I Kongres Humanizacji Medycyny - dzień drugi
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: ROOT
- Kategoria: Nowości
- Opublikowano: piątek, 10.06.2022, 10:33
- Odsłony: 1229
Krystyna Knypl
Sesja: Wypalenie zawodowe i stres wśród pracowników ochrony zdrowia – elementy wsparcia
Prof. Aleksander Araszkiewicz: wypalenie zawodowe w ICD -11 jest uznane za chorobę, wcześniej nie było. Wypalenie zawodowe nie może być odnoszone do opiekunów osób niepełnosprawnych w rodzinie, chyba, że jest to opiekun zawodowy. W Polsce wielu pracowników odczuwa wypalenie zawodowe, związane jest to między innymi z dużą odpowiedzialnością. Wg amerykańskiego psychiatry A. Feinberga (https://www.jfsdelaware.org/team/andy-feinberg-md/). Pierwsza faza:wszystko jest ok, radzę sobie, za jakiś czas pojawia się zmiana systemu wartości, potem następuje wycofanie, mniej aktywności, pojawia się stan depersonalizacji. W dalszym etapie jest upośledzenie funkcji poznawczych i wykonawczych. Jest zmiana na poziomie procesowania bodźców na poziomie neuronalnym. Jądro ogoniaste jest mniejsze u osób wypalonych. Chroniczne zmęczenie, zła jakości snu, budzenie się z lękiem, dolegliwości bólowe w plecach, pesymizm i utrata zadowolenia - to kolejne objawy. Dysforia, gniew to kolejne objawy, które zaburzają relację w najbliższym otoczeniu. Wszyscy, którzy pracują z ludźmi są narażeni na wypalenie zawodowe - pracownicy socjalni, psycholodzy, lekarze.
Prof. J.Pinkas ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Jaros%C5%82aw_Pinkas): nie podaje definicji wypalenie zawodowego ponieważ uważa, że nie ma dobrej definicji wypalenia. Brak poczucia bezpieczeństwa pacjentów jest objawem wypalenia zawodowego zdaniem prelegenta. Wypalony zawodowo lekarz nie będzie właściwie komunikował się z pacjentem to jest stan wyczuwalny przez pacjentów. Nie radzimy sobie z wypaleniem, któremu ulegają coraz młodsi lekarze a nawet studenci medycyny. Czy oni źle wybrali zawód? Kto popełnił błąd? - zastanawia się prof. J.Pinkas. Czynniki ryzyka wypalenia zawodowego to organizacja ochrony zdrowia. Medycyna jest feudalna i trzeba umieć się do tego dostosować lub umiejętnie zmieniania. Prelegent obserwuje na www.twitter.com młodych lekarzy diagnozuje u nich wypalenie zawodowego. Lekarze w dużej części mają objawy wypalenia zawodowego. "Każdy dyżur lekarski jest przygodą" - mówił prof Z. Religa. Teraz zmieniło się - o pacjentach mówi się świadczeniobiorcy, w jakiej mierze są oni mają wpływ na wypalenie lekarzy - zastanawia się prelegent. Mniej, rzadziej wypaleni są lekarze specjalności zabiegowych niż niezabiegowych. Lekarze zabiegowi mają mniejszy kontakt z pacjentem. W czasie pandemii nasiliło się wypalenie. 26% lekarzy pracuje powyżej 40 godzin /tygodniowo. Było brak algorytmów postępowania. Na lekarzy wylał się olbrzymi hejt, co sprzyja wypaleniu. Także studenci medycyny ulegają wypaleni -są zbyt duże grupy, zbyt wysokie wymagania. Ryzyko jest popełnienie błędów medycznych oraz odejście od zawodu lekarza.
Prof. Dorota Kozieł: ( https://www.ptp.net.pl/dr-hab-prof-dorota-koziel-prorektorem-ds-medycznych-ujk/) problem dotyczy wszystkich kadr medycznych, wzrosła liczba osób wypalonych zawodowo. Ważne jest dostrzeżenie problemu wypalenia. Pielęgniarki z OIMO covidowego w 84% były wypalone zawodowo. 40% odczuwało depersonalizację. Duże obciążeni, mała liczba personelu, wydłużenie procedur. Największe wypalenie mają pielęgniarki wg badań cytowanych przez prelegentkę. Tylko 6% osób korzystało z pomocy profesjonalnej. Obecnie chęć korzystania z pomocy deklaruje 14% pracowników systemu ochrony zdrowia.
Prof. B.Wasilewski: ważne jest wdrożenie praktycznych działań. Grupy Balinta są dobrą metodą przeciwdziałaniu wypalenia zawodowego. Michael Balint ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Michael_Balint) zorganizował grupy w czasie wojny, teraz jest sytuacja podobna do wojny. Nie chcemy zbyt dużo wiedzieć o wypaleniu zawodowym. Kończymy epokę industrialną, wydłużyliśmy życie, ale obniżyliśmy jego jakość.
Prof. I. Grzegorzewska: do wypalenia mogą prowadzić czynniki środowiskowe (organizacja pracy), praca zespołowa - nikt nas nie uczy jak pracować w zespole, nie dajemy młodszym prawa do błędu, są też indywidualne czynniki ryzyka (nadmierna odpowiedzialność, wysokie wymagania wobec siebie - sprzyjają wypaleniu). Prelegentka proponuje wprowadzenie psychologów klinicznych na wszystkich oddziałach szpitalnych.
Urszula Szybowicz: ( Prezes Fundacja Nie Widać Po Mnie) Fundacja wspiera medyków, działa pilotażowo w Wołominie. Medycy od początku studiów mają wpajane "jesteśmy dzielni". Szkolenie w zakresie jak radzić sobie z wypaleniem. Są grupy wsparcia także dla personelu administracyjnego.
W dyskusji przedstawiciel pacjentów zapytał czy może być "wypalony zawodowo pacjent" - prof. A. Araszkiewicz odpowiedział, że wypalenie zawodowe jest chorobą personelu medycznego. Prof. J.Pinkas uważa, ze pacjenci powinni wyrażać wdzięczność lekarzowi, powinni potrafić to robić.
Sesja druga Humanizacja medycyny czy humanizacja systemu ochrony zdrowia
Ma być reforma ochrony zdrowia, będzie w POZ obowiązek przedstawienia planu leczenia pacjentowi. W procesie leczenia powinno być partnerstwo. Nie może być ustawy o prawach i obowiązkach pacjenta, ponieważ nie ma prawnej możliwości wyegzekwowania obowiązków. Zamiast obowiązków uregulowanych prawnie ma powstać "Kodeks powinności etycznych pacjenta", nie może być praw i obowiązków ujętych ustawowo. Jest nierówne traktowanie zawodów medycznych. Prowadząca sesję wspomina wydarzenie rodzinne sprzed 20 lat gdy młoda pacjentka otrzymała skierowanie na onkologię i już po 3 dniach miała wdrożone leczenie. Dlaczego zmiana systemu ochrony pogorszyła relację pacjent - profesjonalizacja medyczna. 70% pacjentów w Polsce jest niezadowolonych, w systemie oceny systemów ochrony zdrowia na 35 krajów Polska jest na 32 miejscu. 2600 euro na pacjenta w EU, w Polsce 1500 euro rocznie. "Lekarz jest zawsze odpowiedzialny za pacjenta" - poinformował jeden z prelegentów. Potrzebni są koordynatorzy zdrowotni.
W dyskusji wspomniano o projekcie ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta
https://www.gov.pl/web/krmc/projekt-ustawy-o-jakosci-w-opiece-zdrowotnej-i-bezpieczenstwie-pacjenta
Dr med. Krystyna Knypl
absolwentka wydziału lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie (1968)
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista European Society of Hypertension
redaktor naczelna & wydawca Gazety dla Lekarzy
GdL 6/2022