Teoria mozaikowa. Rozdział 6. Wnuk rabina z Polski
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: ROOT
- Kategoria: Artykuły redaktor naczelnej
- Opublikowano: wtorek, 12.09.2023, 07:38
- Odsłony: 1206
Poprzedni rozdział
Rozdział 6. Wnuk rabina z Polski
W historii rozwoju kardiologii oraz hipertensjologii spotkamy wiele osób, które swą karierę zawodową realizowały w Stanach Zjednoczonych, ale których losy rodzin związane są z Polską. Jedną z nich jest prof. Norman M.Kaplan.
Prof. Norman M.Kaplan
Pamiętam gdy prof. Norman M.Kaplan na zakończenie wykładu wygłoszonego w Teatrze Polskim powiedział ze sceny "a teraz pojadę do Suwałk, skąd pochodzi moja rodzina".
Zaproszenie na wykład prof.Normana M. Kaplana w Warszawie (1996 rok)
W 2005 roku na łamach kwartalnika „Nadciśnienie tętnicze” tak pisałam:
Czytając IX wydanie „Kaplan’s Clinical Hypertension”
Osobowość, erudycja, talent kliniczny i znakomite pióro profesora Normana M. Kaplana urzekają każdego, kto zetknął się z tym najwybitniejszym hipertensjologiem naszych czasów. Pierwsze wydanie jego unikatowego dzieła — Kaplan’s Clinical Hypertension – ukazało się w 1973 roku, kolejne pojawiają się co 4 lata. Najnowsze, IX wydanie niektórzy uczestnicy kongresu American Heart Association w Dallas mieli możliwość nabycia w listopadzie 2005 roku, natomiast szersza dystrybucja książki przewidziana jest przez wydawcę na początek 2006 roku.
Podręcznik z wielu względów jest niepowtarzalny. Przede wszystkim – z wyjątkiem części dotyczącej zagadnień pediatrycznych – jest to książka jednego autora.
W przedmowie do najnowszej edycji Profesor pisze: „Jak przystało na mój wiek, zanim napisałem to wydanie książki zachorowałem na nadciśnienie tętnicze i borykałem się z jego kontrolą. Udało się. Wiele nauczyłem się, lecząc swoje nadciśnienie i wiedza ta została włączona do tekstu mojej książki”.
Wiedza, jaką zdobywamy, lecząc własną chorobę, jest niedostępna w żadnych bazach danych ani próbach klinicznych, nic bowiem nie jest w stanie zastąpić osobistych wrażeń i doświadczeń. Wiem to nie tylko z przedmowy Profesora N.M. Kaplana, ale i z doświadczeń płynących z dochodzenia do swojego optymalnego ciśnienia.
Rozdział pierwszy, poświęcony problemom populacyjnym, rozpoczynają następujące słowa: „Nadciśnienie niesie ze sobą rozpacz i nadzieję. Rozpacz – bo jest najczęściej występującym czynnikiem ryzyka o narastającej częstości występowania, źle kontrolowanym na całym świecie. Nadzieję — bo zapobieganie temu schorzeniu jest możliwe (choć rzadko uzyskiwane), a leczenie nadciśnienia u większości pacjentów jest w stanie zredukować częstość udarów mózgu i zawałów serca”.
Autor wymienia następujące czynniki niosące globalne zagrożenie dla ludzkości pod względem częstości występowania: niedożywienie, ryzykowne zachowania seksualne oraz nadciśnienie tętnicze.
Bardzo ważne jest podkreślenie przez Profesora, że nie tylko fachowi pracownicy systemu ochrony zdrowia są odpowiedzialni za zdrowie i dalsze losy licznej społeczności ze stanem przednadciśnieniowym.
W zapobieganie rozwojowi jawnego nadciśnienia w tej grupie osób muszą się zaangażować:
architekci — planując obiekty do masowego uprawiania sportu; szkoły – czuwając nad właściwą aktywnością fizyczną młodzieży;
wytwórcy żywności – racjonalizując zawartość tłuszczu i soli w produktach spożywczych;
media – promując wybory zdrowej żywności;
rodzice – przejmując odpowiedzialność za aktywność fizyczną swoich dzieci; dorośli – rozumiejąc przyszłe korzyści wynikające ze zdrowego stylu życia i przekazując te postawy młodszym pokoleniom.
Następne rozdziały przynoszą syntetyczny przegląd wszystkich aspektów patogenezy, historii naturalnej nadciśnienia, znaczenia modyfikacji stylu życia, różnych postaci nadciśnienia wtórnego, leczenia farmakologicznego oraz postępowania w przełomach nadciśnieniowych.
Każdy rozdział kończy bogaty zbiór piśmiennictwa, wśród którego możemy z satysfakcją odnotować nazwiska polskich hipertensjologów. Serdeczne gratulacje dla wszystkich cytowanych!
Osoby zainteresowane życiorysem Profesora N.M. Kaplana mogą poznać szczegóły na stronie internetowej:
https://profiles.utsouthwestern.edu/profile/13754/norman-kaplan.html
W 2001 roku National Institutes of Health uhonorował Profesora nagrodą Great Teacher Award, która niezwykle trafnie odzwierciedla jego talent dydaktyczny.
Przed kilku laty mieliśmy możliwość osobiście zachwycić się mistrzowskim sposobem prowadzenia wykładu przez N. M. Kaplana również w Polsce.
Pamiętamy ten wykład do dziś. Źródło: nadciśnienie tętnicze rok 2005, tom 9, nr 6 512 www.nt.viamedica.pl
Dedykacja otrzymana od prof. N.M. Kaplana na kongresie ESh w Pradze
Norman M. Kaplan urodził się 2 stycznia 1931 roku w Dallas, gdzie dorastał i tam ukończył szkołę średnią. Uczęszczał po południu także do szkoły z wykładowym językiem hebrajskim. Następnie ukończył studia licencjackie na wydziale farmacji University of Texas, a potem studia lekarskie na University of Texasa Southwestern Medical School. Był internem i rezydentem w Parkland Memorial Hospital in Dallas. Następnie odbył służbę wojskową i był szefem Endocrinology Service at Lakland Airforce Base w San Antonio w Teksasie. Po zakończeniu służby wojskowej pracował w Bethesda jako „research fellow” w Clinical Endocrinology Branch w National Heart Institute. W 1961 roku powrócił do Dallas gdzie pracował jako profesor w Souhtwestern Medical School. Od 1977 do 1999 był szefem Division oh Hypertension. Pierwsze wydanie jego słynnej książki „Clinical Hypertension” miało miejsce w 1973 roku.
Sylwetki Żydów
Jest najmłodszym z trojga rodzeństwa. Jego ojciec pochodził z Rosji, a Matka z Polski, obrali się w 1918 roku, gdy ojciec powrócił z I Wojny Światowej, w której walczył jako żołnierz. W Dallas rodzice byli właścicielami małego sklepu z warzywami. Ojciec Normana M. Kaplana zmarł nagle, gdy on miał 17 lat. Jego dziadek ze strony matki był rabinem w niewielkiej miejscowości 80 mil od Warszawy – jak to określa N. M. Kaplan w wywiadzie. Emigrował z rodziną do Izraela ponieważ ludność jednego z miast chciała mieć rabina ze „starego kraju” – jak nazywano Polskę.
Krystyna Knypl
Następny rozdział
GdL 9/2023