Ministerstwo Zdrowia o odbywaniu specjalizacji

logo mz 100
Warszawa, 14-12-2015 r.
BP-P.0620.1174.2015

Pani
Krystyna Knypl

„Gazeta dla Lekarzy”

Szanowna Pani Redaktor,

w nawiązaniu do Pani pytań przekazuję poniższe informacje.

Sprawy związane z odbywaniem specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów regulują przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2015 r. poz. 464, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. poz. 26), zwanego dalej „rozporządzeniem”.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 16f ust. 1 ustawy lekarz odbywa szkolenie specjalizacyjne na podstawie programu specjalizacji ustalonego dla danej dziedziny medycyny, z uwzględnieniem odpowiedniego modułu. W ramach programu specjalizacji lekarz m.in. odbywa staże kierunkowe obejmujące określony zakres wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych oraz pełni dyżury medyczne określone w programie danej specjalizacji lub pracuje w systemie zmianowym lub równoważnym czasie pracy w maksymalnym czasie pracy dopuszczonym w przepisach ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.). Lekarz odbywa szkolenie specjalizacyjne przez cały okres jego trwania w wymiarze czasu równym czasowi pracy lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym oraz pełni dyżury lub pracuje w systemie zmianowym lub równoważnym w maksymalnym czasie pracy dopuszczonym przepisami ustawy o działalności leczniczej.

Jednocześnie informujemy, że okres trwania szkolenia specjalizacyjnego, zgodnie z art. 16l ustawy, ulega przedłużeniu o czas nieobecności lekarza w pracy:

1) w przypadkach przewidzianych w art. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159, z późn. zm.);

2) z powodu urlopu bezpłatnego udzielonego przez pracodawcę na czas nie dłuższy niż 3 miesiące w okresie trwania szkolenia specjalizacyjnego;

3) w przypadkach określonych w art. 92, 176-179, 1823, 185, 187 i 188 Kodeksu pracy;

4) z powodu urlopu bezpłatnego, nie dłuższego niż 2 lata, udzielonego przez pracodawcę w celu odbycia stażu zagranicznego zgodnego z programem odbywanego szkolenia specjalizacyjnego, po uzyskaniu zgody kierownika specjalizacji;

5) z powodu przerwy nie dłuższej niż 14 dni wynikającej z procedur stosowanych przy zmianie trybu lub miejsca odbywania szkolenia specjalizacyjnego;

6) z powodu przerwy nie dłuższej niż 12 miesięcy wynikającej z realizacji specjalizacji odbywanej w ramach poszerzenia zajęć programowych stacjonarnych studiów doktoranckich o program specjalizacji.

Okres trwania szkolenia specjalizacyjnego może być dodatkowo przedłużony o okres udzielonego lekarzowi przez pracodawcę urlopu wychowawczego na zasadach określonych w odrębnych przepisach. W uzasadnionych przypadkach zgodę na dodatkowe przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego może wyrazić wojewoda, a w odniesieniu do lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury – minister właściwy do spraw zdrowia. Wystąpienie o przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego wymaga zgody kierownika specjalizacji oraz konsultanta wojewódzkiego w danej dziedzinie medycyny.

Jak zostało to wyżej przedstawione, przepisy uwzględniają różne, odpowiednio udokumentowane, przypadki uprawniające do przedłużenia okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego, w tym także z tytułu korzystania z zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego. Również czas nieobecności lekarza w pracy z powodu korzystania przez niego z prawa do przerwy na karmienie (art. 187 § 1 Kp), z powodu braku możliwości pracy w godzinach nadliczbowych, a zatem również pełnienia dyżurów przez pracownicę będącą w ciąży lub przez pracownika sprawującego opiekę nad dzieckiem do ukończenia przez dziecko 4 roku życia i który nie wyraził zgody na pracę w godzinach nadliczbowych (art. 178 Kp), powoduje przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego o czas tej nieobecności w pracy.

Należy przy tym zaznaczyć, że zgodnie z § 10 rozporządzenia w przypadku przedłużenia okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego w ramach rezydentury jednostka organizacyjna prowadząca szkolenie specjalizacyjne zawiera z lekarzem umowę o pracę na czas określony, odpowiadający sumie okresów przedłużających szkolenie specjalizacyjne, o czym lekarz zawiadamia właściwego wojewodę. Ponadto w przypadku niezrealizowania szkolenia specjalizacyjnego w terminie, na jaki została zawarta umowa o pracę w ramach rezydentury, lekarz może kontynuować odbywanie tego szkolenia jedynie po uzyskaniu zgody wojewody w trybie określonym w art. 16h ust. 2 ustawy.

Szczegółowe informacje dotyczące przedłużenia okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego, odbywanego w trybach rezydenckim i pozarezydenckim, zamieszczone są w stosownych komunikatach znajdujących się na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.

Ponadto informujemy, że w związku z tym, iż pełnienie dyżurów medycznych określonych w programie danej specjalizacji jest jedną z form pogłębiania i uzupełniania wiedzy teoretycznej oraz nabywania i doskonalenia umiejętności praktycznych, na jednostkę prowadzącą szkolenie specjalizacyjne został nałożony obowiązek umożliwienia lekarzowi odbywającemu szkolenie specjalizacyjne realizacji wszystkich elementów programu specjalizacji, w ramach czasu trwania danej specjalizacji, zatem również pełnienia dyżurów medycznych. Należy przy tym wskazać, że dyżury powinny być realizowane w jednostce, w której lekarz realizuje dany staż kierunkowy, o ile program specjalizacji nie stanowi inaczej.

Z poważaniem

Milena Kruszewska
Rzecznik Prasowy Ministra Zdrowia