Krwawieniom z niedoboru witaminy K najskuteczniej zapobiega jednorazowa dawka podano domięśniowo po urodzeniu

Krystyna Knypl

W środowisku neonatologów i pediatrów od kilku miesięcy toczy się ożywiona dyskusja o zapobieganiu krwawieniom u noworodków i niemowląt. Przebieg dyskusji można prześledzić pod adresem https://konsylium24.pl/problemy-kliniczne/post/108368 (dostęp tylko dla zarejestrowanych lekarzy).

Tematem jest dawka witaminy K, a dyskusję wywołała publikacja Zalecenia dotyczące profilaktyki krwawienia z niedoboru witaminy K napisana przez zespół autorów: Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, Justyna Czech-Kowalska, Ewa Helwich, Teresa Jackowska, Agnieszka Jankowska-Zduńczyk, Jarosław Peregud-Pogorzelski, Piotr Socha, Jarosław Walkowiak, opublikowana na łamach pisma „Standardy Medyczne Pediatria” 2016,13,26-37.

Zasadniczą zmianą w stosunku do dotychczasowych zaleceń, którą proponują autorzy publikacji, jest dzienna podaż 150 µg witaminy K doustnie od 15. dnia życia do 3. miesiąca. Dotychczas zalecana dzienna dawka wynosi 25 µg witaminy K.

W związku z toczoną dyskusją odbędzie się w czerwcu br. zebranie w Departamencie Matki i Dziecka Ministerstwa Zdrowia, podczas którego wypowiedzą się zwolennicy zmiany sposobu dawkowania, przeciwnicy tej zmiany i urzędnicy tworzący rozporządzenia regulujące opiekę nad matką i dzieckiem.

Zanim powstaną nowe rozporządzenia, ciekawym zrządzeniem losu w ostatnich dniach opublikowano w prasie międzynarodowej kilka poważnych artykułów na temat podawania witaminy K.

W ostatecznym rozstrzygnięciu, jakie dawkowanie powinno obowiązywać w Polsce, z pewnością pomoże doniesienie naukowe opublikowane na łamach amerykańskiego czasopisma „Pediatrics”. Przytaczamy streszczenie tego doniesienia w języku angielskim:

Prophylactic Dosing of Vitamin K to Prevent Bleeding

Mauri Witt, Nina Kvist, Marianne Hørby Jørgensen, Jan B.F. Hulscher, Henkjan J. Verkade, also, on behalf of the Netherlands Study group of Biliary Atresia Registry (NeSBAR)

BACKGROUND AND OBJECTIVES: Based on a high incidence of Vitamin K deficiency bleeding (VKDB) in breastfed infants with thus far unrecognized cholestasis, such as biliary atresia (BA), the Dutch regimen to prevent VKDB in breastfed infants was changed from a daily oral dosage of 25 µg to 150 µg vitamin K. Infants continued to receive 1 mg of vitamin K orally at birth. We compared the efficacy of the 150-µg regimen with the 25-µg regimen and with the Danish regimen of a single intramuscular (IM) dose of 2 mg vitamin K at birth.

METHODS: Data were retrieved from the national BA registries: 25 µg group (Netherlands, January 1991 to February 2011); 150 µg group (Netherlands, March 2011 to January 2015); and IM 2 mg group (Denmark, July 2000 to November 2014). We compared the incidence of VKDB in the groups.

RESULTS: VKDB occurred in 45 of 55 (82%) infants of the 25 µg group, in 9 of 11 (82%) of the 150 µg group, but in only 1 of 25 (4%) of the IM 2 mg group (P < .001). Forty percent of all infants of the 25 µg group had an intracranial hemorrhage as presenting symptom, compared with 27% of the infants of the 150 µg group (P = .43). Intracranial hemorrhage was not observed in the IM 2 mg group (0%; P < .001).

CONCLUSIONS: A vitamin K prophylactic regimen of 1 mg of vitamin K orally at birth followed by a daily oral dosage of either 25 or 150 µg fails to prevent VKDB in breastfed infants with still unrecognized BA. The data support 2 mg vitamin K IM at birth as prophylaxis against VKDB.

pediatrics660

Podsumowanie w języku polskim jest następujące:

Witamina K podawana niemowlętom doustnie w dziennej dawce zarówno 25 µg, jak też 150 µg NIE ZAPOBIEGA KRWAWIENIOM U DZIECI Z NIEROZPOZNANĄ ATREZJĄ DRÓG ŻÓŁCIOWYCH. Dlatego populacyjne zalecenia stosowania tych dawek nie mają uzasadnienia.

Źródło: http://pediatrics.aappublications.org/content/137/5/e20154222

PS 1. Redakcja GdL została zaproszona na zebranie do MZ, opiszemy je na naszych łamach.

PS 2. Prowadząc ostatnio wiele rozmów z pediatrami, dowiedziałam się, że największe wyzwanie w gabinecie stanowi babcia małego pacjenta, potem mama nauczycielka, a na trzecim miejscu każda inna mama. W związku z tą informacją zgłaszam swoje disclosure (tzw. konflikt interesów): jestem babcią, córką nauczycielki, no i mamą oczywiście.