24.11.2022, 19:28
-
Odsłony: 261
Opieka zdrowotna odpowiada za 4,4% emisja dwutlenku węgla do atmosfery, gdyby istniało państwo o nazwie Healthcare Republik zajmowało by ono piąte miejsce pod względem produkcji gazów cieplarnianych. Emisja gazów cieplarnianych stale wzrasta, szacuje się, że w 2050 roku osiągnie ono poziom 6 gigaton rocznie. Niezbędna jest energetyczna modernizacja wszystkich placówek ochrony zdrowia. Wiele placek medycznych otrzymało fundusze na modernizację, która ma zapewnić bardziej ekologiczne funkcjonowanie obiektów. Z ekologicznego punktu widzenia ważna jest też odpowiednia utylizacja odpadów szpitalnych. Promowane jest tworzenie ogrodów szpitalnych. Przewiduje się wykorzystanie sztucznej inteligencji do monitorowania działalności zielonych szpitali.

Więcej pod linkiem
https://www.philips.com/c-dam/b2bhc/pl/resources/Publikacja-ziel-szpitale.pdf
Krystyna Knypl
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 23.11.2022, 03:13
-
Odsłony: 372
Krystyna Knypl
Skala problemu związana z niewłaściwym leczeniem bólu przewlekłego była przyczyną powstania kampanii "Nie musi boleć!" Kampania została objęta patronatem honorowym przez Rzecznika Praw Pacjenta Bartłomieja Chmielowca. Liderami kampanii zostali: dr n.med. Magdalena Kocot-Kępska, prezes Polskiego Towarzystwa Badań Bólu (PTBB), prof. Jan Dobrogowski, członek honorowy PTBB, dr hab.med. Jarosław Woroń, sekretarz PTBB, prof. Andrzej Kubler, członek zarządu PTBB, d n.med. Marek Tombarkiewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Reumatologii i Rehabilitacji im.prof. E.Reicher, prof. Andrzej Basiński, kierownik Zakładu Ratownictwa Medycznego GUM oraz Marzena Domańska-Sadynica, prezes Fundacji Ekspercie dla Zdrowia. Ambasadorką kampanii została red. Marzena Rogalska.
Opracowano raport "Sytuacja pacjenta z bólem przewlekłym w Polsce. Kluczowe aspekty i rekomendacje zmian", który przedstawiono 22/11/2022 podczas konferencji prasowej w siedzibie Rzecznika Praw Pacjenta w Warszawie. Poszczególne aspekty przedstawione w raporcie będziemy omawiać na łamach Gazety dla Lekarzy.
Autorzy raportu przedstawili następujące rekomendacje w zakresie poprawy jakości leczenia bólu przewlekłego w Polsce:
1. Poprawa w zakresie oceny, leczenia i monitorowania bólu przewlekłego w Polsce w opiece ambulatoryjnej i opiece przedszpitalnej
2. Zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacji pracowników ochrony zdrowia i społeczeństwa
3. Zapewnienie dostępu pacjentom do odpowiedniej, zindywidualizowanej terapii przeciwbólowej
4. Zwiększenie dostępności do wielokierunkowego leczeni chorych z bólem przewlekłym
5. Podniesienie wyceny procedur świadczeń zdrowotnych udzielanych w ramach Poradni Leczeni Bólu
6. Utworzenie czterech oddziałów leczenia bólu w Polsce
7. Utworzenie umiejętności medycyna bólu
8. Stworzenie systemu referencyjnego kontraktowania świadczeń w oparciu o ocenę jakości leczenia pacjenta z bólem
Co stoi na przeszkodzie realizacji programu?
Wdrożenie programu wymaga nie tylko jego merytorycznego opracowania, ale także aktywności oraz decyzji ze strony Ministerstwa Zdrowia. Od czasu gdy na czele ministerstwa stanął Adam Niedzielski nastąpiło całkowite zahamowanie prac nad programem.
Jaka jest przyczyna takiego stanu rzeczy?
Będąc nie tylko dziennikarzem medycznym, ale także lekarzem z 54 letnią praktyką w zawodzie, przeanalizowałam problem posługując się wiedzą z zakresu patofizjologii, która jest podstawą w stawianiu trafnych diagnoz.
Zwlekanie, odkładanie wszystkiego na jutro określa się mianem prokrastynacji. Ta cecha osobowości jest wynikiem rywalizacji między układem limbicznych a korą przedczołową mózgu. Układ limbiczny odpowiada za emocje, impulsywność oraz dążenie do uzyskania natychmiastowej nagrody. Natomiast kora przedczołowa odpowiada za koncentrację, zarządzanie sobą, własną uwagą i celami, a także za postrzeganie czasu.
Należy wyrazić nadzieję, że lektura tego oraz innych artykułów prasowych, które ukażą się po konferencji, zaktywizuje układ limbiczny ministerialnych decydentów i szybko zostaną podjęte, bez dalszego już odkładania, odpowiednie decyzje w kwestii realizacji programu leczenia bólu przewlekłego w Polsce.
Dodajmy jeszcze na zachętę: podejmowanie dobrych decyzji nie boli, a gdyby kogoś zabolało to wiemy kto, gdzie i jak może pomóc skutecznie w zlikwidowaniu bólu decyzyjnego.
Dr med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazeta dla Lekarzy
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut/115-statut
Tematyka bólu na łamach Gazety dla Lekarzy
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/lekarz-pacjentem/538-dlaczego-moj-prywatny-bol-zostal-znacjonalizowany-przez-nfz
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/zdrowe-zasady/407-stosowanie-lekow-przeciwbolowych-w-poz
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: niedziela, 20.11.2022, 02:29
-
Odsłony: 578
Krystyna Knypl
W dniach 18 - 24 listopada obchodzimy Europejski oraz Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach. Z tej okazji organizowane są wykłady oraz konferencje, publikowane są artykuły o zasadach jakie powinny obowiązywać przy stosowaniu antybiotyków.
Na łamach Gazety dla Lekarzy opublikowaliśmy w 2017 roku artykuł "Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej" https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/zdrowe-zasady/636-opornosc-na-antybiotyki-w-unii-europejskiej

Artykuł powstał w związku z moim uczestnictwem w konferencji zorganizowanej na ten temat przez Komisję Europejską w Brukseli (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/1494-moje-akredytacje-dziennikarskie-w-brukseli-cz-12)
Kilka podstawowych pytań
Ile trzeba "zjeść" w skali roku antybiotyków aby nasz organizm stał się oporny na ich działanie? Ile osób musi zażywać antybiotyki bez wskazań, aby stał się to problem populacyjny? Czy spożywamy antybiotyki tylko i wyłącznie w postaci tabletek, które otrzymaliśmy na receptę od lekarza? Dlaczego problem nasila się? Czy strategia nawoływania do niezapisywania antybiotyków jest jedynie słuszną drogą zwalczania tego problemu?
To są pytania jakie powinien zadać każdy myślący człowiek. No, ale nie zawsze ma on czas, nie zawsze wie gdzie szukać odpowiedzi na te pytania. Postanowiliśmy zbadać ten temat pro publico bono zgodnie z naszym statutem (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut) pisma non-profit działającego na rzecz zdrowia publicznego.
Nie nasz chleb powszedni, lecz nasz antybiotyk powszedni
Zwierzęta "karmione" antybiotykami przybierają na wadze o kilka procent więcej niż zwierzęta, które nie otrzymują antybiotyków. Dlaczego tak się dzieje? Otóż antybiotyki dodawane do pasz zmieniają prawidłowe funkcjonowanie flory bakteryjnej przewodu pokarmowego zwierząt, co prowadzi do przybierania na wadze. Przemysł mięsny nie podaje do publicznej wiadomości informacji o stosowaniu antybiotyków, dlatego trudno jest uzyskać dokładne dane na temat ilości antybiotyków podawanych zwierzętom spożywczym. Stuart B. Levy, M.D., który od lat bada ten temat, szacuje, że każdego roku w Stanach Zjednoczonych stosuje się 15-17 milionów funtów antybiotyków (...)
Istnieje coraz więcej dowodów sugerujących, że stosowanie antybiotyków u zwierząt może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. Jeśli grupa zwierząt jest przez dłuższy czas leczona określonym antybiotykiem, bakterie żyjące w tych zwierzętach uodpornią się na ten lek. Według mikrobiologa dr Glenna Morrisa, problem dla ludzi polega na tym, że jeśli człowiek spożyje odporne bakterie poprzez niewłaściwie ugotowane mięso i zachoruje, może nie zareagować na leczenie antybiotykami - czytamy w artykule "Modern Meat", który jest dostępny pod linkiem
https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/meat/safe/overview.html?fbclid=IwAR1ygZkUA-_tln3gzK6m9ujffZDQxcoNy37KumADM3G408H6dwUSPyL1K-4
Pomimo powszechnego stosowania antybiotyków u zwierząt spożywczych, wiarygodne dane dotyczące ilości i wzorców stosowania (np. dawki i częstotliwości) nie są dostępne. Kwantyfikacja stosowania antybiotyków u zwierząt spożywczych jest trudna ze względu na różnice w celach badań - badacze mogą mierzyć tylko zastosowania terapeutyczne, tylko zastosowania nieterapeutyczne lub ich kombinację, w zależności od interesującego ich wyniku - oraz brak jasności co do definicji zastosowań terapeutycznych i nieterapeutycznych.Chociaż ograniczone, dostępne dane sugerują, że produkcja zwierząt spożywczych jest odpowiedzialna za znaczną część stosowania antybiotyków. W 1989 roku Institute of Medicine oszacował, że około połowa z 31,9 miliona funtów środków przeciwdrobnoustrojowych zużytych w USA była przeznaczona do nieterapeutycznego stosowania u zwierząt. Nowsze szacunki Union of Concerned Scientists, grupy wspierającej ograniczenie stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych w rolnictwie, sugerują, że 24,6 miliona funtów ( x 0,45 = 11,07 miliona kg) środków przeciwdrobnoustrojowych jest używanych do celów nieterapeutycznych u kurcząt, bydła i świń, w porównaniu z zaledwie 3,0 milionami funtów używanymi w medycynie - dowiadujemy się z artykułu "A Review of Antibiotic Use in Food Animals: Perspective, Policy, and Potential", który jest dostępny pod linkiem
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3234384/?fbclid=IwAR1P42I6pPngvgYLqKHB2itGEdgfsQcyGcqBwvjrT9moVNy63EqSrMMKf20
Obliczenia sponsorowanego przez przemysł farmaceutyczny Instytutu Zdrowia Zwierząt są bardziej ostrożne i sugerują, że z 17,8 miliona funtów środków przeciwdrobnoustrojowych stosowanych u zwierząt, tylko 3,1 miliona funtów jest wykorzystywanych do celów nieterapeutycznych - dowiadujemy się z artykułu "A Review of Antibiotic Use in Food Animals: Perspective, Policy, and Potential"dostępnego pod linkiem
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3234384/?fbclid=IwAR1P42I6pPngvgYLqKHB2itGEdgfsQcyGcqBwvjrT9moVNy63EqSrMMKf20
Medycyna weterynaryjna oparta na faktach
Wiele bardzo konkretnych danych znajdujemy w artykule "The public health issue of antibiotic residues in food and feed: Causes, consequences, and potential solutions" z marca 2022 r., który jest dostępny pod linkiem
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9047141/?fbclid=IwAR2n78u-zaYHMpC0bkFx0lha8MG-93HH6uc89ClewWwogPydcOpdYDeJ3FA
W artykule czytamy, cyt. Globalne zużycie antybiotyków u zwierząt jest prawie dwukrotnie większe niż u ludzi . W skali globalnej u zwierząt gospodarskich stosuje się rocznie 63,1±1,5 tony antybiotyków, szacując, że ponad 80% zwierząt przeznaczonych do produkcji żywności jest obecnie leczonych tymi związkami.
Na świecie żyje obecnie 8 mld ludzi, powiedzmy, że 2 mld z nich nie spożywa mięsa bo są wegetarianami, weganami lubi ich na to nie stać aby jadać mięso. Mamy więc 63,1+/-1,5 tony antybiotyków w mięsie zjadanych rocznie przez 6 mld konsumentów. Jak możemy to przedstawić w bardziej przystępny sposób?
Bierzemy kalkulator, który wylicza nam, że statystyczny konsument mięsa zjada w ciągu roku równowartość ponad 200 tabletek antybiotyku a 500 mg tabletka...
Wnioski
Przy założeniu, że statystyczny pacjent rocznie jest leczony antybiotykiem 2 razy w roku po 5 tabletek na kurację, skierowanie działań na rzecz zmniejszenia spożycia antybiotyków do producentów żywności oraz wspomagających ich producentów antybiotyków da wynik 20 razy skuteczniejszy niż dotychczas prowadzona polityka na rzecz zmniejszenia spożycia antybiotyków.
Nie od dziś wiadomo, że to jak spostrzegamy rzeczywistość zależy tylko od tego po której stronie lustra stoimy... Może już pora stłuc to lustro i stanąć po jego właściwej stronie w kwestii zwalczania antybiotykooporności. Jak dotychczas mamy zastanawiającą faktooporność.
Krystyna Knypl
medyczny dziennikarz śledczy ;)
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 17.11.2022, 07:35
-
Odsłony: 280
Krystyna Knypl
22 listopada 2022 r. odbyła się w Warszawie konferencja "Priorytety naukowe w zdrowiu na 2022 r. Rola Agencji Badań Medycznych w kreowaniu innowacyjnego systemu ochrony zdrowia".
Program konferencji
Konferencja składała się z czterech sesji
1.Innowacja jest przyszłością
2. Medycyna przyszłości
3. :Połączeni dla zdrowia
4. Inicjatywa Trójmorza na rzecz onkologii
Obrady otworzyli Minister Zdrowia dr Adam Niedzielski oraz prezes Agencji Badań Medycznych dr hab. med. Radosław Sierpiński. Minister Zdrowia podkreślił, że niezbędny jest pozytywistyczny wysiłek wszystkich pracowników medycznych z uwagi na ogrom zdań jakie stoją przed sektorem ochrony zdrowia.
Starzejące się społeczeństwo, wielochorobowość, niedobór kadry medycznej, wzrost świadomości zdrowotnej społeczeństwa, która generuje chęć do badania się - to główne wyzwania przed jakimi stoi ochrona zdrowia. W sytuacji gdy są duże potrzeby i małe możliwości pomoc może technologia może być ważnym wsparciem dla systemu ochrony zdrowia - mówił Minister Zdrowia.
Dr hab. med. Radosław Sierpiński podkreślił, że Agencja Badań Medycznych jest instytucją inspirującą środowisko pracowników ochrony zdrowia do rozwoju badań na nowymi technologiami. Pomocne w rozwiązywaniu nowych zadań będzie nowo powstała Polska Sieć Badań Klinicznych oraz procedowana w Parlamencie ustawa o badaniach klinicznych.
Agencja Badań Medycznych dysponuje kwotą 2 mld złotych na realizację projektów badawczych wśród których znajdą się między innymi badania nad technologią CAR-T(nowa metoda immunoterapii stosowana w leczeniu chorób onkologicznych, więcej pod linkiem https://immuno-onkologia.pl/limfocyty-car-t-immunoterapia-adoptywna/. Aktualnie w badaniach klinicznych w Polsce bierze udział 50 tysięcy pacjentów.
Badania kliniczne są podstawą rozwoju. Mamy obecnie 3 krotny wzrost liczby niekomercyjnych badań klinicznych w Polsce; będziemy mieli niebawem 200 badań prowadzonych w naszym kraju. Wzrost ten jest możliwy między innymi dzięki współpracy z krajami Unii Europejskiej oraz Stanami Zjednoczonymi.
Nagrody dla liderów
Podczas konferencji przekazane zostały Nagrody Prezesa Agencji Badań Medycznych - Medycyna Jutra. Laureatami zostali, w kategorii:
1. Główny Badacz - prof. Anna Raciborska, Instytut Matki i Dziecka
2. Instytucja - Gdański Uniwersytet Medyczny
3. Organizacja Pozarządowa - Stowarzyszenie Polskiej Grupy ds. Leczenia Białaczek u dorosłych
Laureatów wytypował specjalny program sztucznej inteligencji, a komisja konkursowa zaakceptowała wybór AI podzielając opinię odnośnie wyboru kandydatów.
Co będzie nowego w ochronie zdrowia?
Jednym z ciekawszych projektów jest powstanie w przyszłym roku dziesięciu Centrów Medycyny Cyfrowej. Podstawy do ich działalności dostarczą biobanki zawierające dane medyczne z takich programów jak e-gabinet, e-recepta, e-zwolnienie. Konieczne jest ujednolicenie sposób prowadzenia dokumentacji medycznej aby zawarte w niej dane mogły być wykorzystane do tworzenia programów sztucznej inteligencji. Specjalizacjami które w pierwszej kolejności mogą liczyć na programy AI są radiologia i patomorfologia.
Czy sztuczna inteligencja jest konkurencją dla lekarzy?
Wyrażono podczas konferencji opinię, że sztuczna inteligencja nie zastąpi lekarzy, ale lekarze którzy będą stosowali programy AI zastąpią tych absolwentów wydziałów lekarskich, którzy nie będą posługiwali się. Jakość porad AI będzie w dużej mierze zależała od jakości baz danych na podstawie których będą zbudowane programy.
Kierunki rozwoju poszczególnych sektorów rynku medycznego
Przedstawiono kierunki rozwoju w farmakologii, wyrobach medycznych, poszukiwaniu nowych leków, produkcji leków generycznych. Zwrócono uwagę na konieczność rozwoju medycyny pola walki. Omówiono także współpracę Agencji Badań Medycznych z organizacjami europejskimi oraz amerykańskimi takimi jak ECRIN (https://ecrin.org/) oraz Inicjatywa Trójmorza na Rzecz Onkologii. Przedstawiono perspektywy badań nad lekami opartymi o technologię mRNA.
Podsumowanie
Podczas konferencji przedstawiono główne kierunki rozwoju medycyny przyszłości do których zaliczono tworzenie programów sztucznej inteligencji, poszukiwanie nowych leków zwłaszcza w kardiologii, onkologii oraz hematologii, rozwój nowych terapii w oparciu o komórki macierzyste, terapię CAR-T(https://pl.wikipedia.org/wiki/Terapia_CAR-T) oraz terapie genowe (https://pl.wikipedia.org/wiki/Terapia_genowa). Podkreślono rolę tworzenia biobanków czyli baz danych medycznych. Medycyna przyszłości jawi się jako nauka działająca na poziomie komórkowych wspierana przez sztuczną inteligencję.
Czy, na ile oraz kiedy zostanie wdrożony na powszechną skalę nowy model medycyny pokaże czas. Z dotychczasowych obserwacji można wysnuć pozornie abstrakcyjny wniosek: powszechnie promowany model medycyny holistycznej nieoczekiwanie zogniskował się w poszczególnych strukturach wewnątrzkomórkowych, a pomaga mu w tym lokalizowaniu się sztuczna inteligencja.
Czy Hipokrates, ojciec medycyny tradycyjnej, jest zadowolony z drogi rozwoju swojego dziecka jakim jest medycyna XXI nie wiadomo. Jak zawsze czas będzie czynnikiem, który pomoże znaleźć odpowiedź na pytanie czy obrana droga rozwoju współczesnej medycyny była trafna.
Dr med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazety dla Lekarzy
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 09.11.2022, 17:06
-
Odsłony: 311
Krystyna Knypl
Na stronach bloga firmy Tavex ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Tavex_Group) czytamy, że banki centralne w III kwartale kupiły 399 ton złota. Jest to największy zakup kruszcu od 1967 roku. Specjaliści rynku złota prognozują, że zakupy w IV kwartale będą jeszcze większe. Zakupy te mogą być wyprzedzającym działaniem w związku z obawami o hiperinflację. Inna koncepcja to przygotowanie do nowego systemu monetarnego mającego zabezpieczenie w złocie.
Sztabka złota nie jedno ma imię, nie zawsze musi być w kształcie prostokąta
https://www.valcambi.com/products-and-metals/round-bars/au/100-g/100-g-minted-round-bar/
Na taką ewentualność przygotowuje się zresztą „wschodni blok gospodarczy”. Kraje BRICS (czyli Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i Południowa Afryka) informowały już w ostatnich miesiącach o trwających pracach nad stworzeniem nowej waluty rezerwowej, która zamiast na zaufaniu (jak w przypadku dolara), miałaby się opierać na koszyku oferowanych przez nie surowców. Biorąc pod uwagę prowadzony w ostatnich latach przez te kraje (zwłaszcza największego, światowego producenta, czyli Rosję, ale Chiny i Indie) skup złota, można przypuszczać, że kruszec również znalazłby w zakresie zabezpieczenia tejże waluty swoją rolę - czytamy we wspomnianym blogu.
Źródło:
https://tavex.pl/najwieksze-od-55-lat-zakupy-zlota-bankow-centralnych/
Krystyna Knypl
GdL 11/2022
Inne artykuły o złocie na łamach GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2042-zloto-w-czasach-kryzysow
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2043-zloto-w-czasach-kryzysow-czesc-2-jak-wydobywa-sie-zloto
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2044-zloto-w-czasach-kryzysu-sztabki-monety-bizuteria-czesc-3
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2045-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-4-czy-moze-zabraknac-zlota
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2046-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-5-jak-inwestowac-w-zloto
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: wtorek, 08.11.2022, 06:31
-
Odsłony: 665
Alicja Barwicka
Pomijając zakres nadmiernej aktywności zakupoholików, również reszta ludzkości zawsze lubiła kupować zarówno towary pierwszej potrzeby, jak i te luksusowe. Nieważne, czy środkami płatniczymi były monety, lusterka, kolorowe paciorki, sztabki złota, czy banknoty o wysokich nominałach. Finalnie i tak najważniejszy jest zawsze zakupiony towar, bo jego rolą jest zapewnienie kupującemu chwili radosnej satysfakcji. Chociaż potrzeba wyzbywania się zdobytych często z niemałym trudem środków finansowych może wydawać się co najmniej irracjonalna, to i tak wszyscy z wielką ochotą uczestniczymy w tym odwiecznym procesie.

Pieter Brueghel Młodszy, Urząd poborcy podatkowego, 1640 r
Źródło ilustracji:https://en.wikipedia.org/wiki/Pieter_Brueghel_the_Younger
Część zakupionych dóbr sprawia nam szczerą radość, są też niezrozumiałe wydatki, kiedy kierując się chwilowym zauroczeniem kupujemy coś zupełnie nam niepotrzebnego co zamiast radości przynosi jedynie dyskomfort. Są ponadto wydatki co prawda konieczne, ale zdecydowanie nielubiane.
Podatek, instytucja ponadczasowa
Nielubiane podatki towarzyszyły ludzkości od zawsze i nic się tej kwestii od tysięcy lat nie zmienia. Jak wskazują źródła historyczne - istniały już 4000 lat przed naszą erą wywodząc się ze świadczeń osobistych i darów na rzecz panującego. Nieco później powstały sumeryjskie gliniane tabliczki datowane na 2500 r. p.n.e. zawierające potwierdzenia zapłaty należności fiskusowi. Równie stary rodowód mają zwolnienia podatkowe. Kamień z Rosetty, czyli znajdująca się obecnie w Muzeum Brytyjskim w Londynie kamienna płyta pochodząca z 196 r. p.n.e., odkryta w Egipcie w 1799 roku przez żołnierzy Napoleona zawiera tekst dotyczący zwolnienia podatkowego dla kapłanów ze starożytnego Egiptu. Treść przekazu musiała być bardzo ważna, skoro zapisano ją w języku greckim, egipskim, hieroglifami i pismem demotycznym. Trzeba nadmienić, że w starożytności podatkami i daninami były obciążone tylko niektóre grupy ludności. Dla przykładu system podatkowy w starożytnym Egipcie polegał na zabieraniu rolnikom części zbiorów, rzemieślnicy natomiast oddawali część swych wyrobów na potrzeby wojska i administracji (resztę sprzedawali), a kupcy składali daniny rzeczowe. Z kolei w starożytnym Rzymie wprowadzono świadczenia pieniężne. W średniowieczu w warunkach gospodarki naturalnej i obowiązującego w Polsce prawa książęcego , przeważająca część świadczeń przybierała formę danin. Na terenach europejskich były one zwykle uiszczane monarsze przez poddanych lub władcy silniejszemu przez władcę słabszego jako wyraz uznania jego zwierzchności. Podatki istniały tylko na terytoriach o funkcjonującej gospodarce towarowo-pieniężnej, a dochody władcy pochodziły przeważnie z posiadłości ziemskich, przywilejów monarszych i ceł. Najszybciej w Europie rozwijał się system podatkowy we Francji i Anglii. Szczególnie ważne dla brytyjskiego skarbca było opodatkowanie mieszkańców amerykańskich kolonii. Nakładano więc na nich rozmaite podatki, np. na cukier czy podatek za opłatę stemplową, której podlegały drukowane oficjalne dokumenty. Pod koniec XVIII wieku wszystkie te podatki z wyjątkiem podatku od herbaty (to on wywołał w Bostonie szczególnie groźne zamieszki) zniesiono. Według ówczesnego brytyjskiego rządu obywatele powinni być obciążeni przynajmniej jednym podatkiem by podtrzymywać prawo do ich pobierania. Na przestrzeni wieków podatki miały zwykle najpierw charakter dobrowolny, potem zwyczajowy, aż wreszcie stawały się prawem.
Wiosenny zapach corocznego PIT-u
Dziś liczba podatków, a zwłaszcza szczegóły dotyczące wysokości oraz formy poboru lub zwolnień jest często dla przeciętnego śmiertelnika wiedzą raczej tajemną, stąd by być uczciwym obywatelem i w gąszczu przepisów czegoś nie przeoczyć korzystamy z pomocy fachowców. Jeszcze nie tak dawno pracownik szedł raz w miesiącu do zakładowej kasy, dostawał do ręki gotówkę i myślał tylko o tym jak się jej pozbyć opłacając konieczne świadczenia i robiąc zakupy. Nie był szczególnie zainteresowany wiedzą ile z wyjściowej, zarobionej przecież osobiście kwoty pobrało państwo na potrzeby wspólne służące chociażby budowie dróg, hut czy przedszkoli. Czasy się jednak zmieniają, zmieniał się też zakres ludzkiej ciekawości. W erze rozliczeń elektronicznych wiosna każdego roku nie kojarzy się już tylko z konwaliami, wiosna zaczyna też pachnąć PIT-em! Przyglądamy się nie tylko wydatkom, ale i celom, na które je spożytkowano, bo zarobione pieniądze wydatkujemy na całe mnóstwo dóbr materialnych, ale też na niezliczone daniny. Uczestniczymy w zbiórkach charytatywnych, ratujemy chore dzieci, również chore zwierzęta, pomagamy w rozmaitych akcjach pomocowych służących dobru ogólnemu lub dobru jednostki, a ta działalność daje nam dużo radości i satysfakcji, bo czujemy się trochę lepsi, bo możemy w czymś pomóc. Wpłacamy kwotę X na cel Y i przyglądamy się jak osiągnięcie tego celu dzięki zbiorowemu wysiłkowi staje się powoli coraz bardziej realne. To, że możemy ten proces obserwować jest kluczem do satysfakcji i motorem do powtórzenia pomocowego działania na podobnym lub innym polu. Nieraz finalnego celu nie widzimy, bo jest jeszcze zbyt odległy, bo chętnych do pomocy zbyt mało, ale jeśli tylko rozumiemy kierunek, w którym założony cel zmierza- na pewno się nie zniechęcimy.
Na lekarskim podwórku
Z zapisów ustawy o izbach lekarskich z grudnia 2009 roku dowiadujemy się, że my lekarze -członkowie izb lekarskich stanowimy samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, przy czym jednostkami organizacyjnymi samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów są okręgowe izby lekarskie. Zakres zadań realizowanych przez reprezentujące samorząd lekarzy izby lekarskie określono w rozdziale 2, art. 5 w/w aktu prawnego. Ustawa wymienia aż 24 takie zadania, są to więc instytucje, które tak jak ich szeregowi członkowie prowadzą bardzo aktywną działalność. Przeciętny lekarz wie niewiele o pracy okręgowej izby lekarskiej. Jest zabiegany, zajmuje się diagnostyką, leczeniem i własnym nieustannym dokształcaniem. W tej ostatniej aktywności może liczyć na pomoc „swojej” izby, bo organizacja konferencji i szkoleń to jedna z najbardziej widocznych form jej działalności. Lekarze w interesie swoim i swoich pacjentów chcą korzystać z najnowszej wiedzy medycznej bo wiedzą, że to absolutnie niezbędne do wykonywania zawodu. Chociaż izby lekarskie takie szkolenia organizują, to biorąc pod uwagę liczbę specjalności medycznych, zakres potrzeb i ograniczoną na tych wydarzeniach liczbę miejsc, większość z nas dokształca się głównie podczas opłacanych przez siebie konferencji, zjazdów, sympozjów i kursów. Ale i tak na płaszczyźnie edukacji podyplomowej izba lekarska ma decydujący głos, bo to ona okresowo podsumowuje ostateczny wynik odbytych szkoleń, ocenia ich wagę przyznając lub nie właściwą dla danego rodzaju szkoleniowej aktywności liczbę punktów edukacyjnych. Ponieważ izba lekarska prowadzi rejestr swoich członków, to również odnotowuje ich aktywność zawodową, rejestrując placówki, w których lekarz realizuje swoje czynności zawodowe. I dlatego też przy nawiązaniu kolejnej umowy o świadczenie usług medycznych zgłaszamy ten fakt elektronicznie wprowadzając niezbędne dane do swojego profilu, albo też stawiamy się w wyznaczonych dniach i godzinach w siedzibie izby, by tej formalności dopełnić. Wydawany przez okręgowe izby lekarskie dokument: prawo wykonywania zawodu (poza szczególnymi sytuacjami) odbieramy tylko raz, chyba że uzupełnienie go o kolejny wpis wymaga odwiedzin w siedzibie izby. Budżet izb lekarskich stanowią w szczególności wpływy ze składek członkowskich, zapisów, darowizn i dotacji oraz wpływy z działalności gospodarczej. Na szczęście otrzymują też z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, środki finansowe, na pokrycie kosztów czynności administracyjnych związanych z realizacją niektórych zadań. Ponieważ izby lekarskie to organy samorządowe, to zgodnie z w/w ustawą Naczelna Rada Lekarska ustala wysokość składek, a Okręgowa Rada Lekarska takie składki zbiera i prowadzi ich ewidencję. Pieniądze są potrzebne, a przy rosnących kosztach energii i wysokiej inflacji jest ich ciągle za mało.
Dobrze być otoczonym życzliwą troską
Rosnące koszty energii i wysoka inflacja dotyczą każdego. Niedostatki kadry medycznej, w szczególności lekarzy skutkujące przepracowaniem i pogarszającym się stanem zdrowia tej grupy zawodowej dają się we znaki również pacjentom, zwłaszcza że trochę ich ostatnio zza wschodniej granicy przybyło. W związku z obecną sytuacją popandemiczną i wojną na Ukrainie na proces diagnostyczno – leczniczy zwłaszcza w lecznictwie otwartym lekarz ma coraz mniej czasu i coraz mniej siły. Dobrze, że przynajmniej ma wsparcie swojego zawodowego samorządu. Nad potrzebą podwyżki o 100% stawki członkowskiej na rzecz izb lekarskich pochylał się w Naczelnej Izbie Lekarskiej specjalnie powołany zespół. Wszystko po to, byśmy byli pewni rzetelności podjętej na mocy uchwały nr Nr 38/22/IX Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 21 października 2022 decyzji, w myśl której od nowego roku kalendarzowego comiesięczna obowiązkowa stawka członkowska dla większości lekarzy w Polsce będzie wynosić 120 zł.
#
Jak wiadomo podatki i daniny są nieśmiertelne. Będą trwać prawdopodobnie tak długo jak ludzkość. Oficjalne tłumaczenie terminu Danina publiczna brzmi: świadczenie na rzecz państwa lub innego związku publicznoprawnego, ustalane jednostronnie na mocy określonego aktu prawnego, którego realizacja jest zabezpieczona możliwością zastosowania przymusu państwowego. Z racji wykonywanego zawodu i będąc wiernymi złożonemu przyrzeczeniu - lekarze zawsze składali innym daninę ze swojej wiedzy, poświęconego czasu i szacunku dla drugiego człowieka. Obowiązek złożenia jeszcze jednej tym razem podwyższonej o 100% raczej tego obrazu nie zburzy. Jak dotychczas będziemy więc wpłacać na rzecz samorządu lekarskiego określoną kwotę na rzecz "dobra wspólnego" i będziemy cierpliwie oczekiwać realizacji celów wspólnych dla naszego środowiska.
Alicja Barwicka
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 04.11.2022, 05:31
-
Odsłony: 307
Informacja prasowa
"Rdzeniowy zanik mięśni (SMA). Efekt leczenia SMA w Polsce. Nowa jakość życia pacjentów oraz opiekunów" - to tytuł raport podsumowującego wyniki leczenia w latach 2019 - 2022 nursinersenem w ramach programu lekowego.

Nursinersen
(źródło ilustracji https://en.wikipedia.org/wiki/Nusinersen
Nusinersen był zarejestrowany w grudniu 2016 roku jako pierwszy lek do leczenia SMA. Zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i w Europie ma on status leku sierocego,
CHPL https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/spinraza-epar-product-information_pl.pdf
Program był uruchomiony 1 stycznia 2019 roku, a pierwszy pacjent otrzymał leczenie w marcu 2019 roku. Początkowo program był realizowany w trzech ośrodkach specjalistycznych, obecnie w jego realizację zaangażowanych jest 35 ośrodków (18 ośrodków pediatrycznych około 50 zachorowań oraz 17 ośrodków dla osób dorosłych. Szacuje się, że w Polsce choruje na SMA około 1200 osób, a każdego roku diagnozuje się około 50 nowych zachorowań. Średnia wieku 298 pacjentów pediatrycznych włączonych do programu wynosiła 6,9 lat. Skuteczność leczenia oceniana za pomocą skali CHOP-INTEND, która po roku leczenia wynosiła 8,9 punktów oraz za pomocą skali HFMSE, która po roku leczenia wynosiła 6,1 punktu. W obu przypadkach zmiana przekraczała liczbę punktów, którą uznaje się za istotną klinicznie ( 4 punkty dla skali CHOP-INTEND oraz 3 punkty w skali HFMSE.
Obecnie w Polsce przeprowadzane są badania przesiewowe wszystkich noworodków pod kątem SMA.
Piśmiennictwo:
1.Safety, tolerability, and efficacy of a widely available nusinersen program for Polish children with Spinal Muscular Atrophy - Katarzyna Kotulska i wsp.
https://www.ejpn-journal.com/article/S1090-3798(22)00088-5/fulltext
2.Przegląd metod oceny funkcjonalnej u niesiedzących pacjentów
z rdzeniowym zanikiem mięśni (SMA) - Z. Gierlak- Wójcicka i wsp.
https://neurologia-dziecieca.pl/neurologia_54-11-17.pdf
Oprac. Krystyna Knypl
GdL 11/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: poniedziałek, 31.10.2022, 12:21
-
Odsłony: 295
Krystyna Knypl
Artykuł wstępny
W czasach PRL październik był miesiącem oszczędności, niestety ta cenna tradycja jest praktycznie niemożliwa do kontynuowania w czasach rozwiniętej demokracji. Pocieszeniem jest fakt, że październik 2022 był miesiącem nowości w medycynie - od Nagrody Nobla poczynając po krajowe konferencje, na których dowiedzieliśmy się o nowych ośrodkach badawczych oraz nowych programach terapeutycznych.
Specyficzną anty-oszczędnościową nowością jest zapowiedź Naczelnej Izby Lekarskiej podwyższenia obowiązkowej składki z 60 zł do 120 zł miesięcznie. Na forach lekarskich trwa ożywiona dyskusja na ten temat. Czy struktury samorządu lekarskiego zwiększą swoją ofertę dla środowisko o 100%? Chyba raczej nie. Inflacja według oficjalnych danych wynosi około 18%. Na co zostanie przeznaczone 82% kwoty składki póki co nie wiadomo. Wzorem brukselskiej Madame Chapeau będziemy musieli z uwagą patrzeć na zawartość naszych portfeli.
Spis treści
1. Nagroda Nobla w medycynie i fizjologii dla Svante Pääbo za badania genomu człowieka i jego przodków
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2061-nagroda-nobla-w-medycnie-i-fizjologii-dla-svante-paeaebo-za-badnia-genomu-neandertalczyka
2. Dwunastego października obchodzimy Światowy Dzień Reumatyzmu
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2071-12-pazdziernika-obchodzimy-swiatowy-dzien-reumatyzmu
3. Sztuka pisania życiorysu na przykładzie Krystyny Knypl
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2072-sztuka-pisania-zyciorysu-na-przykladzie-krystyny-knypl
4. Światowy Dzień Zakrzepicy 2022
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2073-swiatowy-dzien-zakrzepicy-2022
5. Międzynarodowa konferencja "Opieka farmaceutyczna a bariery w rozwoju aptek"
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2077-miedzynarodowa-konferencja-opieka-farmaceutyczna-a-bariery-w-rozwoju-aptek
6.Wyróżnienie w konkursie plastycznym dla naszej młodej ilistratorki
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2099-wyroznienie-w-konkursie-plastycznym-dla-naszej-mlodej-ilustratorki
7. Uroczystość otwarcia w Warszawie nowoczesnego ośrodka badań klinicznych
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2100-uroczystosc-otwarcia-w-warszawie-nowoczesnego-osrodka-badan-klinicznych
8. Sztuczna inteligencja pomoże zdiagnozować ciężką stenozę aortalną
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2101-sztuczna-inteligencja-pomoze-zdiagnozowac-ciezka-stenoze-aortalna
9. Czy nadal wszystko zaczyna się od badania kropli krwi? Od morfologii do terapii genowych i komórkowych
https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2102-czy-wszystko-zaczyna-sie-od-badania-kropli-krwi-od-morfologii-do-terapii-genowych-i-komorkowych
10. Obfite krwawienia miesiączkowe - objaw niepożądany po szczepionkach Comirnaty i Spikevax
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2103-obfite-krwawienia-miesiaczkowe-objaw-niepozadany-po-szczepionkach-comirnaty-i-spikevax
11. O piętrzeniu się trudności
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly/2075-o-pietrzeniu-sie-trudnosci
12. Perfect City - kraina przyszłości, rozdziały od 1 do 20
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2079-perfect-city-kraina-przyszlosci-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2080-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-drugi-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2081-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-trzeci-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2082-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-czwarty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2083-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-piaty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2084-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-szosty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2085-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-siodmy-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2086-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-osmy-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2087-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dziewiaty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2088-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dziesiaty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2089-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-jedenasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2090-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dwunasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2091-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-trzynasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2092-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-czternasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2093-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-pietnasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2094-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-szesnasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2095-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-siedemnasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2096-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-osiemnasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2097-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dziewietnasty-21-10-2022
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2098-perfect-city-kraina-przyszlosci-rozdzial-dwudziesty-21-10-2022
W październiku Czytelnicy odwiedzili stronę GdL 6 319 razy. Natomiast od początku roku odwiedziło nasze strony www 53 155 osób, które złożyły 83 085 wizyt.
Serdecznie wszystkich pozdrawiam oraz życzę ciekawej lektury!

Dr med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazeta dla Lekarzy
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: niedziela, 30.10.2022, 04:41
-
Odsłony: 285
Krystyna Knypl
Z informacji prasowej nadesłanej przez Europejską Agencję Leków (ang. European Medicines Agency, EMA) dowiadujemy się, że Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) - będący jedną ze struktur EMA - ( https://www.ema.europa.eu/en/committees/pharmacovigilance-risk-assessment-committee-prac) zalecił dodanie do informacji o produkcie, że szczepionki Comirnaty i Spikevax mogą powodować u kobiet ciężkie krwawienia miesiączkowe.

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Ute
Ciężkie krwawienie miesiączkowe (obfite miesiączki) można zdefiniować jako krwawienie charakteryzujące się zwiększoną objętością i (lub) czasem trwania, które zakłóca fizyczną, społeczną, emocjonalną i materialną jakość życia danej kobiety. Przypadki ciężkiego krwawienia miesiączkowego zgłaszano po podaniu pierwszej, drugiej i uzupełniającej dawki szczepionek Comirnaty i Spikevax. Objaw ten był zgłaszany zarówno w czasie badan klinicznych, jak również był zgłaszany przez pacjentek w systemie Eudravigilance, a także opisywany w literaturze medycznej.
Po dokonaniu przeglądu dostępnych danych PRAC stwierdził, że istnieje co najmniej uzasadniona możliwość, że wystąpienie obfitego krwawienia miesiączkowego jest związane przyczynowo z tymi szczepionkami i dlatego zalecił aktualizację informacji o produkcie. Częstość występowania tego działania niepożądanego wg PRAC jest nieznana.
Przegląd medycznej literatury naukowej na ten temat przedstawili M.Nazir i wsp. w artykule zatytułowanym "Menstrual abnormalities after COVID-19 vaccines: A systematic review" ) na łamach recenzowanego pisma Vacunas ( https://www.sciencedirect.com/journal/vacunas ). Słowo vacunas w języku hiszpańskim oznacza szczepionki.
Do przeglądu włączono łącznie 78 138 zaszczepionych kobiet z 14 badań. Spośród nich 39 759 (52,05%) miało jakąś formę problemu z miesiączką po szczepieniu. Menorrhagia (obfite, przedłużające się krwawienie), metrorrhagia (nieregularne miesiączki) i polimenorrhea (cykl krótszy niż 21 dni) były najczęściej obserwowanymi problemami, a ogólny wskaźnik zaburzeń miesiączkowania w badaniach wynosił od 0,83% do 90,9%. Wiek, ciąża w wywiadzie, ogólnoustrojowe działania niepożądane szczepionki COVID-19, palenie tytoniu oraz druga dawka szczepionki COVID-19 były predyktorami problemów z miesiączkowaniem po szczepieniu.

Dr med. Krystyna Knypl
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 28.10.2022, 21:14
-
Odsłony: 314
Informacja prasowa
Terapie genowe i komórkowe (CAR-T) już dziś spowodowały przełom w leczeniu niektórych chorób hematologicznych (chłoniaki, białaczki) i neurologicznych (SMA), a w przyszłości mają szansę być wykorzystywane także w szeregu innych schorzeń. Konieczna jest jednak wyrafinowana diagnostyka, która zaczyna się od prostego badania krwi i jego interpretacji podkreślano podczas debaty "Czy nadal wszystko zaczyna się od badania kropli krwi ? Od morfologii do terapii genowych i komórkowych" zorganizowanej przez Stowarzyszenie Hematologia Nowej Generacji, która odbyła się 28 października 2022 w Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie.
Najnowszą metoda leczenia, coraz szerzej stosowaną w hematoonkologii są komórki CAR-T. Od pacjenta są pobierane limfocyty T, następnie zmieniane metodą inżynierii genetycznej i z powrotem podawane pacjentowi. Technologia CAR-T jest już dostępna w leczeniu ostrej białaczki limfoblastycznej, w chłoniakach rozlanych z dużych komórek B, pierwotnym chłoniaku śródpiersia oraz szpiczaku plazmocytowym.
Technologia CAR-T polega na modyfikacji genetycznej limfocytów T w taki sposób, by stały się zdolne do rozpoznawania i eliminacji komórek nowotworowych. Limfocyty T zostają wyposażone w chimeryczne receptory antygenowe (ang. chimeric antygen receptor; CAR). Dzięki tej modyfikacji komórki nowotworowe stają się widoczne dla układu odpornościowego. CAR na limfocytach T łączą się z charakterystycznymi białkami znajdującymi się na powierzchni komórek nowotworowych, i w efekcie zostają uruchomione mechanizmy zwalczające chorobę przez układ immunologiczny.
Terapie genowe znajdują także zastosowanie w neurologii. Od 1 września 2022 jest w Polsce refundowana terapia genowa w rdzeniowym zaniku mięśni (SMA). Obecnie każde dziecko w Polsce po urodzeniu ma wykonane badanie przesiewowe w kierunku SMA. Prowadzone są też badania kliniczne terapii genowych w innych chorobach, takich jak na przykład adrenoleukodystrofia, zespól Retta. Wazna jest współpraca między specjalistami oraz lekarzami rodzinnymi - podkreślano podczas konferencji, w której udział wzięli specjalista neurologii dziecięcej dr hab. Magdalena Chrościńska - Krawczyk, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych dr Michał Sutkowski oraz hematolodzy prof. dr hab. Krzysztof Giannopoulos i prof. dr hab. Tomasz Wróbel.
Więcej informacji na temat hematoonkologii pod linkami
https://hematoonkologia.pl/aktualnosci
https://hematoonkologia.pl/edukacja
https://terapiegenowe.pl/
Oprac. Krystyna Knypl
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 27.10.2022, 21:28
-
Odsłony: 298
Krystyna Knypl
Stenoza aortalna jest najczęstszą pierwotną zmianą zastawkową wymagającą operacji lub interwencji przezcewnikowej w Europie oraz Ameryce Północnej. Częstość występowania tej wady serca wzrasta ze względu na starzenie się społeczeństw. Wytyczne zalecają wczesną interwencję u wszystkich objawowych pacjentów ze względu na niepomyślne rokowanie. Około 50% nieleczonych pacjentów ze stenozą aortalną umiera w ciągu pierwszych dwóch lat od wystąpienia objawów. Do oceny ciężkości choroby wykorzystuje się badanie echokardiograficzne, a mianowicie prędkość szczytową, średni gradient ciśnienia i powierzchnię zastawki aortalnej. Istnieje jednak coraz więcej dowodów na to, że podwyższone ryzyko śmiertelności wykracza poza obecne definicje diagnostyczne i u większej liczby pacjentów należy rozważyć wymianę zastawki aortalnej.

Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Aortic_stenosis
W badaniu AI-ENHANCED AS, przedstawionym podczas kongresu European Society of Cardiology 2022, sprawdzono, czy algorytm AI opracowany na podstawie parametrów echokardiograficznych rutynowo stosowanych w praktyce klinicznej może zidentyfikować umiarkowaną i ciężką stenozę aortalnej związane ze zwiększoną pięcioletnią śmiertelnością. Autorzy doniesienia opracowali AI-Decision Support Algorithm (AI-DSA) został opracowany przy użyciu danych z National Echo Database of Australia (NEDA), która zawiera ponad 1 000 000 echokardiogramów od ponad 630 000 pacjentów i jest powiązana z informacjami o śmiertelności.
Spośród 179 054 osób, AI-DSA zidentyfikował 2 606 (1,4%) z fenotypem umiarkowanym do ciężkiego i 4 622 (2,5%) z ciężkim fenotypem. Pięcioletnia śmiertelność wynosiła 56,2% u pacjentów z fenotypem umiarkowanym do ciężkiego i 67,9% u pacjentów z ciężkim fenotypem.
Autorzy badania sugerują, że algorytm AI mógłby być stosowany w praktyce klinicznej, aby ostrzegać lekarzy o pacjentach, którzy powinni przejść dalsze badania w celu określenia, czy kwalifikują się do wymiany zastawki aortalnej.
Piśmiennictwo
https://academic.oup.com/eurheartj/article/43/7/561/6358470?login=false
https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Artificial-intelligence-identifies-severe-aortic-stenosis-from-routine-echocardiograms
Krystyna Knypl
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 27.10.2022, 04:05
-
Odsłony: 444
Krystyna Knypl
Nowoczesne metody leczenia nowotworów niosą nadzieję dla tysięcy pacjentów, którzy każdego roku otrzymują rozpoznanie zmieniające ich życie. W dniu 26 października 2022 r. w Warszawie nastąpiło otwarcie zaawansowanego technologicznie ośrodka sieci Pratia. Oznacza to dla mieszkańców całej Polski większy dostęp do innowacyjnych terapii onkologicznych.
Nowotwory złośliwe stanowią drugą po chorobach układu krążenia, przyczynę zgonów w Polsce. Dane Krajowego Rejestru Nowotworów mówią o ponad 170 tysiącach przypadków stwierdzonych w 2019 roku. Liczba zachorowań na nowotwory złośliwe powiększa się z roku na rok, w ciągu dekady 2010-2019 wzrosła o ponad jedną piątą. Województwo mazowieckie znalazło się, po województwie śląskim, na drugim miejscu pod względem liczby rozpoznanych nowotworów.
Ogromną rolę w procesie rozwijania nowych terapii odgrywają badania kliniczne. W Polsce w 2019 roku 35% wszystkich badań klinicznych było poświęconych onkologii. W 2020 roku, we wszystkich obszarach terapeutycznych, dostęp do najnowocześniejszych terapii uzyskało w ten sposób 25 tysięcy pacjentów .
Wiedza polskich pacjentów na temat badań klinicznych wyraźnie rośnie, gdy sami zapadają na chorobę nowotworową. O ile 6 na 10 Polaków zetknęło się z określeniem „badania kliniczne”, to wśród pacjentów onkologicznych zaznajomionych z nim jest już 8 na 10. Chęć udziału w takich programach zadeklarowało 55% Polaków, a w przypadku pacjentów onkologicznych odsetek chętnych do udziału w badaniach wynosi 72%.
Szansa na wyleczenie choroby, możliwość uzyskania dostępu do najnowszych metod leczenia i bezpłatnej opieki zdrowotnej skłaniają potencjalnych pacjentów do udziału w badaniach klinicznych. W świadomości Polaków nadal obecne są jednak także bariery, przede wszystkim obawa przed negatywnymi skutkami ubocznymi, strach przed niezbadaną terapią i konieczność odbywania cyklicznych wizyt w ośrodkach.
Cały proces udziału pacjenta w badaniu klinicznym przebiega w wysokich standardach technologicznych, kadrowych oraz administracyjnych. Placówki, w których są prowadzone badania kliniczne, muszą spełnić szczegółowo określone wymagania i umiejętnie poruszać się w procesach badawczych. Wiele badań klinicznych Polska przyciąga zza granicy, przede wszystkim ze Stanów Zjednoczonych. Kluczem do ich ulokowania nad Wisłą jest spełnienie norm jakościowych potwierdzonych w inspekcjach organów krajowych oraz międzynarodowych, takich jak amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) oraz Europejska Agencja Leków (EMA).
Pratia jest największą siecią ośrodków badań klinicznych w Europie. W Polsce jest 10 ośrodków badań klinicznych, w tym trzy z nich specjalizują się w onkologii i hematoonkologii (Katowice, Kraków, Poznaniu).
Za punkt honoru postawiliśmy sobie stworzenie kolejnego ośrodka w Warszawie, który łączy w sobie 20 lat doświadczenia w badaniach wczesnych faz i onkologii. Dzisiaj mamy przyjemność ogłosić start jego działalności – powiedział Maciej Jurkun, dyrektor Pratia Polska podczas uroczystości otwarcia. Dziennikarze medyczni uczestniczący w uroczystości otwarcia mieli możliwość zwiedzenia ośrodka oraz poznania zasad jego pracy.
Temat badań klinicznych w hematologii/onkologii poruszaliśmy na naszych łamach w artykule "Badania kliniczne nad chłoniakami niosą nadzieje" https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/choroby-rzadkie/510-badania-kliniczne-nad-chloniakami-niosa-nadzieje
Krystyna Knypl
GdL 10/2022
Więcej o badaniach klinicznych
https://pl.wikipedia.org/wiki/Protok%C3%B3%C5%82_badania_klinicznego
https://pl.wikipedia.org/wiki/Protok%C3%B3%C5%82_badania_klinicznego
Więcej informacji o Pratia
https://www.pratia.com/s/partners
https://pratia.com/en/blog-partnerow/pratia-invests-in-mtz-clinical-research-and-enters-a-new-area-of-%E2%80%8B%E2%80%8Bearly-phase-clinical-research/
https://www.money.pl/gielda/neuca-siec-pratia-objela-udzialy-mtz-clinical-research-6598823868102785a.html
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 26.10.2022, 15:39
-
Odsłony: 344
Z przyjemnością informujemy, że praca plastyczna Adrianny Kęsik (lat 10), uczennicy Szkoły Podstawowej nr 45, im. Janusza Korczaka w Sosnowcu, zdobyła Wyróżnienie na Wojewódzkim Konkursie Plastycznym W drodze do Polski – losy Śląska po powstaniach
, organizowanym przez Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny – oddział Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. Adrianna debiutowała na łamach Gazety dla Lekarzy pięknym rysunkiem lamy (do obejrzenia pod linkiem https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/1222-badania-nad-skutecznoscia-szczepionki-mrna-1273-w-zapobieganiu-zakazeniom-innymi-wirusami)
Konkurs adresowany był do uczniów szkół podstawowych (wiek 10 -14 lat) oraz szkół ponadpodstawowych z terenu województw opolskiego i śląskiego.
Zadaniem uczestników było przygotowanie pracy plastycznej przedstawiającej bramy triumfalne stawiane z okazji uroczystości przyłączenia do Polski części Górnego Śląska, które odbywały się od 20 czerwca do 4 lipca 1922 roku w górnośląskich miastach i miejscowościach.
Przesłano łącznie 253 prace z 44 ośrodków (241 w kategorii szkół podstawowych, 12 w kategorii szkół ponadpodstawowych).
Praca Adrianny przedstawia bramę triumfalną w Królewskiej Hucie ( obecnie Chorzów)
"Uroczystość powitania Wojska Polskiego odbyła się 20 czerwca. Polskie oddziały powitały na moście w Szopienicach tłumy ludzi, wśród nich wojewoda śląski Józef Rymer i działacz narodowy i dyktator III powstania śląskiego Wojciech Korfanty.
Oddziały polskiej kawalerii pod wodzą gen. Stanisława Szeptyckiego przeszły w kilkukilometrowej defiladzie do rynku w Katowicach, przechodząc po drodze przez ustawione i udekorowane bramy triumfalne." cyt. Muzeum Historii Polskihttps://muzhp.pl/pl/e/1764/podpisanie-w-katowicach-aktu-przylaczenia-czesci-gornego-slaska-do-polsk
Wydarzenie zrealizowano w ramach projektu Połączenie Górnego Śląska z Polską
Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017 - 2022 w ramach Rządowego Programu Dotacyjnego Niepodległa.
Link do strony organizatora konkursu
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 19.10.2022, 13:17
-
Odsłony: 384
Krystyna Knypl
Przedstawiciele branży farmaceutycznej zebrali się 19/10/2022 r. w Warszawie, aby obradować nad dalszym rozwojem opieki farmaceutycznej. Jest to trzecia z kolei konferencja zorganizowana przez Europejską Federację Sieci Aptecznych w której uczestniczą farmaceucie z Polski, Irlandii, Słowenii, Czech, Chorwacji, Węgier i Rumunii. Program konferencji jest pod linkiem https://www.eufpc.eu/conference-2022
Zgodnie z definicją, którą określa ustawa o zawodzie farmaceuty, opieka farmaceutyczna to świadczenie zdrowotne udzielane przez farmaceutę i stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem prowadzącym leczenie pacjenta, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii. Obszary, w których ustawodawca przewidział świadczenia to konsultacje farmaceutyczne, przeglądy lekowe, indywidualne plany opieki farmaceutycznej, badania diagnostyczne, recepty kontynuowane - czytamy na stronie https://www.aptekarska.pl/2022/07/04/opieka-farmaceutyczna-zmiany-od-01-09-2022/
Polskie apteki są szczególnie aktywne w promowaniu rozwoju opieki farmaceutycznej o czym świadczy między innymi 2,2 mln dawek szczepionki przeciwko COVID-19 podanych pacjentom przez farmaceutów w aptekach oraz ich aktywny udział w szczepieniach przeciwko grypie.W planach jest wykonywanie w aptece oznaczeń glukozy, lipidogramu oraz podejmowanie leczenia. Zdaniem wykładowców przeszkodą w rozwoju tych usług w aptekach jest niemożność reklamowania tego rodzaju usług oraz brak dostępu farmaceuty do dokumentacji lekarskiej.
Krystyna Knypl
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 13.10.2022, 21:27
-
Odsłony: 317
Krystyna Knypl
13 października obchodzony jest Światowy Dzień Zakrzepicy. Jest to również dzień urodzin Rudolfa Virchowa, który jako pierwszy opisał chorobę zakrzepowo-zatorową.

Źródło ilustracji:
https://en.wikipedia.org/wiki/Rudolf_Virchow
Z tej okazji odbyła się w Warszawie zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Flebologiczne konferencja naukowa podczas której przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat choroby zakrzepowo - zatorowej. Z powodu tego schorzenia umiera na świecie codziennie 1600 osób, jest ona przyczyną zgonów 543 tysięcy zgonów rocznie. Według danych NFZ w Polsce na chorobę zakrzepowo-zatorowa choruje rocznie około 230 tysięcy osób. Ryzyko zachorowania jest większe u osób z trombofilią (czyli nadkrzepliwością zwaną też stanem prozakrzepowym). Zakrzepica rozwija się o usób ze stanem prozakrzepowym gdy wystąpi dodatkowy czynnik ryzyka, jak na przykład unieruchomienie. Nasza globalna mobilność i związane z nią długie podróże ma też swój udział w zwiększenie liczby przypadków choroby zakrzepowo-zatorowej. Podczas konferencji podkreślano znaczenie profilaktyki oraz edukacji.
Krystyna Knypl
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: czwartek, 13.10.2022, 07:17
-
Odsłony: 381
Krystyna Knypl ( nazwisko panieńskie Łapińska) urodziła się na Podlasiu w rodzinie szlacheckiej pieczętującej się herbem Jelita, przyznanym jej pra-pradziadkowi Wincentemu Anastazemu Łapińskiemu w roku 1765 przez Heroldyę Królestwa Polskiego.
Dokument potwierdzający szlacheckie korzenie Krystyny
Korzenie ze strony matki, Haliny Hublewskiej, prowadzą do Ksawerego Konopackiego uważanego za założyciela warszawskiej Nowej Pragi. Był on naczelnikiem sekcji Wydziału Górnictwa przy Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie.
Zauważmy, że trasa kolei Warszawsko-Petersburskiej przebiega przez rodzinne miasteczko Krystyny, czyli Łapy! Cóż za symbolika!
Kraj lat dziecinnych

Strach ma duże oczy..., no i loki ;)
Na fotografii, wykonanej w słynnym salonie fotograficznym Władysława Piotrowskiego ( https://wirtualnelapy.dklapy.pl/galeria), widzimy elegantkę z dużymi oczami i jasnymi falującymi lokami.
Krystyna dała się poznać jako front woman już od najmłodszych lat
Kolejna fotografia z dzieciństwa Krystyny (zrobiona w Wysokiem Mazowieckiem, gdzie rodzice Krystyny pracowali w miejscowym liceum. Ojciec był dyrektorem szkoły, a Matka nauczycielką języka polskiego https://jagiellonczyk.org.pl/2021/03/10/historia-lo/) wskazuje, że prezentuje się ona równie interesująco w stroju wizytowym do fotografii, jak i w roboczym stroju do piaskownicy.
Co więcej, ma talent do bycia tzw. front woman! Wczesne opanowanie tej umiejętności przydało się po latach, gdy Krystyna została redaktor naczelną „Gazety dla Lekarzy”. Wiadomo nie od dziś, że Diabeł ubiera się u Prady i wszystkie redaktor naczelne to elegantki, że ho! ho!
W 1948 roku rodzice przenieśli się do Warszawy, gdzie Matka objęła stanowisko kierowniczki bursy studenckiej „Dziekanka” przy Krakowskim Przedmieściu.


Otwarcie Dziekanki
Ojciec pracował jako księgowy w stowarzyszeniu wyższej użyteczności publicznej o nazwie „Towarzystwo Burs i Stypendiów”. Matka Halina, zainspirowana rozmowami ze studentami mieszkającymi w Dziekance, zaczęła uczęszczać na zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim, początkowo jak wolny słuchacz wykładów tak wybitnych profesorów jak Witold Doroszewski (https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Doroszewski) czy Artur Sandauer (https://pl.wikipedia.org/wiki/Artur_Sandauer). Po zdaniu dwóch egzaminów została przyjęta na wydział polonistyki i po jego ukończeniu uzyskała tytuł magistra na podstawie pracy o twórczości Aleksandra Fredry.

Praca magisterska
Po ukończeniu studiów Matka Halina pracowała jako redaktor w Państwowym Zakładzie Wydawnictw Lekarskich przy ulicy Długiej. Krystyna odwiedzając matkę w wydawnictwie miała okazję poznać przyszłych luminarzy medycyny, takich jak Bogdan Kamiński, Artur Dziak ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/890-nie-lataj-za-wysoko-bo-cie-nie-zauwaza), którzy także pracowal w PZWL-u. Opowieści o innych autorach, wybitnych profesorach medycyny jak Eleonora Reicher (twórczyni polskiej reumatologii), Antoni Horst, fizjolog ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Horst), Alicja Blaim, pediatra-endokrynolog ( https://endokrynologiapediatria.wum.edu.pl/content/historia-kliniki-pediatrii-i-endokrynologii) a także obecne w domu egzemplarze słynnych podręczników medycznych redagowanych przez Matkę, takich jak na przykład Historia medycyny Władysław Szumowskiego, niewątpliwie miały wpływ na wybór studiów lekarskich przez Krystynę.
Podczas wakacji powracała chętnie do rodzinnego miasteczka, korzystając z zaproszenia Cioci Frani, osoby pobożnej, wielkiego serca i szlachetności, a także miłośniczki zwierząt. Ciocia Frania miała także talent matematyczny, z którego korzystały wszystkie okoliczne dzieci. Jak wspomniała po latach Henia, koleżanka z dzieciństwa – nie było takiego równania matematycznego, którego Ciocia nie potrafiłaby rozwiązać.

Ciocia Frania, prekursorka ekologicznej gospodarki, przygotowuje chrust do ogrzania mieszkania
Ciocia zawsze miała w swym gospodarstwie konia, krowy, owieczki oraz kota. Jeden z nich znany był z tego, że odprowadzał ciocię do kościoła na poranną mszę świętą. Po odprowadzeniu Cioci wracał do domu, siadał na wysokim słupku ogrodzenia i tak czekał na jej powrót z kościoła.
Poranne przeganianie krów z obory na pastwisko oraz powrót pod wieczór były ceremonią trwale wpisaną w miejscowe obyczaje, a uczestnictwo w nich – ulubionym zajęciem jej Córki Kate, która wiele wakacji spędziła w rodzinnej miejscowości swojej matki.
Owieczki, które początkowo pasły się z krowami na łąkach nad Narwią, z czasem skubały trawę w przydomowym ogrodzie.

Na podwórku u Cioci Frani
Edukacja szkolna oraz studia wyższe
Krystyna jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego nr 27 im. T. Czackiego, które w jej szkolnych czasach mieściło się przy ulicy Karowej w Warszawie. Po zdaniu matury odbyła w latach 1962-1968 studia na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie. Po piątym roku była laureatką konkursu na wzorowego studenta.W 1967 r. była na 4 tygodniowej wakacyjnej praktyce studenckiej w Instytucie Medycznym w Rydze (http://modnediagnozy.blogspot.com/2021/12/5122021-praktyka-studencka-w-rydze-otwa.html).
W czasie studiów słuchała wykładów wybitnych profesorów o szlachetnych życiorysach. Należeli do nich między innymi chirurg prof. Zdzisław Łapiński (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1244-medycyna-oparta-na-wspomnieniach), Powstaniec Warszawski oraz uczestnik członek Polskiej Misji Medycznej do Ham-Hyn w Korei Północnej (1955) oraz internista prof. Marek Sznajderman (https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020), u którego zdawała egzamin dyplomowy w chorób wewnętrznych oraz odbywała staż podyplomowy. Po latach odnalazła dokumenty z których dowiedziała się, że był on razem z jej Ojcem więźniem niemieckiego, koncentracyjnego obozu w Sachsenhausen.
Praca w zawodzie lekarza
Pracę w zawodzie lekarza rozpoczęła w kwietniu 1968 roku w Państwowym Szpitalu Klinicznym nr 1 w Warszawie przy ul.Nowogrodzkiej 59.
Po ukończeniu stażu podyplomowego kontynuowała pracę w ramach studiów doktoranckich, które zakończyła w 1974 roku uzyskaniem tytułu doktora nauk medycznych na podstawie pracy "Zastosowanie ultrasonokardiografii do oceny stanu czynnościowego mięśnia sercowego". Jest specjalistą chorób wewnętrznych II stopnia oraz specjalistą hipertensjologii. W roku 2001 uzyskała tytuł specjalisty European Society of Hypertension w uznaniu osiągnięć w dziedzinie hipertensjologii.
Poza pracą lekarską w szpitalu prowadziła zajęcia z chorób wewnętrznych w języku rosyjskim ze studentami przyjeżdżającymi z Erewania na praktyki wakacyjne. Dzięki znajomości języka rosyjskiego została ponadto zaproszona w 1975 roku do wygłoszenia wykładu "Zastosowanie leków blokujących receptory adrenergiczne beta w leczeniu schorzeń układu krążenia" na Nowosybirskim Uniwersytecie Państwowym w słynnym miasteczku akademickim Akademgorodok podczas Tygodnia Leków Polskich.
Swą wiedzę o echokardiografii pogłębiała na seminarium w Londynie (1979), podczas którego miała okazję obserwować pionierskie badanie zastawki tętnicy płucnej przez prof. Arthura E. Weymana.

Dyplom uczestnictwa w seminarium "Postępy echokardiografii" w Londynie
Od 1982 roku pracowała w Poradni Nadciśnieniowej Państwowego Szpitala Klinicznego nr 1 w Warszawie przy ul. Nowogrodzkiej 59, łącząc praktykę lekarską z pracą naukową oraz dydaktyczną. Pod jej kierunkiem troje młodych lekarzy zrealizowało prace naukowe na temat nadciśnienia, które były prezentowane przez nich na kongresach European Society of Hypertension w Mediolanie i Paryżu. Krystyna prezentowała w 2004 roku trzy doniesienia naukowe na kongresie Interamerican Society of Hypertension w Sao Paulo.

Dyplom Specjalisty European Society of Hypertension
Swój lekarski odcinek drogi zawodowej podsumowała w książce "Złoty Dyplom Lekarza",
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/images/ksiazki/Krystyna%20Knypl%20Zloty%20dyplom%20lekarza-WWW.pdf
Praca w zawodzie dziennikarza

Od roku 2000 Krystyna kontynuowała praktykę lekarską w warszawskich prywatnych przychodniach lekarskich. Nowa formuła pracy pozwoliła jej na bardziej intensywne zajęcie się twórczością dziennikarską oraz literacką. W 2003 roku wydała debiutancką powieść "Maść tygrysia czyli powołanie do medycyny" ( drugie wydanie książki w nakładzie 1500 egzemplarzy miało tytuł "Życie po byciu lekarzem", tytuł informuje o drugie karierze w zawodzie dziennikarza kontynuowanej przy zachowaniu aktywnego prawa wykonywania zawodu lekarza przez Krystynę. Czytelnicy przyjęli książkę bardzo życzliwie, co zachęciło Krystynę do kontynuowania aktywności literackich.
Jednak bardziej niż pisanie recept na leki hipotensyjne pociągało ją pisanie felietonów, artykułów, wierszy oraz książek. W latach 2006-2012 była felietonistką „Gazety Lekarskiej” wydawanej przez Naczelną Izbę Lekarską. Na łamach tego czasopisma stworzyła ponadczasowo słynną rubrykę „Rozszyfruj receptę”, w której pokazywała przykłady lekarskich hieroglifów, a czytelnicy nadsyłali rozszyfrowania.
Jedna z zagadek z rubryki "Rozszyfruj Receptę".

Jej kolorowy wizerunek w prasie wysokonakładowej

Rubryka "Pytania do lekarza"
W 2012 roku podjęła się wydawania miesięcznika „Gazeta dla Lekarzy” – pisma non profit tworzonego przez lekarzy i ich rodziny. Współtwórcą "Gazety dla Lekarzy" jest jej Mąż Mieczysław Knypl (1949-2021), ku pamięci którego napisała książkę "Tańczę tango, powieść miłosna".
Okładka "Tańczę tango, powieść miłosna"
Jest autorką powieści SF "Diagnoza: gorączka złota" napisanej w latach 2011/2013, w której występuje Nowy Wspaniały Świat, Rzeczywistość Rozszerzona, szczepionka Muti Vir-Vir, która jest podawana w szczepionko-busach...Nie dość tego szczepionka wywołuje pewne działania niepożądane, które cieszą Partię Bogatokratów...
Swój dziennikarski odcinek drogi zawodowej podsumowała w książce "Kaczka Dziennikarska" ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/images/gdl_2020/KACZKA%20dziennikarska.pdf
Ze szczególnym zaangażowaniem Krystyna promuje zdrowy styl życia oraz dietę z ograniczeniem soli. W uznaniu zasług na tym polu otrzymała w 2014 roku World League Award for Notable Achievments In Dietary Salt Reduction at the Population Level.

Dyplom World Hypertension League
Krystyna podróżowała po Europie oraz Afryce Północnej. Prawdziwym wyzwaniem była podróż do Brazylii odbyta przez nią w związku z prezentacją trzech doniesień naukowych podczas kongresu Interamerican Society of Hypertension w São Paulo. Realizacja podróży była możliwa dzięki otrzymaniu wyjazdowego grantu naukowego.
Podróżowała także do Argentyny na World Congress of Cardiology w Buenos Aires, a zakończeniu obrad odbyła samodzielnie przygotowaną, indywidualną podróż do wodospadów Iguazu.
Podobnie w pojedynkę podróżowała do Australii na kongres transplantologiczny. Wielokrotnie odwiedziła Stany Zjednoczone w związku z akredytacjami dziennikarskimi na kongresach American Society of Hypertension, American Society of Cardiology, American Heart Association, American Society of Clinical Oncology.
Wielokrotnie otrzymywała akredytacje dziennikarskie udzielane przez The Consumers, Health, Agriculture and Food Executive Agency przy Komisji Europejskiej na konferencjach poświęconych ochronie zdrowia odbywających się w Brukseli, Madrycie oraz Atenach. Uzyskiwała także akredytacje od krajowych instytucji, takich jak Sejm oraz Senat RP, Pałac Prezydencki, Polska Akademia Nauk. Udzieliła około 30 wywiadów dla stacji radiowych, telewizyjnych oraz prasy.
Ciekawą formą i jednocześnie poważnym wyzwaniem dla dziennikarza jest wywiad w języku obcym. Według Krystyny ostateczny tekst jest efektem myśli osoby udzielającej wywiadu oraz słów użytych przez dziennikarza do przetłumaczenia tego, co zostało zarejestrowane na nośniku elektronicznym. Miała ona okazję sprawdzić się w tym zakresie, przeprowadzając wywiady między innymi z prof. Philippem Kotlerem, guru marketingu oraz prof. Louisem Ignarro, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.

Prof.Louis Ignarro, laureat Nagrody Nobla z medycyny i Krystyna Knypl podczas wywiadu
Innym rodzajem dziennikarskiej przygody okazało się zaproszenie do pisania felietonów w języku angielskim na największym portalu dla lekarzy www.sermo.com. Od roku 2016 Krystyna pisze felietony jako „Sermo community columnist” dla internetowej społeczności lekarzy, liczącej 800 000 osób z 150 krajów. Jej felieton "Is a woman of a certain age, still interested in sex?" został opublikowany przez portal WHO / ONZ "Decade of a healthy aging"
https://www.decadeofhealthyageing.org/find-knowledge/voices/feature-stories/detail/is-a-woman-of-a-certain-age-still-interested-in-sex
I last but not least jest autorką kilkudziesięciu wierszy.
Krystyna interesuje się fotografią, prowadzi fotoblog Modne Diagnozy (http://modnediagnozy.blogspot.com/).
Jej zdjęcie z motylem fruwającym nad Iguazu otrzymało wyróżnienie na międzynarodowym konkursie fotograficznym zorganizowanym przez Lonely Planet One Planet.
Bohaterami dnia codziennego Krystyny są Córka Kate, Zięć Maciej oraz Wnuczęta Helenka i Heniek. Dla nich napisała trylogię rodzinną "Mozaika wspomnień" składa się z tomów: "Zaczęło się w Zakopanem", "Wszystkie dzieciaki mają szufladę" oraz "W rytmie La Paloma". Kolekcjonuje wydania Małego Księcia w różnych językach.
Krystyna należy do Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (od 1977 roku), European Society of Cardiology (od 1977 roku) oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (od 2004 roku.)
Matylda Przekora
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 12.10.2022, 00:36
-
Odsłony: 368
Krystyna Knypl
12 października obchodzimy (od 1996 roku) Światowy Dzień Reumatyzmu. Z tej okazji 11 października 2022 r. odbyła się w Sejmie RP debata podczas której przedstawiono projekt pilotażu "Pacjent pierwszorazowy z wczesnym zapaleniem stawów na ścieżce opieki kompleksowej KOWZS". Program debaty był następujący:
1.O wdrożeniu projektu pilotażu „Kompleksowa opieka nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów KOWZS”
- Maciej Miłkowski – podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia
2.Szybka ścieżka opieki zdrowotnej dla pacjentów pierwszorazowych z wczesnym zapaleniem stawów wypracowana we współpracy z Ministerstwem Zdrowia.
- dr. n. med. Marek Tombarkiewicz – dyrektor Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie, lider kompleksowej opieki KOWZS
3.Zapalne choroby reumatyczne przebiegające z objawami wczesnego zapalenia stawów - wybrane aspekty epidemiologii, diagnostyka i leczenie.
- Przedstawienie projektu świadczenia KOWZS w oparciu o najczęstsze zapalne choroby reumatyczne przebiegające z objawami wczesnego zapalenia stawów.
- prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska, konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii
4.Wpływ kompleksowej opieki KOWZS na optymalizację leczenia pacjenta z zapalną chorobą reumatyczną z perspektywy lekarzy praktyków i kierowników Klinik, przyszłych koordynatorów KOWZS.
- Kierownicy Klinik, przyszłych ośrodków realizujących KOWZS
5.Przesłanie ambasadorki kampanii „ Wcześniej Znaczy Lepiej” skierowane do pacjentów pierwszorazowych na temat tzw. „czujności diagnostycznej” związanej z koniecznością zgłaszania się do lekarza w razie zaobserwowania objawów wczesnego zapalenia staw.
– Agata Młynarska – ambasadorka kampanii „Wcześniej Znaczy Lepiej”, dziennikarka
6.Znaczenie kompleksowej opieki i szybkiej ścieżki dla pacjentów pierwszorazowych z zapalnymi chorobami reumatycznymi - perspektywa pacjenta.
– Violetta Zajk – Prezes Stowarzyszenia 3majmy się RAZEM
7.Doświadczenia pacjentów w obecnym systemie opieki zdrowotnej.
Dagmara Samselska – Prezes Fundacji Amicus
8.Ocena dostępu do świadczeń w reumatologii na podstawie danych NFZ i map potrzeb zdrowotnych MZ. Ścieżka pacjenta w KOWZS.
– Marzena Domańska- Sadynica, MBA – ekspert ochrony zdrowia, Prezes Fundacji Eksperci dla Zdrowia
Raport jest dostępny pod linkiem
https://spartanska.pl/wp-content/uploads/Raport-Szybka-Sciezka-Opieki-Zdrowotnej-dla-Pacjenta-Pierwszorazowego-z-Zapaleniem-Stawow.pdf
O kampanii "Wcześniej znaczy lepiej" promującej projekt można poczytać pod linkiem
https://wczesniejznaczylepiej.pl/szybka-sciezka-dla-pacjentow-pierwszorazowych-z-zapaleniem-stawow-w-ramach-kompleksowej-opieki-nad-chorym-z-wczesnym-zapaleniem-stawow-raport-prezentowany-na-posiedzeniu-parlamentarnego-zespolu-ds/
Wszystkim zaangażowanym w realizację projektu przesyłam wyrazy uznania za podjecie tak ważnego tematu jakim jest kompleksowy plan opieki nad chorymi na wczesne zapalenie stawów.
Obrady prowadziła Poseł na Sejm RP Pani Violetta Porowska ( https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/posel.xsp?id=306&type=A), przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds Praw Pacjentów.

Krystyna Knypl
GdL 10/2022
P.S. Obrady to nie tylko wykłady, ale także kuluary, w których miałam możliwość odbycia krótkich rozmów z kilkoma osobami zaangażowanymi w realizację proje
Ciekawe obrady, ciekawe nowo poznane osoby, sympatyczne rozmowy kuluarowe od wejścia do Sejmu poczynając: przechodzę kontrolę bezpieczeństwa. Oddaję mój plecak na taśmę oraz przechodzę przez bramkę wykrywającą przedmioty metalowe. Na wszystkich lotniskach świata zawsze czymś dzwoniłam. Tym razem nie dzwonię! Pan z obsługi komentuje: może się pani obniżył poziom żelaza w organizmie ;)
Nazwisko prof. Eleonory Reicher, twórczyni polskiej reumatologii jest mi znane od wielu lat. Moja Matka Halina w latach 50 tych pracowała w PZWL- u. Jedną z redagowanych przez nią książek był podręcznik prof. Eleonory Reicher "Współczesne zagadnienia gośca". Pani Profesor zaprosiła moją Matkę oraz jeszcze jedną panią redaktor do domu gdzie pracowano nad redakcją podręcznika. Pani Profesor miała dwa koty, które słabo znosiły konkurencję obcych osób zajmujących uwagę ich opiekunki.
W pewnym momencie jeden z kotów zaczął huśtać się na firance, a drugi spacerować po biurku, na którym rozłożony był maszynopis książki. W pewnym momencie druga z redaktorek dała klapsa spacerującemu po maszynopisie kotkowi, zachęcając go do opuszczenia biurka.
- A cóż biedna kocina zrobił, że pani ją tak źle traktuje? - oznajmiła chłodnym głosem Pani Profesor Eleonora Reicher. Po czym po chwili dodała:
- To ja już pani dziękuję, dalej będziemy pracować z redaktor Haliną...
Po latach odnalazłam w katalogach Biblioteki Narodowej książkę nad którą panie wówczas pracowały.
Zamiłowanie do kotów jest kontynuowane w Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji o czym dowiedziałam się w kuluarach konferencji i na tym właśnie polega ich urok. Obrady on line nie dają takich możliwości.
Przeglądając informacje o Eleonorze Reicher (https://pl.wikipedia.org/wiki/Eleonora_Reicher) byłam pod wrażeniem lekarskiej drogi jaką przeszła, ciekawie było przeczytać, że Pani Profesor pracowała w II Klinice Chorób Wewnętrznych przy ul. Nowogrodzkiej 59, w której zdawałam egzamin dyplomowy z chorób wewnętrznych u prof. Marka Sznajderman oraz odbywałam w jego zespole staż podyplomowy (więcej o tym jak mistycznie zbiegały się drogi https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2041-ksiazki-nadeslane-profesor-tadeusz-tempka-pionier-polskiej-hematologii)
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: poniedziałek, 03.10.2022, 13:38
-
Odsłony: 474
Krystyna Knypl
Ludzkość zawsze była zaintrygowana swoim pochodzeniem. Skąd pochodzimy i jak jesteśmy spokrewnieni z tymi, którzy byli przed nami? Co odróżnia nas, Homo sapiens, od innych homininów? Odpowiedzi na niektóre z tych pytań poznajemy dzięki badaniom Svante Pääbo, który jest tegorocznym laureatem Nagrody Nobla w medycynie i fizjologii.
Svante Pääbo zsekwencjonował genom neandertalczyka, wymarłego krewnego współczesnych ludzi. Dokonał również odkrycia nieznanego wcześniej hominina - Denisowianina. Odkrył on również, że transfer genów z tych wymarłych homininów do Homo sapiens nastąpił po migracji z Afryki około 70 000 lat temu. Ten starożytny przepływ genów do współczesnych ludzi ma dziś znaczenie fizjologiczne, na przykład wpływając na to, jak nasz układ odpornościowy reaguje na infekcje.
Nasi przodkowie oraz krewni
Źródło ilustracji:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Hominini.PNG" />
Kluczowe badania Pääbo dały początek zupełnie nowej dyscyplinie naukowej - paleogenomice. Ujawniając różnice genetyczne, które odróżniają wszystkich żyjących ludzi od wymarłych homininów, jego odkrycia stanowią podstawę do zbadania, co czyni nas wyjątkowymi ludźmi.

Jaskinia Denisowa
Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Denisovan
Skąd pochodzimy?
Pytanie o nasze pochodzenie i o to, co czyni nas wyjątkowymi, interesuje ludzi od czasów starożytnych. Paleontologia i archeologia są ważne dla badań nad ewolucją człowieka. Badania dostarczyły dowodów na to, że anatomicznie nowoczesny człowiek, Homo sapiens, po raz pierwszy pojawił się w Afryce około 300 000 lat temu, podczas gdy nasi najbliżsi znani krewni, neandertalczycy, rozwinęli się poza Afryką i zamieszkiwali Europę i Azję Zachodnią od około 400 000 lat do 30 000 lat temu, kiedy to wyginęli. Około 70 000 lat temu grupy Homo sapiens migrowały z Afryki na Bliski Wschód, skąd rozprzestrzeniły się na resztę świata. Homo sapiens i neandertalczycy współistnieli więc na dużych obszarach Eurazji przez dziesiątki tysięcy lat. Co jednak wiemy o naszych relacjach z wymarłymi neandertalczykami? Wskazówki mogą pochodzić z informacji genomowych. Do końca lat 90. ubiegłego wieku udało się zsekwencjonować prawie cały ludzki genom. Było to duże osiągnięcie, które pozwoliło na późniejsze badania genetycznych związków między różnymi populacjami ludzkimi. Jednak badania relacji między współczesnymi ludźmi a wymarłymi neandertalczykami wymagałyby sekwencjonowania genomowego DNA odzyskanego z archaicznych okazów.
Zadanie pozornie niemożliwe
Początkowo Svante Pääbo zafascynował się możliwością wykorzystania nowoczesnych metod genetycznych do badania DNA neandertalczyków. Szybko jednak zdał sobie sprawę z ekstremalnych wyzwań technicznych, ponieważ z czasem DNA ulega modyfikacjom chemicznym i rozpada się na krótkie fragmenty. Po tysiącach lat pozostają jedynie śladowe ilości DNA, a to, co pozostaje, jest masowo zanieczyszczone DNA pochodzącym od bakterii i współczesnych ludzi. Jako doktorant u Allana Wilsona, pioniera w dziedzinie biologii ewolucyjnej, Pääbo zaczął opracowywać metody badania DNA neandertalczyków - przedsięwzięcie to trwało kilka dekad.
W 1990 roku Pääbo został zatrudniony na Uniwersytecie w Monachium, gdzie jako nowo mianowany profesor kontynuował prace nad archaicznym DNA. Postanowił przeanalizować DNA z neandertalskich mitochondriów - organelli w komórkach, które zawierają własne DNA. Genom mitochondrialny jest niewielki i zawiera tylko ułamek informacji genetycznej w komórce, ale występuje w tysiącach kopii, co zwiększa szansę na sukces. Dzięki swoim wyrafinowanym metodom Pääbo udało się sekwencjonować region mitochondrialnego DNA z fragmentu kości sprzed 40 tysięcy lat. Tym samym po raz pierwszy mieliśmy dostęp do sekwencji pochodzącej od wymarłego krewnego. Porównania ze współczesnymi ludźmi i szympansami wykazały, że neandertalczycy byli genetycznie odrębni.
Sekwencjonowanie genomu neandertalskiego
Ponieważ analizy małego genomu mitochondrialnego dały tylko ograniczone informacje, Pääbo podjął się teraz ogromnego wyzwania, jakim było sekwencjonowanie neandertalskiego genomu jądrowego. W tym czasie otrzymał propozycję założenia Instytutu Maxa Plancka w Lipsku, w Niemczech. W nowym Instytucie Pääbo i jego zespół stale doskonalili metody izolacji i analizy DNA z archaicznych szczątków kostnych. Zespół badawczy wykorzystał nowe osiągnięcia techniczne, dzięki którym sekwencjonowanie DNA stało się bardzo wydajne. Pääbo zaangażował również kilku kluczowych współpracowników posiadających wiedzę z zakresu genetyki populacyjnej i zaawansowanych analiz sekwencji. Jego wysiłki zakończyły się sukcesem. Pääbo dokonał rzeczy pozornie niemożliwej i mógł opublikować pierwszą sekwencję genomu neandertalskiego w 2010 roku. Analizy porównawcze wykazały, że najnowszy wspólny przodek neandertalczyków i Homo sapiens żył około 800 000 lat temu.
Pääbo i jego współpracownicy mogli teraz zbadać relacje między neandertalczykami a współczesnymi ludźmi z różnych części świata. Analizy porównawcze wykazały, że sekwencje DNA neandertalczyków były bardziej podobne do sekwencji współczesnych ludzi pochodzących z Europy lub Azji niż do współczesnych ludzi pochodzących z Afryki. Oznacza to, że neandertalczycy i Homo sapiens krzyżowali się podczas tysiącleci współistnienia. U współczesnych ludzi o europejskim lub azjatyckim pochodzeniu około 1-4% genomu pochodzi od neandertalczyków.
Sensacyjne odkrycie
W 2008 roku w jaskini Denisowej ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Denisowianin ) w południowej części Syberii odkryto liczący 40 000 lat fragment z kości palca. Kość zawierała wyjątkowo dobrze zachowane DNA, które zespół Pääbo poddał sekwencjonowaniu. Wyniki wywołały sensację: sekwencja DNA była unikalna w porównaniu ze wszystkimi znanymi sekwencjami pochodzącymi od neandertalczyków i współczesnych ludzi. Pääbo odkrył nieznanego wcześniej hominina, któremu nadano imię Denisowianian. Porównania z sekwencjami pochodzącymi od współczesnych ludzi z różnych części świata wykazały, że przepływ genów nastąpił również pomiędzy Denisova a Homo sapiens. Związek ten po raz pierwszy zaobserwowano w populacjach z Melanezji i innych części Azji Południowo-Wschodniej, gdzie osobnicy noszą do 6% DNA Denisowianina.
Odkrycia Pääbo wygenerowały nowe zrozumienie naszej historii ewolucyjnej. W czasie, gdy Homo sapiens wyemigrował z Afryki, co najmniej dwie wymarłe populacje homininów zamieszkiwały Eurazję. Neandertalczycy żyli w zachodniej Eurazji, podczas gdy Denisowianie zamieszkiwali wschodnią część kontynentu. Podczas ekspansji Homo sapiens poza Afrykę i ich migracji na wschód, nie tylko napotkali oni i krzyżowali się z neandertalczykami, ale także z Denisowianinami.
Paleogenomika i jej znaczenie
Dzięki swoim przełomowym badaniom Svante Pääbo ustanowił zupełnie nową dyscyplinę naukową - paleogenomikę. Po pierwszych odkryciach jego grupa zakończyła analizy kilku dodatkowych sekwencji genomów wymarłych homininów. Odkrycia Pääbo ustanowiły unikalny zasób, który jest szeroko wykorzystywany przez społeczność naukową do lepszego zrozumienia ewolucji i migracji człowieka. Nowe potężne metody analizy sekwencji wskazują, że archaiczne homininy mogły również mieszać się z Homo sapiens w Afryce. Jednak żadne genomy wymarłych homininów z Afryki nie zostały jeszcze zsekwencjonowane z powodu przyspieszonej degradacji archaicznego DNA w tropikalnym klimacie.
Dzięki odkryciom Svante Pääbo rozumiemy teraz, że archaiczne sekwencje genów od naszych wymarłych krewnych wpływają na fizjologię współczesnych ludzi. Jednym z takich przykładów jest denisowska wersja genu EPAS1, która daje przewagę w przetrwaniu na dużych wysokościach i jest powszechna wśród dzisiejszych Tybetańczyków. Innym przykładem są geny neandertalskie, które wpływają na naszą odpowiedź immunologiczną na różne rodzaje infekcji.
Co czyni nas wyjątkowo ludzkimi?
Homo sapiens charakteryzuje się wyjątkową zdolnością do tworzenia złożonych kultur, zaawansowanych innowacji i sztuki figuratywnej, a także zdolnością do przekraczania otwartych wód i rozprzestrzeniania się we wszystkich częściach naszej planety. Neandertalczycy również żyli w grupach i mieli duże mózgi (Rysunek 4). Używali również narzędzi, ale te rozwinęły się bardzo słabo w ciągu setek tysięcy lat. Różnice genetyczne między Homo sapiens a naszymi najbliższymi wymarłymi krewnymi były nieznane, dopóki nie zostały zidentyfikowane dzięki przełomowej pracy Pääbo. Intensywne badania koncentrują się na analizie funkcjonalnych implikacji tych różnic, a ich ostatecznym celem jest wyjaśnienie, co różni nas od przodków.
Źródło: https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2022/press-release/
Krystyna Knypl
Życiorys Svante Pääbo https://www.eva.mpg.de/genetics/staff/paabo/
GdL 10/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: sobota, 01.10.2022, 06:44
-
Odsłony: 434
Krystyna Knypl
Drogie Koleżanki oraz Koledzy,
Tematyka pandemiczna powoli ustępuje miejsca bardziej gorącym tematom jak ogrzewanie pomieszczeń, oświetlenie przestrzeni publicznej oraz inflacja. Podążając za tymi tematami publikujemy cykl artykułów o złocie. Jednak aby na naszych łamach nie było zbyt prozaicznie dodajemy wątek poetycki.
W minionym miesiącu odwiedziło nas 4280 osób, które złożyły 7292 wizyty. Od początku roku łamy Gazety dla Lekarzy odwiedziły 49 154 osoby, no i oczywiście całe chmary botów, ale to zupełnie inna bajka ;). Pozdrawiam serdecznie wszystkich wizytujących nasze strony, wspomnianych botów nie wykluczając, bo nie może być tak, że jednych pozdrawiamy, a drugich pomijamy. No i oczywiście twórców oprogramowania dla botów także pozdrawiamy. Doceniamy fakt, że doceniacie naszą redakcję ;).
Dla podtrzymania serdecznych relacji z wszystkimi zapraszamy na śniadanie prasowe oraz życzymy smacznego, że o wyciąganiu trafnych wniosków z wizytowania naszych stron nie wspomnę.
Dr med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazeta dla Lekarzy
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/statut

Spis treści
1. Kongres European Society of Cardiology 2022 - najciekawsze doniesienia
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2036-kongres-european-society-of-cardiology-2022-najciekawsze-doniesienia
2. Wpływ zanieczyszczonego powietrza na rozwój raka płuca może być niedoszacowany
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2037-wplyw-zanieczyszczonego-powietrza-na-rozwoj-raka-pluca-moze-byc-niedoszacowany
3. Dlaczego mężczyźni częściej niż kobiety chorują na nowotwory?
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2038-dlaczego-mezczyzni-czesciej-niz-kobiety-choruja-na-nowotwory
4. Książki nadesłane: Profesor Tadeusz Tempka. Pionier polskiej hematologii
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2041-ksiazki-nadeslane-profesor-tadeusz-tempka-pionier-polskiej-hematologii
5. Konferencja prasowa "Idź na rekord. Wygraj z nadciśnieniem tętniczym"
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2055-konferencja-prasowa-idz-na-rekord-wygraj-z-nadcisnieniem-tetniczym
6. Informacja prasowa: Komisja Europejska kupuje Tecovirimat - lek przeciwko małpiej ospie
7. Złoto w czasach kryzysów, część 1
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2042-zloto-w-czasach-kryzysow
8. Złoto w czasach kryzysów, część 2. Jak wydobywa się złoto?
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2043-zloto-w-czasach-kryzysow-czesc-2-jak-wydobywa-sie-zloto
9. Złoto w czasach kryzysu, część 3: biżuteria, monety, sztabki
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2044-zloto-w-czasach-kryzysu-sztabki-monety-bizuteria-czesc-3
10. Złoto w czasach kryzysu, część 4: czy może zabraknąć złota?
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2045-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-4-czy-moze-zabraknac-zlota
11. Złoto w czasach kryzysu, część 5: jak inwestować w złoto?
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2046-zloto-w-czasach-kryzysu-czesc-5-jak-inwestowac-w-zloto
12. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 1
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2047-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-wiersze-krystyny-knypl
13. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 2
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2048-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-2
14. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 3
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2049-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-3
15. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 4
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2050-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-4
16. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 5
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2051-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-5
17. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 6
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2052-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-6
18. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 7
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2053-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-7
19. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 8
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2054-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-8
20. Przyszła Wena do doktora (choć nie była bardzo chora), część 9
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2057-przyszla-wena-do-doktora-choc-nie-byla-bardzo-chora-czesc-9
21. Pamięć i jej wspomagacze
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2040-pamiec-i-jej-wspomagacze
22. AI-Nokio ponownie odwiedza księdza
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2039-ai-nokio-ponownie-odwiedza-ksiedza
Krystyna Knypl
GdL 9/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: poniedziałek, 26.09.2022, 15:46
-
Odsłony: 417
Informacja prasowa
Komisja zabezpieczyła dzisiaj ponad 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek tekowirymatu, leku stosowanego w leczeniu ospy małpiej. Przedmiotowe zamówienie publiczne w sytuacji nadzwyczajnej jest finansowane przez Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) i przekazywane za pośrednictwem rescEU z myślą o leczeniu pacjentów w państwach członkowskich o najpilniejszych potrzebach. Tekowirymat produkowany jest przez firmę farmaceutyczną Meridian / SIGA.

Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Dzisiaj, dzięki Urzędowi ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia, zapewniliśmy ponad 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek leku, aby pomóc osobom dotkniętym ospą małpią. W połączeniu z ponad 330 tys. dawkami szczepionki zakupionymi już przez UE, dzięki tym lekom pomożemy państwom członkowskim zaspokoić najpilniejsze potrzeby i zapewnić opiekę dla większej liczby pacjentów w Europie. Tendencja wskazująca na zmniejszanie się liczby przypadków ospy małpiej w UE jest obiecująca, ale nie oznacza, że zagrożenie już minęło ani że możemy zmniejszyć naszą czujność. Gotowość jest fundamentem Europejskiej Unii Zdrowotnej.
Komisarz do spraw zarządzania kryzysowego Janez Lenarčič stwierdził: Ospa małpia jest jednym z priorytetowych zagrożeń uwzględnianych przy zabezpieczaniu rezerw strategicznych rescEU. Te partie leków przeciwko wirusowi ospy małpiej zapewnią naszym obywatelom dodatkowy poziom ochrony. Zapasy będą udostępniane państwom członkowskim w celu zaspokojenia ich pilnych potrzeb.
Wspomniane zamówienie nadzwyczajne zaspokoi pilne potrzeby, natomiast wspólne zamówienia realizowane aktualnie przez HERA i państwa członkowskie UE z czasem będą również zaspokajać średnio- i długoterminowe potrzeby państw członkowskich.
Wszystkie państwa uczestniczące w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności mogą skorzystać z części zakupionych 10 tys. potrzebnych do pełnej terapii dawek tekowirymatu.
Kontekst
Od początku wybuchu epidemii ospy małpiej Komisja uważnie śledzi rozwój choroby w Europie i wspiera działania w zakresie gotowości i reagowania podejmowane przez wszystkie państwa członkowskie. Zakup i przekazanie ponad 334 000 dawek szczepionki wyprodukowanych przez Bavarian Nordic to tylko jeden z przykładów wsparcia oferowanego państwom członkowskim. Jednym z głównych zadań HERA jest zapewnienie rozwoju, produkcji, zakupów i sprawiedliwej dystrybucji kluczowych medycznych środków przeciwdziałania.
Zdolności rescEU
Pojawiające się zagrożenia, takie jak medyczne sytuacje nadzwyczajne, ale także incydenty CBRJ (chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe), mogą przerastać możliwości państw członkowskich UE w zakresie wzajemnej pomocy, zwłaszcza gdy z tym samym zdarzeniem zmaga się jednocześnie kilka państw europejskich.
Dzięki uruchomieniu Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności, rescEU zapewnia dodatkowy poziom ochrony, pozwalając na szybsze i bardziej kompleksowe reagowanie w sytuacji nadzwyczajnej. Rezerwa rescEU jest w 100 proc. finansowana ze środków UE, a jej funkcjonowanie kontroluje Komisja Europejska, w ścisłej współpracy z państwem, w którym znajduje się rezerwa.
Źródło informacji:
Wydział prasy
Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
Link do charakterystyki produktu leczniczego Tecovirimat SIGA
https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/tecovirimat-siga-epar-product-information_pl.pdf
GdL 9/2022
Fot. Krystyna Knypl
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: wtorek, 20.09.2022, 17:55
-
Odsłony: 360
Informacja prasowa
Mierz ciśnienie tętnicze, bo warto! - to główne przesłanie XIX edycji ogólnopolskiej kampanii profilaktyczno - edukacyjnej Servier dla Serca., która w tym roku w całości poświęcona jest budowaniu świadomości w kierunku korzyści zdrowotnych płynących z kontrolowania i właściwego leczenia nadciśnienia tętniczego. Podczas konferencji przedstawiono następujące prezentacje:
1 .Nierozpoznane i nieleczone nadciśnienie tętnicze jako główny czynnik ryzyka groźnych dla życia powikłań, w tym udarów mózgu i zawałów serca. Dr hab. n. med. Piotr Dobrowolski, prof. inst. – Sekretarz Zarządu Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
2. Kontrola ciśnienia tętniczego w Polsce na tle krajów europejskich: Gdzie jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Jak zachęcić pacjentów do przestrzegania zaleceń lekarskich? Dr n. med. Anna Szyndler, Członkini Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
3. Pandemiczny dług zdrowotny w hipertensjologii – jak go zniwelować? Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Polskie (PTNT) i europejskie (ESH) wytyczne. Prof. dr hab. n. med. Aleksander Prejbisz – Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
4. Kontrolujesz? Zyskujesz! Najważniejsze korzyści z leczenia oraz kontroli ciśnienia tętniczego. Preparaty złożone jako optymalne rozwiązanie w terapii nadciśnienia tętniczego. Dr hab. n. med. Jacek Wolf, Prezes Elekt Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
5. Idź na rekord. Wygraj zdrowie! XIX edycja kampanii profilaktyczno-edukacyjnej Servier dla Serca. Ewa Ciepałowicz, Kierownik ds. CSR i Komunikacji Wewnętrznej Servier Polska, przedstawiciel organizatora kampanii profilaktyczno-edukacyjnej Servier dla Serca.
Mobilna Poradnia Kardiologiczna Servier odwiedzi w tym roku Bydgoszcz, Zabrze, Rzeszów, Lublin, Białystok oraz Warszawę.
Komentarz redakcji GdL:
tematyka związana z nadciśnieniem tętniczym bardzo często gości na naszych łamach i bardzo nas ucieszyła informacja o akcji "Idź na rekord. Wygraj z nadciśnieniem tętniczym". Podczas konferencji zwracano uwagę na znaczenie prawidłowego tryby życia oraz diety w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Podkreślano też konieczność regularnego stosowania leków hipotensyjnych. Leki złożone zawierające dwa lub trzy preparaty obniżające wysokie ciśnienie krwi są chętnie stosowane przez pacjentów.
Podczas konferencji zachęcano uczestniczących w niej dziennikarzy medycznych do pomiarów ciśnienia krwi. Redaktor naczelna GdL zainspirowana wykładami zachęcającymi do regularnego uprawiania wysiłku fizycznego odbyła spacer na trasie z miejsca konferencji do redakcji, po którym dokonała pomiaru ciśnienia krwi, który prezentujemy powyżej.
Do tematu akcji "Idź na rekord. Wygraj z nadciśnieniem tętniczym" będziemy powracać na naszych łamach.
GdL 9/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 09.09.2022, 20:41
-
Odsłony: 494
Książka " " pod redakcją naukową prof. Artura Jurczyszyna oraz prof. Ryszarda W. Gryglewskiego powiększyła zbiory biblioteczne redakcji Gazety dla Lekarzy. Będzie ona kolejną cenną pamiątką zbioru zatytułowanego "Książki z dedykacją". Serdecznie dziękuję!

Okładka książki

Dedykacja
Z kilku powodów przeczytałam nadesłaną książkę z bardzo dużym zainteresowaniem. Pierwszym z nich jest fakt, że nazwisko profesora T. Tempki jest mi znane od studenckich lat. Był on jednym z autorów podręcznika "Choroby wewnętrzne" wydanego w 1965 roku przez Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Z podręcznika tego uczyłam się do egzaminu z chorób wewnętrznych, który zdawałam w 1967 roku u prof. Marka Sznajdermana ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020) w II Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Warszawie. Z treści monografii o prof.T. Tempce dowiedziałam się, że był on aresztowany podczas Sonderaktion Krakau ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Sonderaktion_Krakau) i następnie uwięziony w niemieckim obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
W tym miejscu w mistyczny sposób zbiegają się drogi historii ponieważ mój Ojciec Józef Łapiński ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/861-o-moim-ojcu-jozefie-lapinskim) był również więźniem tego niemieckiego obozu koncentracyjnego. Także mój egzaminator z interny prof. Marek Sznajderman ( https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/1069-wspominajac-prof-marka-sznajdermana-1929-2020) był więźniem obozu w Sachsenhausen. Cześć ich pamięci!
Cennym walorem monografii o prof. T. Tempce są wspomnienia osób, które znały Profesora oraz ilustracje wielu dokumentów związanych z Profesorem.
Gratulacje oraz wyrazy uznania dla wszystkich zaangażowanych w wydanie tej bardzo cennej monografii.
Dr med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazeta dla Lekarzy
GdL 9/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 02.09.2022, 06:42
-
Odsłony: 405
Krystyna Knypl
Mężczyźni mają większe niż kobiety ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. Przyczyną może być zdrowszy styl życia kobiet. W czasopiśmie Cancer opublikowano badanie w którym wysunięto hipotezę, że przyczyną większej zachorowalności na nowotwory u mężczyzn są nie tylko modyfikowalne czynniki ryzyka, ale również predyspozycje genetyczne. Przebadano ponad 171 tysięcy mężczyzn i ponad 122 tysiące kobiet pod kątem ich diety, trybu życia, obciążeń rodzinnych, nałogów oraz masy ciała. W czasie obserwacji wykryto ponad 17 tysięcy nowotworów u mężczyzn i ponad 8 tysięcy u kobiet. Większość nowotworów, poza rakiem tarczycy i rakiem pęcherzyka żółciowego, występowała częściej u mężczyzn. Modyfikowalne czynniki ryzyka tłumaczyły wyższe ryzyko zachorowania u mężczyzn w odniesieniu do raka przełyku i wątroby. Dla pozostałych nowotworów rola tych czynników jest znacznie mniejsza.

Obecność chromosomu Y wraz z chromosomem X determinuje człowieka płeć męską. Jest to spowodowane obecnością genu SRY na chromosomie Y.
Źródło ilustracji:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Chromosom_Y
Źródło informacji:
acsjournals.onlinelibrary.wiley.com
GdL 9/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 02.09.2022, 06:29
-
Odsłony: 412
Krystyna Knypl
W ostatnich latach wzrasta świadomość społeczeństwa na temat szkodliwości dla zdrowia zanieczyszczonego powietrza. Do tej pory nie doceniano roli zanieczyszczenia powietrza jako czynnika ryzyka dla raka płuca. Wiadomo, że u większości osób nowotwór rozwija się z powodu palenia papierosów. Wśród chorych na raka płuca kilka procent stanowią jednak osoby, które nigdy nie paliły papierosów i nie były narażone na bierne wdychanie dymu tytoniowego. W doniesieniu zaprezentowanym na tegorocznej World Conference on Lung Cancer sprawdzono wpływ zanieczyszczonego powietrza na ryzyko rozwoju raka płuca. W badaniu wzięło udział 236 niepalących kobiet z rozpoznaniem raka płuca, które wypełniały szczegółowy kwestionariusz dotyczący miejsca zamieszkania, wywiadu rodzinnego oraz narażenia na czynniki ryzyka tego nowotworu. Następnie przeanalizowano miejsca zamieszkania pod kątem występowania zanieczyszczenia powietrza. Zauważono, że aż 20% niepalących chorych na raka płuca miało zwiększoną 20-letnią ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza pyłami o cząsteczce mniejszej niż 2,5 mikrometra, która jest uznawana przez Światową Organizację Zdrowia za najbardziej niebezpieczną.

Schemat budowy płuc człowieka 1. tchawica 2. odg. tętnicy płucnej 3. drobna żyłka płucna 4. przewód pęcherzykowy 5. pęcherzyki płucne 6. wcięcie sercowe (wpustowe) 7. oskrzeliki 8. oskrzela III-rzędowe 9. oskrzela II-rzędowe 10. oskrzele główne 11. krtań
Źródło ilustracji
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/46/Illu_bronchi_lungs_numerical_labels.jpg" />
Źródło informacji:
www.medscape.com/viewarticle/979155
GdL 9/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: środa, 31.08.2022, 01:35
-
Odsłony: 353
Krystyna Knypl
Wakacje dobiegły końca, a wraz z nimi problemy związane z wyborem miejsca wypoczynku, logistyki dojazdu oraz powrotu, budżetu i kilku innych sezonowych dylematów. Najmłodsze pokolenie powraca do szkół, a rodzice do obowiązków nadzorowania wykształcenia. Programy szkolne chyba od zawsze były lekko oderwane od codziennego życia i nie zawsze były nastawione na nauczanie umiejętności potrzebnych w codziennym życiu. Celują nie tylko w tym oderwaniu programy szkolne, akademickie programy edukacyjne też lubią być oderwane od praktyki dnia codziennego. Obserwujemy obfitą ofertę edukacyjną - medycynę można obecnie studiować nieomal w każdym większym mieście. Czy wyborem będzie wizyta u absolwenta wydziału lekarskiego mającego zaledwie kilkuletnią tradycję w szkoleniu kard czy porada z udziałem sztucznej inteligencji pokaże czas. Doniesienia naukowe prezentowane podczas kongresu European Society of Cardiology ( Barcelona 26 -29/08/2022) pokazują, że AI bywa nieco zagubiona w medycynie.
W tej sytuacji życzenie obyśmy tylko zdrowi byli nabiera szczególnej mocy.
Życząc zdrowia wszystkim naszym Czytelnikom zapraszam do lektury nr 8/2022 Gazety dla Lekarzy.
1. Naukowo o roli babć w życiu wnuków - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2023-naukowo-o-roli-babc-w-zyciu-wnukow
2. Działania niepożądane po jednoczesnym podaniu szczepionki przeciw covid i grypie - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2024-dzialania-niepozadane-po-jednoczesnym-podaniu-szczepionki-przeciw-covid-i-grypie
3. Europejska Unia Zdrowotne o zaopatrzeniu w szczepionki przeciwko COVID - 19 - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2025-europejska-unia-zdrowotne-o-zaopatrzeniu-w-szczepionki-przeciwko-covid-19
4. Long COVID - objawy oraz leczenie - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2026-long-covid-bjawy-oraz-leczenie
5. Tirzepatyd - nowość w leczeniu otyłości - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2030-tirzepatyd-nowosc-w-leczeniu-otylosci
6. 19 sierpnia obchodzimy Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2031-swiatowy-dzien-pomocy-humanitarnej-2
7. Chodzić trzeba przez całe życie! - GdL
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/2034-chodzic-trzeba-przez-cale-zycie
8. Ainokio na wizycie u inspektora - Beata Niedźwiedzka
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2027-ainokio-na-wizycie-u-inspektora
9. Proza i poezja diety przyszłości- Beata Niedźwiedzka, Krystyna Knypl
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2028-proza-i-poezja-diety-przyszlosci
10. Przepis na zupę przyszłości. Tylko u nas! - Beata Niedźwiedzka
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2029-przepis-na-zupe-przyszlosci-tylko-u-nas
11. Cykl rozwojowy drzewa genealogicznego - Alicja Barwicka
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2032-cykl-rozwojowy-drzewa-genealogicznego
12. Ainokio spotyka pracownika korporacji- Beata Niedzwiedzka
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/2015-10-17-19-30-11/2033-ainokio-spotyka-pracownika-korporacji
Pozdrawiam serdecznie
Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazety dla Lekarzy
GdL 8/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 26.08.2022, 00:55
-
Odsłony: 417
Krystyna Knypl
Osobom dorosłym zaleca się wykonywanie co najmniej 150 minut tygodniowo aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności lub 75 minut tygodniowo aktywności fizycznej o energicznej intensywności. Jednak u wielu osób dorosłych aktywność fizyczna z wiekiem maleje.
Podczas kongresu European Society of Cardiology (26 - 29 sierpnia 2022, Barcelona) Moo-Nyun Jin i wsp. z Inje University Sanggye Paik Hospital, Seul, Republika Korei przedstawili doniesienie zatytułowane "Association of usual walking with mortality in oldest old adults aged 85 years and older: a nationwide senior cohort study" na temat korzyści płynących z aktywności fizycznej u osób w podeszłym wieku.
Z badania wynika, że chodzenie co najmniej jedną godzinę tygodniowo jest korzystne dla osób w wieku 85 lat i starszych. Inaczej mówiąc 10 minut codziennego spaceru poprawia zdrowie seniorów.
Badacze wykorzystali informacje z koreańskiej bazy danych National Health Insurance Service (NHIS) Senior. Do badania włączono 7 047 dorosłych w wieku 85 lat lub starszych, którzy przeszli koreański narodowy program badań przesiewowych w latach 2009-2014. Uczestnicy wypełnili kwestionariusz dotyczący aktywności fizycznej w czasie wolnym, w którym pytano o długość czasu spędzonego w każdym tygodniu na chodzeniu w wolnym tempie, aktywności o umiarkowanej intensywności, takiej jak jazda na rowerze i szybki spacer, oraz aktywności o energicznej intensywności, takiej jak bieganie.
Średnia wieku uczestników wynosiła 87 lat, a 4 813 (68,3%) stanowiły kobiety. Uczestnicy zostali podzieleni na pięć grup w zależności od czasu spędzanego tygodniowo na chodzeniu w wolnym tempie. Około 4 051 (57,5%) uczestników nie wykonywało żadnego powolnego chodzenia, 597 (8,5%) chodziło mniej niż godzinę, 849 (12,0%) chodziło od jednej do dwóch godzin, 610 (8,7%) chodziło od dwóch do trzech godzin, a 940 (13,3%) chodziło więcej niż trzy godziny tygodniowo.
W całej badanej populacji 7 047 dorosłych, 1 037 (14,7%) uczestników wykonywało aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności, a 773 (10,9%) o energicznej intensywności. Tylko 538 uczestników (7,6%) spełniało zalecenia wytycznych dotyczące aktywności fizycznej o intensywności umiarkowanej do energicznej. Spośród 2 996 uczestników, którzy spacerowali w wolnym tempie co tydzień, 999 (33%) wykonywało również aktywność fizyczną o umiarkowanej lub energicznej intensywności.
Badacze przeanalizowali związki między chodzeniem, śmiertelnością z wszystkich przyczyn oraz śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych. W porównaniu z osobami nieaktywnymi, ci, którzy chodzili co najmniej godzinę tygodniowo mieli 40% niższe ryzyko względne śmiertelności z powodu wszystkich przyczyn oraz 39% niższe ryzyko z powodu chorób układu krążenia.
Piśmiennictwo
1. Moo-Nyun Jin et al. Association of usual walking with mortality in oldest old adults aged 85 years and older: a nationwide senior cohort study.
https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Octogenarians-should-walk-10-minutes-a-day-to-prolong-life
2. Visseren FLJ, Mach F, Smulders YM, et al. 2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice. Eur Heart J. 2021;42:3227–3337.
3. Kim Y, Lee E. The association between elderly people's sedentary behaviors and their health-related quality of life: focusing on comparing the young-old and the old-old. Health Qual Life Outcomes. 2019;17:131.
Milanović Z, Pantelić S, Trajković N, et al. Age-related decrease in physical activity and functional fitness among elderly men and women. Clin Interv Aging. 2013;8:549–556.
Krystyna Knypl
GdL 8/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: piątek, 19.08.2022, 03:40
-
Odsłony: 409
Krystyna Knypl
19 sierpnia obchodzimy, ustanowiony przez ONZ, Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej upamiętniający pracowników organizacji niosących pomoc, którzy stracili życie lub zostali ranni w trakcie wykonywania swojej pracy.
Jedną z wielu organizacji niosących pomoc humanitarną są Lekarze bez Granic , której oddział niedawno powstał w Polsce ( https://lekarze-bez-granic.pl/). Organizacja ta prowadzi działania pomocowe w 88 krajach na całym świecie dowiadujemy się z niedawno opublikowanego raportu za rok 2021 ( https://www.msf.org/international-activity-report-2021)
W 2021 roku prowadzili 495 interwencji humanitarnych w 72 krajach., 47% z tych akcji było prowadzonych w Afryce.

Mobilna klinika MSF w miejscowości Nzacko (Republika Środkowoafrykańska), więcej o tej akcji pomocowej pod linkiem
Źródło:
https://msf.org.uk/article/return-nzacko-story-town-cut-conflict
W 2021 roku Lekarze bez Granic udzielili ponad 12,5 mln konsultacji medycznych, przeprowadzili blisko 112 tysięcy operacji, asystowali przy 317 tysiącach porodów. Leczyli 2,6 mln przypadków malarii, a programem leczenia niedożywienia objęli 82 tysiące dzieci ze skrajnym niedożywieniem.
Jedna trzecia (34 proc.) działań medycznych Lekarzy bez Granic w 2021 roku prowadzona była w warunkach konfliktu zbrojnego, a jedna czwarta (24 proc.) – w warunkach niestabilności wewnętrznej.
W okresie pandemii COVID - 19 wolontariusze Lekarzy bez Granic udzielali pomocy medycznej w Syrii, Jemenie, Indiach, Brazylii, RPA oraz Wenezueli. Dostarczali tlen, materiały medyczne, pomagali w leczeniu najcięższych przypadków.
W ubiegłym roku Lekarze bez Granic nieśli także pomoc w Sudanie Południowym, gdzie trzeci rok z rzędu miały miejsce silne powodzie, zalewając między innymi obóz dla osób wewnętrznie przesiedlonych. Ulewy nawiedziły również afrykańskie państwo Niger, przyczyniając się do wzrostu niedożywienia. Nieodżywienie nasiliło się w takich krajach jak Niger, Somalia, Madagaskar,Haiti oraz Filipiny - w krajach tych Lekarze bez Granic prowadzili programy żywieniowe. Lekarze bez Granic nieśli także pomoc w krajach, w których miały miejsce akty przemocy.
W takich sytuacjach Lekarzy bez Granic udzielają pomocy w klinikach mobilnych docierające do pacjentów, którzy ze względu na walki nie mogą samodzielnie udać się do lekarza.
Kolejnym miejscem na mapie działań Lekarzy bez Granic jest Afganistan gdzie w 2021 roku prowadzono szpitale oraz przychodnie, skupiając się na zdrowiu kobiet w ciąży, matek i dzieci. Prowadzili też działania związane z niedożywieniem, gruźlicą oraz wirusem Covid-19.
W 2021 roku zespoły Lekarzy bez Granic w Afganistanie składały się z ponad 2 300 osób, a wydatki na udzieloną w ty kraju pomoc wyniosły 39,5 mln euro.
Obecnie organizacja Lekarze bez Granic we współpracy z Instytutem Gruźlicy w Warszawie przygotowuje program dotyczący wykrywania, diagnozowania oraz leczenia gruźlicy lekoopornej. Programy takie są prowadzone od kilku lat przez Lekarzy bez Granic w różnych krajach, gdzie ten problem występuje.
Na łamach Gazety dla Lekarzy dostępne są od 2017 roku artykuły, których autorką jest dr Marta Florea, spec. ginekologii i położnictwa, opisujące jej pracę w ramach wolontariatu z Médecins Sans Frontières (MSF) w Pakistanie
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/399-jak-zostac-lekarzem-bez-granic
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/400-jak-to-jest-byc-lekarzem-bez-granic
Dr Maria Wieteska - Miłek (kardiolog) opisuje pracę polskich kardiologów w Tanzanii
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/medycyna-oparta-na-wspomnieniach/625-akcja-humanitarna-kardiolog-w-afryce-2017
W uznaniu zasług kardiolodzy Maria Wieteska - Miłek, Ewa Dłużniewska Robert Ryczek oraz Konrad Rylski ( stomatolog) zostali odznaczeni Krzyżami Zasługi
https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wazniejsze-nowosci/782-prezydent-rzeczpospolitej-polskiej-odznaczyl-czlonkow-zespolu-kardiolog-w-afryce-i-dentysta-w-afryce
Dr Marta Florea jest członkiem Kolegium Redakcyjnego Gazety dla Lekarzy.
Krystyna Knypl
Źródła:
https://www.gov.pl/web/polskapomoc/swiatowy-dzien-pomocy-humanitarnej
https://www.msf.org/international-activity-report-2021
Informacja prasowa polskiego oddziału organizacji Lekarze bez Granic
GdL 8/2021
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: poniedziałek, 15.08.2022, 20:08
-
Odsłony: 668
Krystyna Knypl
Podczas 82 kongresu American Diabetes Association (3 - 7 czerwca 2022 r. New Orleans) ogłoszono wyniki badania SURMOUNT-1, pierwszego badania fazy 3 oceniającego bezpieczeństwo i skuteczność tirzepatydu w leczeniu otyłości.

Budowa cząsteczki tirzepatydu
Źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Tirzepatide
Badanie zostało przedstawione na kongresie oraz jednocześnie opublikowane w „The New England Journal of Medicine” w artykule zatytułowanym Tirzepatide Once Weekly for the Treatment of Obesity.
Otyłość dotyka 650 milionów ludzi na całym świecie i prawie połowę Amerykanów. Otyłość jest chorobą przewlekłą z ograniczonymi możliwościami leczenia, która zwiększa ryzyko wystąpienia innych schorzeń związanych z wagą i negatywnie wpływa na ogólny stan zdrowia. Badanie to miało na celu ocenę zastosowania tirzepatydu, leku podawanego raz w tygodniu, będącego agonistą receptora GIP (glukozozależnego polipeptydu insulinotropowego) i GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1), w leczeniu otyłości.
Do badania włączono 2 539 uczestników z otyłością lub nadwagą z co najmniej jednym schorzeniem związanym z masą ciała, nie chorujących na cukrzycę. Współzależnymi punktami końcowymi były procentowa zmiana masy ciała w stosunku do wartości wyjściowej oraz większy odsetek uczestników osiągających redukcję masy ciała o co najmniej 5% w porównaniu z placebo. Najczęściej zgłaszane zdarzenia niepożądane były związane z układem pokarmowym i miały na ogół łagodne lub umiarkowane nasilenie, zwykle występowały w okresie zwiększania dawki. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były nudności, biegunka i zaparcia.
Ogólna średnia redukcja masy ciała dla najwyższej dawki tirzepatydu (15 mg) wyniosła około 23 kilogramów. Znaczną utratę masy ciała uzyskano również w przypadku niższych dawek tirzepatydu: 15,75 kg w przypadku dawki 5 mg i 22 kg w przypadku dawki 10 mg. Tirzepatyd miał ogólny profil bezpieczeństwa i tolerancji zbliżony do innych terapii opartych na inkretynach zatwierdzonych do leczenia otyłości.
Europejska Agencja Leków (EMA) w dniu 21 lipca 2022 r. wydała pozytywną opinię, zalecając przyznanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu tirzepatydu jako produktu przeznaczonego do leczenia cukrzycy typu 2.
Krystyna Knypl
Źródło: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2206038
GdL 8/2022
- Szczegóły
-
Kategoria: Nowości
-
Opublikowano: poniedziałek, 08.08.2022, 01:40
-
Odsłony: 457
Krystyna Knypl
Po ostrym zakażeniu COVID-19 możliwe jest przejście formę przewlekłą infekcji. Postać ta częściej występuje u u młodych dorosłych, zwłaszcza kobiet. Przebieg ostrej fazy choroby nie wpływa na obraz kliniczny long COVID.
Powrót do zdrowia w zdecydowanej większości przypadków long COVID następuje w ciągu roku.
Najczęściej występujące objawy to zmęczenie, ból głowy, mgła mózgowa, duszność, wypadanie włosów, ból, bezsenność, zawroty głowy, utrata pamięci i kołatanie serca.

Wirus SARS-CoV-2
źródło ilustracji: https://en.wikipedia.org/wiki/Long_COVID
Nasilenie objawów doświadczanych przez niektórych pacjentów z Long COVID może być znaczne.
W niektórych przypadkach dodatkowo może wystąpić tachykardia ortostatyczna, zespołem chronicznego zmęczenia oraz neuropatią małych włókien. Ponadto mogą wystąpić: zła tolerancja wysiłki, bóle mięśni szkieletowych utrzymujące się nawet do 6 miesięcy po przebyciu ostrej fazy COVID-19.
Często stwierdza się ponadto zaburzenia nastroju, lęk, a także zaburzeń snu. Objawy mogą utrzymywać się do 12 miesięcy, a nawet dłużej. Leczenie long COVID jest objawowe.
Źródło:
https://nap.nationalacademies.org/catalog/26619/long-covid-examining-long-term-health-effects-of-covid-19
Krystyna Knypl
GdL 8/2022