Zdrowa dieta czyli jaka?

Jak wynika z badania przeprowadzonego w 80 krajach na wszystkich zamieszkałych kontynentach i opublikowanego 7/07/2023 r. w European Heart Journal, czasopiśmie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC), nieprzetworzone czerwone mięso i produkty pełnoziarniste mogą być włączane lub pomijane w zdrowej diecie.

Diety kładące nacisk na owoce, warzywa, nabiał (głównie pełnotłusty), orzechy, rośliny strączkowe i ryby były powiązane z niższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych (CVD) i przedwczesnej śmierci we wszystkich regionach świata. Dodanie nieprzetworzonego czerwonego mięsa lub pełnych ziaren miało niewielki wpływ na wyniki.

"Niskotłuszczowe produkty spożywcze znalazły się w centrum uwagi opinii publicznej, przemysłu spożywczego i decydentów politycznych, a etykiety żywieniowe koncentrują się na redukcji tłuszczu i tłuszczów nasyconych" - powiedział autor badania dr Andrew Mente z Population Health Research Institute, McMaster University, Hamilton, Kanada.

"Nasze wyniki sugerują, że priorytetem powinno być zwiększenie ilości żywności ochronnej, takiej jak orzechy (często unikane jako zbyt gęste energetycznie), ryby i nabiał, a nie ograniczanie nabiału (zwłaszcza pełnotłustego) do bardzo małych ilości. Nasze wyniki pokazują, że w zdrowej diecie można uwzględnić do dwóch porcji nabiału dziennie, głównie pełnotłustego. Jest to zgodne z nowoczesną nauką o żywieniu, która pokazuje, że nabiał, zwłaszcza pełnotłusty, może chronić przed wysokim ciśnieniem krwi i zespołem metabolicznym.

W badaniu przeanalizowano związki między nową oceną diety a wynikami zdrowotnymi w globalnej populacji. Zdrowa dieta została stworzona w oparciu o sześć produktów spożywczych, z których każdy został powiązany z długowiecznością.

<a href=

Orzech włoski (https://pl.wikipedia.org/wiki/Orzech_w%C5%82oski)

Dieta PURE obejmowała 2-3 porcje owoców dziennie, 2-3 porcje warzyw dziennie, 3-4 porcje roślin strączkowych tygodniowo, 7 porcji orzechów tygodniowo, 2-3 porcje ryb tygodniowo i 14 porcji produktów mlecznych (głównie pełnotłustych, ale bez masła i bitej śmietany) tygodniowo. Wynik 1 (zdrowy) został przypisany do spożycia powyżej mediany w grupie, a wynik 0 (niezdrowy) do spożycia na poziomie lub poniżej mediany, w sumie od 0 do 6. Dr Mente wyjaśnił: "Uczestnicy znajdujący się w górnych 50% populacji - poziom osiągalny - dla każdego z sześciu składników żywności osiągnęli maksymalny wynik diety wynoszący sześć".

Powiązania wyniku ze śmiertelnością, zawałem mięśnia sercowego, udarem mózgu i całkowitą CVD (w tym śmiertelną CVD i nieśmiertelnym zawałem mięśnia sercowego, udarem mózgu i niewydolnością serca) zostały przetestowane w badaniu PURE, które objęło 147 642 osoby z populacji ogólnej w 21 krajach. Analizy zostały skorygowane o czynniki, które mogą wpływać na zależności, takie jak wiek, płeć, stosunek obwodu talii do obwodu bioder, poziom wykształcenia, dochód, lokalizacja w mieście lub na wsi, aktywność fizyczna, palenie tytoniu, cukrzyca, stosowanie statyn lub leków na nadciśnienie oraz całkowite spożycie energii.

Średnia ocena diety wynosiła 2,95. Podczas mediany obserwacji wynoszącej 9,3 roku odnotowano 15 707 zgonów i 40 764 zdarzeń sercowo-naczyniowych. W porównaniu z najmniej zdrową dietą (wynik 1 lub mniej), najzdrowsza dieta (wynik 5 lub więcej) wiązała się z 30% niższym ryzykiem zgonu, 18% niższym prawdopodobieństwem CVD, 14% niższym ryzykiem zawału mięśnia sercowego i 19% niższym ryzykiem udaru mózgu. Związki między wynikiem zdrowej diety a wynikami zostały potwierdzone w pięciu niezależnych badaniach obejmujących łącznie 96 955 pacjentów z CVD w 70 krajach.

Dr Mente powiedział: "Było to zdecydowanie najbardziej zróżnicowane badanie dotyczące odżywiania i wyników zdrowotnych na świecie i jedyne z wystarczającą reprezentacją z krajów o wysokim, średnim i niskim dochodzie. Związek między dietą PURE a wynikami zdrowotnymi stwierdzono u ogólnie zdrowych osób, pacjentów z CVD, pacjentów z cukrzycą i we wszystkich gospodarkach".

"Związki były najsilniejsze na obszarach o najgorszej jakości diety, w tym w Azji Południowej, Chinach i Afryce, gdzie spożycie kalorii było niskie i zdominowane przez rafinowane węglowodany. Sugeruje to, że duża część zgonów i chorób układu krążenia u dorosłych na całym świecie może być spowodowana niedożywieniem, czyli niskim spożyciem energii i żywności ochronnej, a nie nadmiernym odżywianiem. To podważa obecne przekonania" - powiedział profesor Salim Yusuf, starszy autor i główny badacz PURE.

W towarzyszącym artykule redakcyjnym dr Dariush Mozaffarian z Friedman School of Nutrition Science and Policy, Tufts University, Boston, USA stwierdził: "Nowe wyniki w PURE, w połączeniu z wcześniejszymi doniesieniami, wzywają do ponownej oceny nieugiętych wytycznych dotyczących unikania pełnotłustych produktów mlecznych. Badania takie jak to przeprowadzone przez Mente i współpracowników przypominają nam o ciągłym i niszczycielskim wzroście chorób przewlekłych związanych z dietą na całym świecie oraz o sile ochronnej żywności, która pomaga radzić sobie z tymi obciążeniami. Nadszedł czas, aby krajowe wytyczne żywieniowe, innowacje w sektorze prywatnym, rządowa polityka podatkowa i zachęty rolnicze, polityka zamówień żywności, etykietowanie i inne priorytety regulacyjne oraz interwencje zdrowotne oparte na żywności nadążyły za nauką. Od tego zależy życie milionów ludzi".

Źródło:

https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Global-diet-study-challenges-advice-to-limit-high-fat-dairy-foods

Krystyna Knypl

GdL 7/2023