Nowości

Farbowanie włosów a ryzyko choroby nowotworowej

Szacuje się, że w Europie i Stanach Zjednoczonych 50-80% kobiet i 10% mężczyzn po 40. roku życia farbuje włosy. Istnieje podejrzenie, że związki chemiczne występujące w farbach do włosów mają działanie rakotwórcze oraz zaburzają pracę układu hormonalnego.
Farby trwałe, uważane za potencjalnie najbardziej niebezpieczne, stanowią 80% udziału w rynku. International Agency for Research on Cancer klasyfikuje zawodowe narażenie na farby do włosów jako czynnik potencjalnie rakotwórczy.

Czytaj więcej: Farbowanie włosów a ryzyko choroby nowotworowej

Globalizacja kardiologii

Fakt, że żyjmy w globalnym świecie, jest powszechnie znany. Nie wszyscy jednak uświadamiamy sobie, że globalizacja obejmuje także medycynę. Na zagadnienie to zwracają uwagę Benjamin Quasinowski z Instytutu Socjologii w Duisburgu oraz T. Liu ze School of Public Affairs, Zhejiang University w Chinach w artykule The Globalisation of Cardiology and Cardiovascular Diseases in the World Society A Case Study with a Special Focus on Heart Failure opublikowanym w „International Journal of Environmental Research and Public Health”.

Czytaj więcej: Globalizacja kardiologii

Lepiej zrozumieć arytmię

Materiał prasowy

drGrzegorzKarkowski400

Niektóre zaburzenia rytmu serca są tak skomplikowane, że trudno je uchwycić, a więc i skutecznie leczyć. O tym, jak zrozumieć krążące w sercu impulsy elektryczne, zbudować mapę serca w 3D i skutecznie wyeliminować arytmię, mówi dr Grzegorz Karkowski, kardiolog z Oddziału Klinicznego Elektrokardiologii Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

Czytaj więcej: Lepiej zrozumieć arytmię

Kongres ESC 2020: podziękowanie

Z przyjemnością relacjonowaliśmy wydarzenia tegorocznego kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Komentarze ekspertów, które zamieszczaliśmy, były i nadal są chętnie czytane.

Prof. Andrzej Przybylski w imieniu zarządu Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego nadesłał do naszej redakcji podziękowanie za wsparcie medialne podczas ESC Congress 2020:

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: podziękowanie

Kongres ESC 2020: prof. Krzysztof Narkiewicz o badaniu BRACE CORONA

prof Narkiewicz x200

Założenia i oczekiwane wnioski z badania dotyczącego zaleceń dla kontynuacji terapii inhibitorami ACE i sartanami u chorych z potwierdzoną infekcją COVID-19 dla czytelników „Gazety dla Lekarzy” komentuje prof. Krzysztof Narkiewicz, kierownik Zakładu Nadciśnienia Tętniczego Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, były prezes Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: prof. Krzysztof Narkiewicz o badaniu BRACE CORONA

ESC Congress 2020: dziś digital, jutro AI

esc2020zrzut660

Marta Sułkowska

Ostatni dzień kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (1 września 2020) jest niezwykłym doświadczeniem na styku kardiologii i filozofii. Czy sztuczna inteligencja w medycynie to kierunek, od którego nie ma odwrotu? Co z holistycznym podejściem do terapii? Powrót do źródeł i futuryzm do pary? Zdaniem ekspertów uczestniczących w największym wydarzeniu kardiologicznym tego roku między dwoma na pozór całkowicie różnymi kierunkami nie ma żadnej sprzeczności.

Czytaj więcej: ESC Congress 2020: dziś digital, jutro AI

Kongres ESC 2020: Opublikowano pierwsze Wytyczne ESC dotyczące kardiologii sportowej oraz aktywności fizycznej u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej intensywności wykonywane przez co najmniej 150 minut tygodniowo lub 75 minut ćwiczeń o większej intensywności w ciągu tygodnia, podobnie jak w wypadku osób zdrowych, są zalecane pacjentom ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Szczegółowe wytyczne ESC opracowano dla pacjentów z otyłością, dobrze kontrolowanym nadciśnieniem, dyslipidemią i cukrzycą. W tych grupach chorych do umiarkowanych i bardziej energicznych ćwiczeń aerobowych zaleca się dodanie treningu siłowego wykonywanego trzy razy w tygodniu.

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: Opublikowano pierwsze Wytyczne ESC dotyczące kardiologii sportowej oraz...

Kongres ESC 2020: Nowe wytyczne 2020 ESC dotyczące postępowania w ostrych zespołach wieńcowych bez przetrwałego uniesienia odcinka ST

bartosz hudzik200

Ostre zespoły wieńcowe (acute coronary syndrome, ACS) to obszar kardiologii, w którym obserwujemy ogromny postęp. Po pięciu latach od ukazania się poprzedniego dokumentu, 30 sierpnia 2020 roku na kongresie ESC Congress 2020 The Digital Experience opublikowano wytyczne 2020 ESC dotyczące postępowania w ostrych zespołach wieńcowych bez przetrwałego uniesienia odcinka ST (ACS without persistent ST-elevation, NSTE-ACS). Najnowsze zalecenia komentuje dr hab. n. med. Bartosz Hudzik z III Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiologii Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, prof. SUM, FESC, FACC.

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: Nowe wytyczne 2020 ESC dotyczące postępowania w ostrych zespołach wieńcowych bez...

Kongres ESC 2020: Nowe wytyczne ESC potwierdzają: rośnie rola ablacji w leczeniu migotania przedsionków

piotr lodzinski200

Podczas tegorocznego kongresu ESC zostały opublikowane nowe, oczekiwane wytyczne dotyczące postępowania w migotaniu przedsionków. Ugruntowane zostało wielodyscyplinarne podejście do leczenia pacjentów z tą arytmią, wprowadzono także wiele zmian w zakresie rekomendacji dotyczących ablacji u pacjentów z migotaniem przedsionków – komentuje dr n. med. Piotr Lodziński z I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, FESC.

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: Nowe wytyczne ESC potwierdzają: rośnie rola ablacji w leczeniu migotania...

Kongres ESC 2020: niedziela pełna oczekiwanych nowości

Drugi dzień Kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego przynosi gorące dyskusje kardiologów z całego świata o najnowszych wytycznych i wynikach badań. Zaskakujące rezultaty, nieoczywiste wnioski i coraz bardziej interdyscyplinarne postępowanie terapeutyczne w najbardziej złożonych postaciach schorzeń układu sercowo-naczyniowego stają się motywami przewodnimi kongresowej niedzieli.

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: niedziela pełna oczekiwanych nowości

Kongres ESC 2020: Diagnostyka i leczenie migotania przedsionków proste jak „ABC”

dr farkowski200

Zdaniem autorów nowych wytycznych postępowania w migotaniu przedsionków (AF) leczenie pacjentów z AF ma być łatwe i uporządkowane jak „ABC” (https://pbs.twimg.com/media/Egk9R-TXgAU-7AR?format=jpg&name=large). Obecni w studio ESC Congress 2020 eksperci mówili wręcz o zmianie paradygmatu terapii AF, podkreślając multidyscyplinarny charakter zaproponowanej terapii AF. Jednocześnie wydaje się, że aktualne wytyczne konsekwentnie podążają w kierunku wyznaczonym już przez poprzedni dokument opublikowany w 2016 roku, w którym znalazło się wiele z rozwijanych obecnie zagadnień, na przykład kwestia modyfikacji stylu życia i leczenie chorób współistniejących – komentuje dr n. med. Michał M. Farkowski z II Kliniki Zaburzeń Rytmu Serca Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie, Członek Zarządu Sekcji Rytmu Serca oraz członek Komitetu Inicjatyw Naukowych (SIC) Europejskiej Asocjacji Zaburzeń Rytmu Serca (EHRA).

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: Diagnostyka i leczenie migotania przedsionków proste jak „ABC”

ESC 2020: nowe wytyczne postępowania w migotaniu przedsionków

dr hab pawel balsam200

Po czterech latach od opublikowania ostatnich wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczących postępowania z pacjentami z migotaniem przedsionków ukazał się nowy dokument ESC. Co nowego w zaleceniach, komentuje dr hab. n. med. Paweł Balsam z I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, członek Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, jeden z polskich recenzentów opracowania.

Czytaj więcej: ESC 2020: nowe wytyczne postępowania w migotaniu przedsionków

Kongres ESC 2020: prof. Maciej Sterliński o sobotnim (29.08.2020) panelu Arrhythmias and Device Therapy

prof maciej sterlinski300

Sobotni blok tematyczny Arrhythmias and Device Therapy odbył się pod znakiem nowych zaleceń ESC 2020 dotyczących migotania przedsionków (AFib). Za nami między innymi sesje związane z problematyką prewencji incydentów neurologicznych AFib: Meet the Experts – Challenging Decisions in Anticoagulation Therapy Meet the Experts Focused Case Discussions oraz New Developments in Atrial Fibrillation, a Global Effort to Reduce the Burden of Cardiovascular Disease Joint with the World Heart Federation (WHF) z udziałem ekspertów w dziedzinie terapii migotania przedsionków (wystąpili m.in. G. Lip, S. Narayan, M. Glikson, B. Freedman).

Czytaj więcej: Kongres ESC 2020: prof. Maciej Sterliński o sobotnim (29.08.2020) panelu Arrhythmias and Device...

Wyjątkowy kongres ESC

Prezentacja5 660

Ponad 82,5 tysiąca zarejestrowanych uczestników z całego świata, 45% kobiet, w tym aż 55% poniżej 40. roku życia – kongres ESC zyskał nowy wymiar – przekonywali organizatorzy inauguracyjnej konferencji prasowej tegorocznego kongresu European Society of Cardiology w piątek, 28 sierpnia 2020 roku.

Czytaj więcej: Wyjątkowy kongres ESC

Palenie papierosów a migotanie przedsionków

Co czwarta osoba w średnim wieku w Europie i Stanach Zjednoczonych może doświadczyć migotania przedsionków, a do 2030 r. może się to przydarzyć nawet 17 mln osób w Unii Europejskiej. U osób z migotaniem przedsionków prawdopodobieństwo wystąpienia udaru jest pięciokrotnie większe niż u osób bez tego zaburzenia rytmu. Ryzyko zgonu jest również zwiększone – dwukrotnie u kobiet i 1,5-krotnie u mężczyzn. Udar mózgu jest najczęstszą przyczyną zgonu pacjentów z migotaniem przedsionków.

Czytaj więcej: Palenie papierosów a migotanie przedsionków

Joga korzystna dla pacjentów z migotaniem przedsionków

Migotanie przedsionków jest najczęstszym zaburzeniem rytmu serca. W Europie i Stanach Zjednoczonych co czwarty dorosły w średnim wieku zapada na tę chorobę, która powoduje 20-30% wszystkich udarów i zwiększa ryzyko śmierci 1,5-krotnie u mężczyzn i 2-krotnie u kobiet. Obniżona jakość życia jest powszechna, a 10-40% pacjentów jest co roku hospitalizowanych.

Czytaj więcej: Joga korzystna dla pacjentów z migotaniem przedsionków

Nowy rok szkolny w dobie pandemii – spojrzenie globalne

Na stronach Banku Światowego znajdujemy obszerną informację o przygotowaniach w różnych krajach do rozpoczęcia nowego roku szkolnego. Z przeprowadzonej przez tę instytucję ankiety wynika, że ponad 95% krajów planuje otwarcie szkół oraz przygotowuje zasady postępowania, które pozwolą uniknąć wzrostu zakażeń. Planuje się zatrudnianie dodatkowych nauczycieli w celu zmniejszenia liczebności klas, kontrolę temperatury uczniów i personelu. W Nowym Jorku szkoły będą otwierane tylko w dzielnicach, które wykazały stały niski wskaźnik transmisji koronawirusa (niższy niż 5% w ciągu dwóch tygodni).

Czytaj więcej: Nowy rok szkolny w dobie pandemii – spojrzenie globalne

Jesteś chory? Maszyna cię wyleczy! – obiecują futurolodzy medycyny

Wszystkie problemy ochrony zdrowia będą do pokonania, gdy tylko oddamy nasze sprawy medyczne inteligentnym maszynom – piszą M.G. Cfrowson i wsp. na łamach „Journal of Medical Systems” w artykule zatytułowanym Machine Learning as a Catalyst for Value-Based Health Care.

Ostatnie szacunki dotyczące marnotrawstwa w wydatkach na ochronę zdrowia w Stanach Zjednoczonych osiągnęły próg jednego biliona dolarów, co odpowiada produktowi krajowemu brutto siedemnastej gospodarki na świecie – zawiadamiają zmartwieni autorzy.

Czytaj więcej: Jesteś chory? Maszyna cię wyleczy! – obiecują futurolodzy medycyny

Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej

Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej, obchodzony 19 sierpnia, jest świętem dedykowanym wszystkim tym, którzy niosą pomoc humanitarną ludziom takiej pomocy potrzebującym. Dzień ten upamiętnia także wszystkich pracowników, którzy zginęli niosąc pomoc humanitarną – data nawiązuje do 19 sierpnia 2003 roku, kiedy zginął w Bagdadzie w zamachu bombowym Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Sérgio Vieira de Mello. Był on dyplomatą brazylijskim, który pełnił takie funkcje jak Specjalny Przedstawiciel Sekretarza Generalnego ONZ w Kosowie (1999), Administrator Narodów Zjednoczonych dla Timoru Wschodniego (1999-2002), Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka (2002-2003), Specjalny Wysłannik Sekretarza Generalnego ONZ ds. Iraku (2003). Dzień ten ma na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat pomocy humanitarnej na świecie oraz przybliżenie znaczenia tej szlachetnej inicjatywy.

Czytaj więcej: Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej

Pogawędki pacjenta z programem komputerowym

Krystyna Knypl

Wszelkie niedogodności jakie odczuwają pacjenci podczas rozmów z lekarzami mogą już w niedługim czasie zostać rozwiązane przez… zastąpienie lekarza programem komputerowym wyspecjalizowanym w konwersacji. Na łamach czasopisma JAMA ukazał się artykuł Clinical, Legal, and Ethical Aspects of Artificial Intelligence – Assisted Conversational Agents in Health Care autorstwa J.D. McGreevey i wsp., który objaśnia tę wizję.

Czytaj więcej: Pogawędki pacjenta z programem komputerowym

Umiesz się uczyć? Ucz się sam! – nowa wizja edukacji

Problemy, z jakimi borykają się jednostki, organizacje i społeczeństwa w czasie tego kryzysu, przyspieszają Czwartą Rewolucję Przemysłową, zacierając granice między światem fizycznym, cyfrowym i biologicznym – pisze na stronach World Economic Forum pani Marga Gual Soler, zajmująca się dyplomacją naukową (https://en.wikipedia.org/wiki/Marga_Gual_Soler) w American Association for the Advancement of Science (AAAS). Ha! Okazuje się, że nie tylko poszczególne kraje mają swoich dyplomatów, ale też branża naukowa.

Czytaj więcej: Umiesz się uczyć? Ucz się sam! – nowa wizja edukacji

Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko zapalenia płuc w przebiegu COVID-19

Na łamach „Journal of Hypertension” ukazało się doniesienie autorstwa A. Hernández-Vásquez i wsp. Association between hypertension and pneumonia caused by SARS-CoV-2 in Mexican population na temat współistnienia zapalenia płuc i nadciśnienia tętniczego u chorych na COVID-19. Autorzy przeanalizowali 4992 przypadki COVID-19, wśród których było 58,1% mężczyzn i 41,9% kobiet, średni wiek wszystkich pacjentów wynosił 45,7 lat.

Czytaj więcej: Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko zapalenia płuc w przebiegu COVID-19

Absolwenci Akademii Medycznej w Warszawie, rocznik 1961-1967

Krystyna Knypl

Poszukując materiałów do akcji #swiat_sie_zmienia_pisz_wspomnienia napotkałam publikację Złote Gody 1967-2017 (https://www.akmedcentrum.eu/wp-content/uploads/2020/04/Album-Z%C5%82ote-Gody.pdf) opisującą koleje losu absolwentów Akademii Medycznej w Warszawie z rocznika 1967, a więc koleżanek i kolegów, którzy ukończyli studia rok wcześniej niż ja.

Czytaj więcej: Absolwenci Akademii Medycznej w Warszawie, rocznik 1961-1967

Miliard dawek adiuwantów niezbędnych do produkcji szczepionek

Miliony rąk, tysiące rąk… w walce z COVID-19

Adiuwant (z łac. „adiuwant”, czyli „pomagać”) jest środkiem farmakologicznym lub immunologicznym wzmacniającym odpowiedź immunologiczną organizmu na podaną szczepionkę. Dzięki dodaniu adiuwantu powstaje więcej przeciwciał oraz dłużej utrzymuje się działanie szczepionki.
W związku z sytuacją pandemiczną na świecie firma GSK deklaruje wyprodukowanie w 2021 roku 1 miliarda dawek adiuwantu, który będzie przeznaczony do produkcji szczepionek przeciwko COVID-19.

Czytaj więcej: Miliard dawek adiuwantów niezbędnych do produkcji szczepionek

Publiczne skanery temperatury ciała już wkrótce?

Raumthermometer FahrenheitCelsius300

Pandemia koronawirusowa zmieniła wiele aspektów naszego życia, a także uświadomiła nam potrzebę różnorodnych działań profilaktycznych, między innymi badań o charakterze przesiewowym. Według WHO 87,9% osób zakażonych COVID-19 ma gorączkę, dlatego masowy monitoring temperatury ciała jest jednym z szerzej stosowanych poczynań profilaktycznych.

Czytaj więcej: Publiczne skanery temperatury ciała już wkrótce?

Podkategorie

  • Informacja dla autorów materiałów prasowych zamieszczanych w „Gazecie dla Lekarzy”

    1. Sprawy ogólne

    1.1. Autorami materiałów prasowych zamieszczanych w "Gazecie dla Lekarzy" są lekarze i członkowie ich rodzin.

    1.2. Członkowie redakcji i autorzy pracują jako wolontariusze. Nie są wypłacane wynagrodzenia członkom redakcji ani honoraria autorom materiałów prasowych. 

    1.3. Za materiał prasowy uważa się tekst, fotografię, rysunek, film, materiał dźwiękowy i inne efekty twórczości w rozumieniu ustawy o ochronie praw autorskich.

    1.4. Redakcja przyjmuje materiały prasowe zarówno zamówione, jak i niezamówione. Materiały anonimowe nie są przyjmowane.

    1.5. Redakcja zastrzega sobie prawo nieprzyjęcia materiału prasowego bez podania przyczyny.

    1.6. Przesłany do redakcji materiał prasowy musi spełniać podane dalej wymogi edytorskie.

    1.7. Tekst przyjęty do publikacji podlega opracowaniu redakcyjnemu, zarówno pod względem merytorycznym, jak i poprawności językowej. W wypadku tekstów merytorycznych przyjęcie do druku poprzedza recenzja artykułu dokonana przez specjalistę z danej dziedziny medycyny. Niejasności i wątpliwości mogą być na bieżąco wyjaśniane z autorem. Redakcja czasem zmienia tytuł artykułu, zwłaszcza jeżeli jest za długi, dodaje nadtytuł (zwykle tożsamy z nazwą działu GdL) oraz zazwyczaj dodaje śródtytuły. Końcowa postać artykułu jest przedstawiana autorowi w postaci pliku PDF przesłanego pocztą elektroniczną. Jeżeli na tym etapie autor widzi konieczność wprowadzenia dużych poprawek, po skontaktowaniu się z redakcją otrzyma artykuł w formacie DOC do swobodnej edycji. Niedopuszczalne jest nanoszenie poprawek na pierwotnym tekście autorskim i przysyłanie go do ponownego opracowania redakcyjnego.

    1.8. Publikacja artykułu następuje po zaakceptowaniu przez autora wszystkich dokonanych przez redakcję zmian.

    1.9. Materiał prasowy może być opublikowany pod imieniem i nazwiskiem autora lub pod pseudonimem. W razie sygnowania materiału pseudonimem imię i nazwisko autora pozostają do wyłącznej wiadomości redakcji.

    1.10. Redakcja zastrzega sobie prawo do opublikowania materiału prasowego w terminie najbardziej dogodnym dla „Gazety dla Lekarzy”.

    1.11. Materiał prasowy zamieszczony w „Gazecie dla Lekarzy” można opublikować w innym czasopiśmie lub w internecie, informując o takim zamiarze redaktor naczelną lub sekretarza redakcji. O miejscu pierwszej publikacji musi zostać poinformowana redakcja kolejnej publikacji. Materiał kierowany do kolejnej publikacji musi zawierać informację o miejscu pierwotnej publikacji. Przy publikacji internetowej (elektronicznej) musi zawierać link do pierwotnie opublikowanego materiału z użyciem nazwy www.gazeta-dla-lekarzy.com.

    2. Odpowiedzialność i prawa autorskie

    2.1. Autor materiału prasowego opublikowanego w „Gazecie dla Lekarzy” ponosi odpowiedzialność za treści w nim zawarte.

    2.2. Prawa autorskie i majątkowe należą do autora materiału prasowego. Publikacja w „Gazecie dla Lekarzy” odbywa się na zasadzie bezpłatnej licencji niewyłącznej.

    3. Status współpracownika

    3.1. Po opublikowaniu w „Gazecie dla Lekarzy” trzech artykułów autor zyskuje status współpracownika i może otrzymać legitymację prasową „Gazety dla Lekarzy” ważną przez rok.

    3.2. Współpracownik, któremu redakcja wystawiła legitymację prasową, może ponadto otrzymać oficjalne zlecenie na piśmie w celu uzyskania akredytacji na konferencji naukowej lub kongresie. Wystawienie zlecenia jest jednoznaczne z zobowiązaniem się autora do napisania sprawozdania w ciągu 30 dni od zakończenia kongresu lub konferencji, z zamiarem opublikowania go na łamach „Gazety dla Lekarzy”.

    4. Wymogi edytorskie dotyczące materiałów prasowych

    4.1. Teksty

    4.1.1. Redakcja przyjmuje teksty wyłącznie w formie elektronicznej, zapisane w formacie jednego z popularnych edytorów komputerowych (najlepiej DOC, DOCX).

    4.1.2. Jeżeli tekst jest bogato ilustrowany, można w celach informacyjnych osadzić w nim zmniejszone ilustracje.

    4.2. Ilustracje

    4.2.1. Sprawy techniczne

    4.2.1.1. Redakcja przyjmuje ilustracje zarówno w formie elektronicznej, jak i w postaci oryginałów do skanowania (np. odbitek).

    4.2.1.2. Ilustracje powinny być jak najlepszej jakości: ostre, nieporuszone, dobrze naświetlone.

    4.2.1.3. Fotografie z aparatu cyfrowego powinny być nadesłane w oryginalnej rozdzielczości, bez zmniejszania.

    4.2.1.4. Ilustracje skanowane muszą być wysokiej rozdzielczości (jak do druku na papierze).

    4.2.1.5. Ilustracje powinny być nadesłane jako samodzielne pliki graficzne.

    4.2.2. Prawa autorskie

    4.2.2.1. Redakcja preferuje ilustracje (fotografie, grafiki) sporządzone osobiście przez autora artykułu (lepsza ilustracja słabszej jakości, ale własna).

    4.2.2.2. Przesłanie ilustracji do redakcji jest jednoznaczne z udzieleniem przez autora licencji na jej publikację w „Gazecie dla Lekarzy”.

    4.2.2.3. Jeżeli na ilustracji widoczne są osoby, do autora artykułu należy uzyskanie zgody tych osób na opublikowanie ich wizerunku w „Gazecie dla Lekarzy”.

    4.2.2.4. Jeżeli ilustracje zostały zaczerpnięte z internetu, najlepiej aby pochodziły z tzw. wolnych zasobów. W przeciwnym razie autor artykułu jest zobowiązany do uzyskania zgody autora ilustracji na jej opublikowanie w „Gazecie dla Lekarzy”. Do każdej ilustracji należy dołączyć jej adres internetowy.